ساز ناکوک شاخص

واقعیت تلخ این است که از میان هشت‌میلیون و 330هزار نفر جمعیت سالمند ایران تنها 45درصد مستمری‌بگیر هستند. 45درصد تنها می‌تواند یک معنا داشته باشد اینکه سالمندان ایرانی امنیت درآمدی ندارند. یعنی بخش بزرگی از این جمعیت زیر خط فقر روزگار می‌گذرانند. فقری که بی‌شک با وجود تورم موجود دامن 45درصد مستمری‌بگیر را هم گرفته است.

ساز ناکوک عرضه‌های اولیه با سرمایه‌گذار

معامله‌گران بورس تهران دیروز شاهد بازاری متعادل و رِنج شده همسو با خودنمایی معدنی‌‌‌ها و برخی تک‌سهم‌های گروه پتروشیمی بود، بازاری که عرضه اولیه سهام یک شرکت جدید حرف و حدیث‌های بسیاری را برای متولیان بازار فراهم کرد.

به گزارش فارس، شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران در پایان معاملات دیروز با افزایش 138 واحدی به رقم 77 هزار و 707 واحد رسید.

شاخص کل هموزن نیز با 63 واحد افزایش عدد 15 هزار و 151 واحد را برای خود ثبت کرد.

در این روز همچنین شاخص سهام آزاد شناور با 152 واحد افزایش به رقم 86 هزار و 464 واحد دست یافت.

شاخص بازار اول اما در حالی با افزایش 141 واحدی به عدد 54 هزار و 519 واحد رسید که شاخص بازار دوم با افزایش 39 واحدی عدد 169 هزار و 92 واحد را برای خود ثبت کرد.

براساس این گزارش، در این روز معاملات سهام در نماد معاملاتی 3 شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر با 36 واحد، گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان با 23 واحد و گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید با 19 واحد افزایش بالا‌‌ترین تأثیر مثبت را در برآورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.

در مقابل معاملات سهام در نماد معاملاتی 3 شرکت با 14 واحد، کشتیرانی جمهوری اسلامی ج.ا.ا با 12 واحد و صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس با 9 واحد کاهش بالا‌‌ترین تأثیر منفی را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند.

ارزش کل معاملات روز گذشته در بورس تهران به بیش از 381 میلیارد تومان بالغ شد که ناشی از دست به دست شدن بیش از 946 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 65 هزار و 537 نوبت دادوستد بود.

طی معاملات این روز نماد معاملاتی شرکت‌های سرامیک صنعتی اردکان، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس، سرمایه‌گذاری شاهد، بین‌المللی محصولات پارس، پتروشیمی اصفهان، قاسم ایران، مجتمع‌های توریستی و رفاهی آبادگران ایران کیش، فرآورده‌های غذایی و قند تربت جام، اوراق اجاره «صایان11»، از سوی ناظر بازار سهام متوقف و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های پرمیت، اوراق مشارکت میدکو و نورد لوله اهواز حق‌تقدم آن بازگشایی شدند.

همچنین بلوک 4.64 درصدی بانک پاسارگاد از سوی سرمایه‌گذاری سامان مجد به‌طور یک‌جا و نقد و یا شرایطی به قیمت پایه هر سهم 102 تومان روانه میز فروش بورس تهران شد.

در عین حال در این روز بانک پاسارگاد بلوک 7.3 درصدی سهام غیرمدیریتی هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) را به قیمت هر سهم 350 تومان روی میز فروش بورس تهران گذاشته است.

گفتنی است روز گذشته، تعداد 100 میلیون سهم معادل 10 درصد از سهام شرکت آسان‌ پرداخت پرشین موسوم به آپ در حالی برای نخستین بار در بازار دوم بورس تهران عرضه و به قیمت هر سهم 9999 ریال کشف قیمت شد که نحوه تخصیص این عرضه اولیه به مردم محل انتقاد کارشناسان و حتی برخی ناظران بورس بود.

آگاهان معتقدند در حالی 10 درصد از سهام آپ به عنوان یک شرکت جدید خصوصی در بورس تهران عرضه اولیه و کشف قیمت می‌شود که اختصاص 40 میلیون سهم برای عرضه به‌کارکنان این شرکت و تنها تخصیص 60 میلیون سهم به عموم سرمایه‌گذاران با سهمیه هزار سهمی برای هر کد حقیقی و حقوقی از رخدادهای عجیب و غریب در بورس تهران و نافی رسالت این بازار بر عدم تضییع حقوق عموم سهامداران است.

در این عرضه اولیه در رخدادی عجیب و بی‌سابقه هیچ سهمیه‌ای برای معامله‌گران ‌برخط (آنلاین) در نظر گرفته نشد و کارگزاری‌ها با ارسال پیامکی به سهامداران خود عنوان کردند «با توجه به عدم عرضه اولیه سهام آپ به مشتریان برخط خواهشمند است در صورت تمایل به خرید سهام درخواست خود را به صورت حضوری، آفلاین و یا کال‌سنتر حداکثر تا ساعت 12:30 ارسال فرمایید».

در کنار معامله بلوکی بانک پاسارگاد روز گذشته 58 میلیون سهم سایپا به قیمت 8 میلیارد تومان از ساز ناکوک شاخص ساز ناکوک شاخص سوی سهامدار عمده کد به کد شد، 49 میلیون سهم سرمایه‌گذاری توکافولاد نیز به قیمت بیش از 7.5 میلیارد تومان کد به کد شد.

در شرکت صنعتی دریایی ایران اما 26.5 میلیون سهم به قیمت کم‌تر از 7 میلیارد تومان کد به کد شد.8 میلیون سهم گسترش صنایع انرژی آ‌ذراب نیز به ارزش کم‌تر از دو میلیارد تومان امروز کد به کد شد.

اندکی بیش از 5 میلیون سهم ایران‌ترانسفو همچنین به ارزش بیش از 8.5 میلیارد تومان به کدهای درون‌گروهی منتقل شد و در نهایت 4 میلیون سهم پالایش نفت خلیج‌فارس به ارزش دو میلیارد تومان به کدهای درون‌گروهی سهامدار عمده منتقل شد.

در این روز همچنین بازار سهام بازاری متعادل و رِنج شده بود که به نظر می‌رسید با افزایش حضور خریداران در برابر فروشندگان سهام گروه‌های معدنی و برخی پتروشیمی‌‌‌ها و تک‌سهم‌های پالایشی‌‌‌ها اقبال نشان می‌دهد.

بازاری که شاهد عرضه اولیه‌ای پرحاشیه با عدم تخصیص سهام به معامله‌گران برخط بود. معامله‌گرانی که عنوان می‌کنند در این شرکت برخی اطلاعات مالی از جمله احتمال معامله بلوکی با خریداران خارجی و حضور در اپراتور مجازی افشا نشده است.

ساز ناکوک روزگار سالمندی

تا سال 1435، يك سوم جمعیت ايران را سالمندان تشكيل خواهند داد؛ به مناسبت هفته سالمند، وضعيت اجتماعي ايران از اين نظر را مرور كرده‌ايم

لیلا مهداد 10 مهر 00

قَد رعنای دوران جوانی‌اش به عصایی چوبی تکیه داده. پاها به زحمت قدم‌های پشت‌سر هم برمی‌دارند. سال‌هاست رنگ از موها، ابروها و ریش‌هایش رخت بربسته و جایش را به سفیدی داده. خطوط عمیق روی پیشانی حکایت از اخم‌هایی دارند که در همه این هفتادوشش سال گره بر ابروهایش انداخته.

خطوط ریز و درشت کنار چشم‌هایش هم تاثیر شادی‌های همه این سال‌هاست. رگ‌های متورم سبز رنگ هم از خیلی وقت‌ پیشترها جاخوش کردند تا همنوا شوند با چروک‌های نشسته بر دست‌هایش. «الهی پیر شی، جوون» دعایی که بارها از موسفیدانی که حالا اسیر خاک‌اند، شنیده بود. هیچ‌گاه باور نداشت به این زودی‌ها مستجاب شود.

جوانی خیلی‌وقت پیش با آقا«محمد» خداحافظی کرده. سال‌هایی را که بیشترش را خرج مهیا کردن زندگی و آینده بچه‌ کرد. بازنشسته است و امید بسته به عایدی ماهانه‌اش. عایدی که نَه از پس تورم این روزها برمی‌آید، نَه توان هم‌پا آمدن با مخارج درمانش را دارد. «ملوک» که برای همیشه تنهایش گذاشت، ترس از تنهایی دَمی رهایش نکرد. «تنهایی بد دردیه باباجون. تنهایی فقط برازنده خداست، نه بنده‌اش.» چشم‌های میشی‌اش تَر می‌شوند و رو برمی‌گرداند. «کرونا از قبل تنهاترمون کرد باباجون. مرگ حقه اما نه تو تنهایی.» او

حالا حسرت پارک یک خیابان آن‌طرف‌تر خانه را به دلش است. «چندتا پیرمرد بودیم که از جوونی‌هامون برای هم می‌گفتیم. بعضی وقت‌ها هم غُرهای همدیگه رو از روزگار و … گوش می‌دادیم. کرونا همین رو هم از ما گرفت.»

پیر که شوی تو می‌مانی و کلی درد

پاهای لاغرش توان اندام استخوانی‌ و ریزنقشش را ندارد، چَشم می‌گرداند و خودش را به صندلی تاشوی همراهش می‌رساند. «پیر که شوی یکی از این صندلی‌ها همیشه همراهته.» خنده‌ سَر می‌دهد، از آن خنده‌های تَه‌دلی. دفترچه‌ای را از جیبش درمی‌آورد و با لبخند می‌گوید؛ «پیر که شوی یکی از اینا هم همیشه تو جیبته.» دفترچه بیمه تامین‌ اجتماعی. «پیر که شوی کلی درد می‌آید سراغت؛ تو می‌مونی و کلی درد. البته این دفترچه هم دردی از تو درمون نمی‌کنه.»

دنیاگیری کووید-19 همه‌چیز را مجازی کرد از درس و مشق بچه‌ها تا خرید و دورهمی‌ها. رعایت فاصله اجتماعی که ضروری شد، تماس‌های تصویری جای دیدوبازدیدها را گرفت. آقا «محمد» عینک ذره‌بینی‌اش را روی بینی‌اش جابه‌جا می‌کند و می‌گوید: «کرونا بیشتر از همه واسه ما پیرها دردسرساز شد.»

از وقتی کرونا موج‌ها را یکی پس از دیگری پشت‌سَر می‌گذارد، سالمندان با تنهایی هم‌خانه شده‌اند. آقا «محمد» اما با رفتن «ملوک» تنهاتر از همیشه شد. «به‌خاطر کرونا بچه‌ها مراعات می‌کنن خیلی نمیان پیش من. مخصوصا اولاش که هنوز واکسن نزده بودیم.»

پسر و دختر آقا «محمد» برای ارتباط بیشتر با پدر گوشی هوشمندی تهیه کردند. «باباجون پیرمرد جماعت که از این چیزها سر درنمیاره. اینا قرتی‌بازی آدمای این دور و زمونه‌ است، نه ما که مال قدیمیم.» خنده‌ای تلخ چروک‌های صورتش را جابه‌جا می‌کند. «باباجون انگار به آخر خط رسیدم. امید داشتن با پیری سازگار نیست انگار.»

هفته‌ای مختص حدود 10درصد جمعیت کشور. به روایتی یعنی جمعیتی معادل هشت‌میلیون و 330هزار نفر. جمعیتی که پیش‌بینی‌ها از افزایشش در سال1400 می‌گویند. جمعیتی که به روایات برخی مطالعات وضعیت بهزیستی‌ و حال خوبش در میان 97 کشور رتبه 64 را به خود اختصاص داده است.

از 365 روز، یک روز مختص سالمندان

شورای جهانی سالمندی به سال 1982 تشکیل شد؛ توسط سازمان ملل. سالی که تصمیم گرفته شد برای انتخاب یک روز برای سالمندان؛ در حد و اندازه جهانی. طرحی که هشت سال بعد از آن یعنی سال1990 جواب داد و اول اکتبر شد روز جهانی سالمندان.

حالا این روز در قالب یک هفته در ایران به سالمندان اختصاص دارد؛ یعنی هفته‌ای مختص حدود 10درصد جمعیت کشور. به روایتی یعنی جمعیتی معادل هشت‌میلیون و 330هزار نفر. جمعیتی که پیش‌بینی‌ها از افزایشش در سال1400 می‌گویند. جمعیتی که به روایات برخی مطالعات وضعیت بهزیستی‌ و حال خوبش در میان 97 کشور رتبه 64 را به خود اختصاص داده است. برآوردها و بررسی‌ها از پیرشدن جمعیت ایران می‌گویند. جمعیتی که به گفته رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در سال2050 به ازای هر سه نفر یک نفر بالای 60سال خواهد داشت.

البته برآوردها حکایت از این دارند که تا سال 1421 جمعیت سالمندی ایرانی به 20درصد خواهد رسید. جمعیتی که روند افزایشی را ادامه داده و در سال1435 این رقم را از مرز 33درصد عبور خواهند داد. سالمندی؛ واقعیت اجتناب‌ناپذیر جوامع که در همین اعداد و ارقام و درصدها خلاصه نمی‌شود. واقعیتی که نیازمند برنامه‌ریزی هدفمند و منسجم است. جمعیت ایران روبه پیری است و باید از حالا برای این آینده پیش‌رو برنامه‌ریزی داشت هرچند جمعیت فعلی سالمند ایران هم وضعیت مساعدی ندارد.

کوچ سالمندان به زیر خط فقر

سلامت، مناسب‌سازی محیط، امنیت درآمدی و ظرفیت و توانمندسازی چهار شاخص الزامی زندگی مناسب سالمندان است. چهار شاخصی که تنها رد کمرنگی از آنها را در زندگی سالمندان ایران می‌توانیم ببینیم. واقعیت تلخ این است که از میان هشت‌میلیون و 330هزار نفر جمعیت سالمند ایران تنها 45درصد مستمری‌بگیر هستند. 45درصد تنها می‌تواند یک معنا داشته باشد اینکه سالمندان ایرانی امنیت درآمدی ندارند. یعنی بخش بزرگی از این جمعیت زیر خط فقر روزگار می‌گذرانند.

فقری که بی‌شک با وجود تورم موجود دامن 45درصد مستمری‌بگیر را هم گرفته است. به گفته رئیس انجمن علمی سالمندشناسی و طب سالمندان ایران نرخ فقر سالمندان ایرانی دوبرابر غیرسالمندان است. یک‌سوم عمر سهم دوره بازنشستگی است از عمر یک انسان؛ این در حالی است که آمارها از تنهایی 15درصد از سالمندان می‌گویند. جمعیتی که تنها زندگی‌کردن را در دوران سالمندی تجربه می‌کنند. تنها و انزوایی که بی‌شک بازتاب‌هایی در زندگی این جمعیت خواهد داشت و نیازمند توجه متولیان حوزه اجتماعی است.

واقعیت تلخ این است که از میان هشت‌میلیون و 330هزار نفر جمعیت سالمند ایران تنها 45درصد مستمری‌بگیر هستند. 45درصد تنها می‌تواند یک معنا داشته باشد اینکه سالمندان ایرانی امنیت درآمدی ندارند. یعنی بخش بزرگی از این جمعیت زیر خط فقر روزگار می‌گذرانند. فقری که بی‌شک با وجود تورم موجود دامن 45درصد مستمری‌بگیر را هم گرفته است.

بیمه سالمندی؟ غایب!

در میان جمعیت سالمند بنابر مطالعات انجام شده تنها 83درصد سالم هستند. هرچند 11درصد با بیماری‌های مزمن دست به گریبان‌اند و 5درصد وابسته به تخت و مراقبت. این در حالی است که اغلب این افراد دل بسته‌اند به بیمه تامین اجتماعی و همچنان جای خالی بیمه سالمندی احساس می‌شود. بیمه‌ای که در اغلب کشورها جمعیت سالمند را تحت‌ پوشش قرار می‌دهد.

اگرچه از جمعیتی که حدود 10درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند، 60درصد تحت پوشش بیمه‌اند؛ بیمه پایه کامل. هرچند حدود یک‌میلیون و 700هزار نفر از سالمندان در دهک‌های پایین جامعه قرار دارند. جمعیتی که برای گذران زندگی چشم به راه مستمری کمیته امداد هستند. هرچند 350هزار نفر امیدشان به خدمات بهزیستی است و 130هزار نفر از خدمات مستمری ماهانه استفاده می‌کنند. البته کمتر از 20هزار سالمند مقیم مراکز اقامتی‌اند و حدود 10هزار ساز ناکوک شاخص نفر تحت پوشش مراکز روزانه سازمان بهزیستی.

«سند ملی سالمندی» اواخر سال 99 منتشر شد؛ سندی با همکاری 17دستگاه عضو شورای ملی سالمندان کشور و 23دستگاه دیگر كه به دنبال داشتن سالمندانی سالم، فعال و توأم با منزلت همیشگی است. هرچند باید منتظر ماند و دید این سند تا چه حد می‌تواند از روی کاغذ بیرون آمده و به مرحله اجرایی‌شدن برسد.

برآوردها حکایت از این دارند که تا سال 1421 جمعیت سالمندی ایرانی به 20درصد خواهد رسید

سالمندانی که تنها‌تر شده‌اند

ماه‌هاست کووید-19 با جامعه بشری اُخت شده؛ دورانی که سبک زندگی شهروندان جهانی را تغییر داد. کووید-19؛ میهمان ناخوانده جامعه‌ بشری بر همه ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشت و سختی‌های را هم بالتبع تحمیل کرد. هرچند در میانه این همه‌گیری بر عده‌ای بیش از سایرین سخت گذشت؛ سالمندان. جمعیتی که پیش از کرونا هم کم‌وبیش ناامیدی به سراغ‌شان رفته بود.

محدودیت‌ها، سالمندان را خانه‌نشین و دلخوشی‌های کوچک را هم از آنها دریغ کرد. نسل قدیمی واهمه کووید-19 را بیش از سایرین به جان خریدند. پیرمردها و پیرزن‌هایی که از ترس همه‌گیری درمان‌هایشان را نیمه‌کاره گذاشتند و برخی دردهای مزمن تشدید شدند.

کرونا از طرفی فشارهای اقتصادی را بیشتر کرد و از سوی دیگر بر بهداشت و درمان بلکه بر معیشت روزمره آنان تاثیر گذاشت. نسلی که بی‌شک در برابر این ویروس آسیب‌پذیرتر بودند. خانه‌نشینی برای جوانان نسل پیش سخت گذشت و تنهایی را بیش از گذشته به خود نزدیک دیدند.

سال 2020 با همه‌گیری کووید-19 نامش را برای همیشه در ذهن شهروندان جهانی ثبت کرد. سالی که شروع تغییرات در روش زندگی شهروندان بود. هرچند در این میان سالمندان به‌خصوص در ماه‌های نخست این پاندمی بیشترین آسیب را دیدند. آسیبی که نه تنها سلامت جسمی آنان را تحت‌الشعاع قرار داد، بلکه پیامدهای روانی اجتماعی هم به‌جا گذاشت. پاندمی‌ای که کیفیت زندگی سالمندان را تحت‌تاثیر قرار داد، به‌خصوص در کشورهایی که فاقد حمایت‌های اجتماعی از این قشر بودند.

محدودیت‌ها، سالمندان را خانه‌نشین و دلخوشی‌های کوچک را هم از آنها دریغ کرد. نسل قدیمی واهمه کووید-19 را بیش از سایرین به جان خریدند. پیرمردها و پیرزن‌هایی که از ترس همه‌گیری درمان‌هایشان را نیمه‌کاره گذاشتند و برخی دردهای مزمن تشدید شدند.

حدود 10درصد جمعیت، آفلاین هستند

دنیاگیری کووید-19 که شروع شد سازمان بهداشت جهانی توصیه‌هایی برای مراقبت از سالمندان داشت. سازمان بهداشت جهانی از مراقبت سالمندان در برابر شیوع کرونا گفت و از جلوگیری از تردد آنان در فضاهای پرجمعیت. توصیه‌ها جدی بودند، اما سالمندان برای خارج‌نشدن از خانه نیازمند خدمات و سرویس‌های مبتنی بر تلفن و فضای مجازی بودند.

بستری که اغلب سالمندان از آن بی‌بهره بودند، به‌خصوص در کشورهایی که این ساختارها به‌طور کامل اجرایی نشده‌اند. هرچند سازمان ملل متحد هم شعار سال 2021 را بهره‌مندی عادلانه همه سنین از فناوری دیجیتال انتخاب کرد. شعاری که دوباره نیاز دسترسی و مشارکت سالمندان به دنیای دیجیتال را گوشزد می‌کرد. برمبنای گزارش‌های اخیر، زنان مسن نابرابری دیجیتالی بیشتری را نسبت به سایر جامعه تجربه می‌کنند. جمعیتی که یا به فناوری دسترسی ندارند یا نمی‌توانند از این فناوری‌ها استفاده کنند.

«سازِ ناکوک وحدت» اصولگراها

اظهارات علی ربیعی، سخنگوی دولت؛ عراقچی، معاون وزیر خارجه و کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در نشست خبری پایان اولتیماتوم ایران به اروپا، از مهمترین عناوین روزنامه‌های امروز - دوشنبه ۱۷تیرماه- است.

به گزارش ایمنا، اصول‌گرایان در بازه‌های زمانی منتهی به انتخابات، رفتارهای سیاسیِ هیجانی از خود بروز می‌دهند. «صدا»ی اعتراض به هر «صدا»ی برآمده از قوه تفکر شخصیت‌های اصول‌گرایی در این بازه‌ها، بیش از هیچ چیز دیگری به گوش می‌رسد و جالب اینکه این اعتراضات را دیگر اصول‌گرایان بیان می‌کنند. اشکال کار این جریان سیاسی و اجتماعی که در کنار اصلاح‌طلبان، اصلی‌ترین جریان سیاسی کشور محسوب می‌شوند، زمانی بیشتر مشهود است که هیچ‌گاه شاهد وحدتی کلی و اجماعی اصولی برای حضور در انتخابات در میان آنها نیستیم. «وحدت رویه» حلقه گم‌شده‌ای است که دور از دسترس اصول‌گرایان برای شرکت در انتخابات قرار دارد و تلاش‌ها برای برای دستیابی به آن، تقریباً هیچ‌گاه به نتیجه نرسیده است. یکی از این تلاش‌هایی که هنوز ریشه‌های خود را به خوبی نگسترانده است، ایجاد «جمنا» جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی بود.

روزنامه همدلی صفحه نخست امروز خود را به اظهارات محمدرضا باهنر، چهره شاخص اصول‌گرایی اختصاص داده و در تیتر یک خود نوشته است: «وحدت محال » در نگاه باهنر، مشکل اصول‌گرایان این است که فعالیت‌های انتخاباتی توسط جبهه‌ها شکل می‌گیرد. وی معتقد است: «زمانی که سال انتخابات فرا می‌رسد، توان‌مان [اصول‌گرایان] باید صرف وحدت درون‌تشکیلاتی شود. این دوره هم هدف ما ائتلاف صددرصدی همه نیروهای اصول‌گراست که میزان موفقیت ما بستگی به گفت‌وگوها و شرایط محیطی دارد. به هر حال هشتاد درصد توان صرف ایجاد تشکیلات داخلی ساز ناکوک شاخص می شود و بیست درصد صرف رقابت با رقیب.» و تاکید باهنر که علت اعتراض بلند اصولگرایان شده است: «هر مقطعی می‌تواند نام این تشکیلات تغییر کند. تشکیلات می‌خواهد بزرگ‌تر شود و بنابراین نام «جمنا» نخواهد داشت. مجموعه جمنا هم در این تشکیلات حضور دارند ولی مجموعه فراتر از جمناست نه اینکه شعبه‌ای از جمنا زده شود.»

روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود به بررسی تلاش های اصولگرایان برای رسیدن به وحدت درون‌ جناحی پرداخت و در تیتر یک خود نوشت: «اصولگرایان در آرزوی وحدت» روزنامه ابتکار در ادامه توضیح داده است: جریان‌های سیاسی موجود در کشور که معمولا در آستانه انتخابات از خواب زمستانی بیدار می‌شدند، به نظر می‌رسد امسال قصد بیدار شدند ندارند و به یک کمای طولانی رفته‌اند. اگر تا پیش از این مشخصه بارز احزاب سیاسی موجود در ایران فعالیت فصلی آنها بود، امسال دیگر احتمالا شاهد همان عملکرد فصلی هم از سوی آنها نخواهیم بود. مثل اینکه جریان اصلاح‌طلبی و اصولگرایی به آخر خط رسیده‌اند. بن‌بست‌ فکری جناح‌های سیاسی که تا پیش از این بیشتر با شک و تردید درمورد آن بحث می‌شد، اکنون به یک مسئله جدی در فضای سیاسی کشور تبدیل شده است. مصداق آن را هم می‌توان به بی‌رمقی تشکل‌ها و جریان‌های سیاسی در ماه‌های اخیر دانست. اگر تاکنون دو جریان سیاسی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در کشور دارای بیشترین تاثیرگذاری در فضای سیاسی کشور بودند، اکنون دیگر آن قدرت تاثیرگذاری در تصمیمات سیاسی را ندارند. اصلاح‌طلبان به خاطر عملکرد نه چندان مناسب دولت مورد حمایت این جریان و ناکارآمدی لیست امید، انتقادات زیادی را متوجه خود می بیند. در مقابل اصولگرایان نیز به واسطه نداشتن بدنه و سرمایه اجتماعی در جامعه، خیلی بعید به نظر می‌رسد بتواند در نبود اصلاح‌طلبان مشارکت سیاسی در کشور را بالا ببرند.

استراتژی و برنامه اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌رو همچنان در هاله‌ای از ابهام و اما و اگر قرار دارد. برخی از آنها معتقدند در انتخابات مشروط هستند و در مقابل این ایده، مخالفان آن معتقدند ضرر مشارکت محدود خیلی کمتر از عدم مشارکت است. با این حال اصلاح‌طلبان هنوز به یک برنامه جامع و جمع‌بندی کلی در رابطه با انتخابات نرسیده‌اند. این در حالی است که نخبگان فکری و فعالان سیاسی اصلاح‌طلبان تا به حال موفق نشده‌اند یک استراتژی مشخص برای عبور از این وضعیت کسل‌کننده و شکستن این سکوت سنگین مشخص کنند.

روزنامه ایران صفحه نخست امروز خود را به نشست خبری علی ربیعی، سخنگوی دولت، عراقچی معاون وزیر خارجه و کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، اختصاص داده و در تیتر یک خود نوشته است: «گام دوم، داخل برجام» روزنامه ایران در ادامه توضیح داده است: عراقچی در آغاز نشست روند کاهش تعهدات ایران را برای حفظ برجام خواند و گفت: هرچند ممکن است این فرایند درنهایت به خروج ایران از برجام منتهی شود، اما حرکت ما به گونه‌ای است که در مهلت ۶۰ روزه فرصتی برای مذاکره و دیپلماسی فراهم شود.

او درعین حال با اشاره به رفت و آمدها و مذاکرات، با اشاره به اینکه این رفت و آمدها نباید نمایشی باشد، گفت: اینکه طرف‌های اروپایی تلاش می‌کنند خوب است و امیدواریم راه حل‌هایی پیدا شود و این روند واقع بینانه است، از این رو رفت و آمدها بین ما جریان دارد و ان‌شاءالله به نتایجی برسیم، در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را هم برمی‌داریم.

او برجام را سند مهم بین‌المللی دانست که طی آن ایران به عنوان یک قدرت هسته‌ای با شمول غنی‌سازی به رسمیت شناخته شد و اضافه کرد: ما خواهان ادامه برجام هستیم، اما باید خواسته‌های ما نیز محقق شود، اگر اروپایی‌ها نتوانند خواسته‌های ما را محقق کنند، این روند یعنی کاهش تعهدات ایران ادامه می‌یابد.

معاون وزیر خارجه، مراجعه امریکا به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بابت نقض برجام از سوی ایران را یک طنز توصیف کرد و گفت: البته هر عضوی می‌تواند هر زمان که می‌خواهد، درخواست جلسه کند، اما دیگر اعضا مانند روسیه و چین با این خواست امریکا همراهی نخواهند کرد و در این مرحله نیز انزوای دیگری برای امریکا رقم خواهد خورد.

عراقچی، ارائه شکایت به شورای حکام بابت نقض برجام از سوی اروپا و امریکا را، از جمله حقوق ایران مطابق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام دانست و اضافه کرد: تا این مرحله نیز مسیر گفت‌وگو و دیپلماسی باز است، اما مهم این است که راه حل‌هایی اندیشیده شود تا مسأله فروش نفت و گرفتن پول آن برای ایران میسر و موانع تبادلات بانکی نیز رفع شود.

او اضافه کرد که اگر اروپا از طریق اینستکس انتظارات ایران را برآورده می‌کرد، امروز ما اینجا نبودیم، بویژه فروش و بازگشت درآمدهای نفتی اروپایی‌ها نتوانستند کاری بکند. در ادامه بهروز کمالوندی نیز در این نشست، با بیان اینکه(یکشنبه ۱۶ تیرماه) مهلت ۶۰ روزه ایران به طرف‌های اروپایی پایان یافته است، از برداشته شدن گام دوم کاهش تعهدات، مطابق دستور رئیس جمهوری و رئیس شورای عالی امنیت ملی خبر داد. همچنین علی ربیعی، سخنگوی دولت هم با بیان اینکه رسانه‌ها و افکار عمومی دنیا به نحوی نگران رفتار امریکا در قبال برجام هستند، دیدگاه دوگانه موجود در کشور درباره برجام را تشریح کرد و گفت: از ابتدای برجام دو طیف وجود داشتند که یکی می‌گفت بی جهت وارد مذاکره شدید، برجام فایده‌ای نداشت و الان هم معتقدند برجام نباید باشد، عده‌ای دیگر هم می‌گفتند که باید تحت هر شرایطی در برجام بمانیم.

روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با اشاره به پایان اولتیماتوم ۶۰ روزه به اروپا و اظهارت عراقچی پیرامون افزایش غنی سازی در تیتر یک خود نوشته است: «کاهش میلی‌متری تعهدات، پاسخ لگد اروپا به جنازه برجام نیست» روزنامه کیهان در ادامه توضیح داده است: برجام از اولین روز اجرا- دی ۹۴- در دولت اوباما به‌صورت فاحش نقض شد. نقض فاحش برجام در دولت ترامپ نیز ادامه یافت و در نهایت با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای- ۱۸ اردیبهشت ۹۷- مرگ برجام رسما اعلام شد.

در آن برهه دولت آقای روحانی واکنش متقابلی به عهدشکنی آمریکا انجام نداد و دولتمردان اعلام کردند که به اروپا فرصت می‌دهیم تا به احقاق حقوق برجامی ایران اقدام کند. یک‌سال از خروج آمریکا از برجام گذشت. اروپایی‌ها در این مدت همزمان با وعده‌های سرِخرمنِ برجامی- اس‌پی‌وی، اینستکس و. - درباره توان موشکی و قدرت منطقه‌ای ایران با آمریکا هم صدا شده و اظهارات گستاخانه‌ای را اعلام کردند. روزها گذشت و دولت در سالگرد خروج آمریکا از برجام، در واکنشی دیر هنگام به بی‌عملی طرف مقابل- با حداقل ۱۲ ماه تاخیر- ضرب‌الاجل ۶۰ روزه‌ای را اعلام کرد. اقدامی حداقلی که البته طرف مقابل را غافلگیر کرد. غافلگیری طرف مقابل از این جهت بود که- با توجه به رفتار برجامی دولت- مطمئن بودند که دولت آقای روحانی به هیچ عنوان کوچک‌ترین واکنشی به عهدشکنی‌ها نشان نمی‌دهد.اما در نهایت، اروپا در مدت زمان ضرب‌الاجل ۶۰ روزه نیز به هیچ عنوان به تعهدات برجامی خود عمل نکرد. ظریف صراحتا اعلام کرد که اروپا ۱۱ تعهد برجامی در قبال ایران دارد که در هیچ کدام از آنها اینستکس وجود ندارد.اروپا متعهد بود که در برجام ضمن لغو تحریم نفتی ایران و خرید نفت و پرداخت نقدی آن، مبادلات بانکی را نیز فراهم کرده و کالاهای تحریمی را نیز با ایران مبادله کند. اما به هیچ عنوان به تعهدات خود عمل نکرد. در حقیقت اروپا نیز سال گذشته پس از خروج آمریکا از برجام، رسما از این توافق خارج شد. دولت آقای روحانی پس از ۱۴ ماه از مرگ قطعی برجام، با پایان ضرب‌الاجل ۶۰ روزه، صرفا با اعلام غنی‌سازی بالای ۳/۶۷ و مدت زمان ۶۰ روزه گام دوم، کاهش میلی متری تعهدات را کلید زد.این در حالی ساز ناکوک شاخص است که به دلیل خروج رسمی آمریکا از برجام و در ادامه خروج اروپا از توافق هسته‌ای، دلیلی برای ماندن ایران در برجام وجود ندارد و پاسخ لگد اروپا به جنازه برجام، خروج رسمی ایران از توافق هسته‌ای است.اروپایی که با سپری شدن ۴ سال از امضای برجام و همچنین ۱۴ماه از خروج آمریکا از برجام و همچنین اولتیماتوم ۶۰ روزه تعهدات خود را انجام نداده، در ۶۰ روزهای بعدی نیز اقدامی نخواهد کرد و این ضرب‌الاجل‌های تکراری صرفا بازی در پازل وقت‌کشی اروپا و شرطی‌سازی مردم و گره زدن اقتصاد به مواردی است که اختیار آن از دست خودمان خارج است.

روزنامه دنیای اقتصاد صفحه نخست امروز خود را به آمار نقدینگی در سال اخیر اختصاص داده و در تیتر یک خود نوشته است: «ایستگاه آخر نقدینگی ۹۷» روزنامه دنیای اقتصاد در ادامه توضیح داده است: نقدینگی در سال ۹۷ از ایستگاه ۱۸۸۰ هزار میلیارد تومانی گذشت. آمارهای به‌روزشده بانک مرکزی حاکی از این است که رشد نقدینگی در سال گذشته نسبت به سال ۹۶، با یک درصد افزایش به ۱/ ۲۳ درصد رسیده است. رصد بخش دارایی‌های ترازنامه بانک مرکزی نشان می‌دهد که رشد بدهی‌های دولت به این بانک، نقش اصلی را در تحریک نقدینگی بازی کرده است. البته بخشی از رشد بدهی دولت به بانک مرکزی، ناشی از انتقال بدهی‌های بانک‌ها به بانک مرکزی بوده است که میزان این انتقال معادل ۳۴ هزار میلیارد تومان است. اما با کسر این مقدار نیز همچنان بدهی دولت‌ به بانک مرکزی قابل‌توجه و در حدود ۳۹ هزار میلیارد تومان است؛ عددی که بیش از ۴۰ درصد رشد را نسبت به سال ۹۶ نشان می‌دهد. همچنین با اینکه بخش قابل‌توجهی از بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی حذف شده، با این حال میزان بدهی بانک‌ها در سطح ۲/ ۱۳۸ هزار میلیارد تومانی ثبت شده است. نکته جالب توجه دیگر اینکه بین دو جزء کلی نقدینگی، یعنی پول و شبه‌پول، جزء اول روند بی‌سابقه‌ای را در سال گذشته طی کرده است. حجم پول در سال ۹۷ معادل ۵/ ۴۶ درصد رشد کرده تا بالاترین رشد در طول حداقل ۱۰ سال اخیر ثبت شود. این رشد باعث شده تا سهم پول در نقدینگی به بالای ۱۵ درصد برسد و ضریب سیالیت نقدینگی را افزایش دهد.

ساز ناكوك اشتغال در خوزستان

اهواز – ايرنا- خوزستان يكي از صنعتي ترين استان هاي كشور است كه داشتن جمعيت كارگري بالا دركنار جمعيت جوان جوياي كار موجب شده معضل بيكاري در آن نمود چشمگيرتري نسبت به ساير مناطق كشور داشته باشد.

به گزارش ايرنا استان خوزستان در ساز ناکوک شاخص تابستان سال 97 با 15.6 درصد دومين رتبه بيكاري كشور را با يك درصد رشد (نسبت به مدت مشابه سال گذشته) به دست آورد و براي دومين فصل متوالي در سال جاري به عنوان يكي از استان هاي صدرنشين بيكاري معرفي شد.
افزايش اشتغال و كاهش بيكاري، به عنوان يكي از شاخص هاي توسعه يافتگي جوامع تلقي مي شود و درواقع اشتغال و بيكاري از جمله موضوعات اساسي اقتصاد در هر استاني است.
طبق آخرين سرشماري نفوس و مسكن در سال 1395 نرخ بيكاري در خوزستان 14.3 درصد بوده است، همچنين بر اساس سرشماري سال 95 بالاترين نرخ بيكاري خوزستان متعلق به شهرستان مسجد سليمان با 22.7 درصد، هفتكل با 21.5درصد و لالي با21.4 درصد بوده است.

** بي بهره ماندن خوزستان از 2 طرح اشتغالزايي
رييس سازمان مديريت و برنامه ريزي خوزستان گفت: كل اعتبارات مورد نياز اجراي برنامه هاي توليد و اشتغال حوزه «تعاون، كار و رفاه اجتماعي» در كشور 15 هزار و 753 ميليارد ريال تعيين شده كه سهم استان خوزستان با 2.3 درصد برابر 362.3 ميليارد ريال است، سهم 2.3 درصدي خوزستان از اعتبارات برنامه هاي توليد و اشتغال ستاد اقتصاد مقاومتي به هيچ وجه قابل قبول و رضايت بخش نيست.
اميد حاجتي ادامه داد: خوزستان از منابع مالي اختصاص يافته ستاد اقتصاد مقاومتي در زمينه برنامه هاي توليد و اشتغال با عنوان دو طرح «طرح تامين مالي خرد با رويكرد بانكداري پيوندي» و «طرح يارانه دستمزد» هيچ گونه سهمي ندارد.
وي هدف از اجراي طرح يارانه دستمزد را افزايش اشتغالزايي جوانان شغل اولي در مناطق محروم و كمتر برخوردار و كمك به هزينه هاي جذب و بكارگيري جوانان در بنگاه هاي اقتصادي دانست و گفت: نحوه اجرا اين طراح استفاده از ظرفيت مراكز كاريابي غيردولتي براي بكارگيري شغل اولي ها به همراه مشوق بيمه اي 12 ماه است.

**بيكاران گذشته، بيكاران مقروض آينده
درهمين حال برخي كارشناسان معتقدند :ارائه تسهيلات به متقاضيان به شيوه فعلي نه تنها منجر به ايجاد اشتغال نمي شود بلكه به آمار بيكاران مقروض استان مي افزايد.
يك مشاور كسب و كار در خوزستان پرداخت اينگونه تسهيلات به متقاضيان را اشتباه دانست و گفت: پرداخت اينگونه تسهيلات هيچ كمكي به اشتغال متقاضيان نمي كند و تنها بيكاران گذشته را به بيكاران مقروض آينده تبديل مي كند.
بهروز زارع با اشاره به اينكه پرداخت تسهيلات تنها يك مُسكن كوتاه مدت است ادامه داد: البته دستگاه هاي دولتي خود به اين امر واقف هستند اما گاهي به دليل فشارهاي منتقدان و حتي متقاضيان، ناگزير به ساز ناکوک شاخص پرداخت تسهيلات مي شوند.

** سير صعودي بيكاري در خوزستان
رييس سازمان مديريت و برنامه ريزي خوزستان با بيان اينكه نرخ بيكاري در اين استان روند صعودي دارد گفت: رتبه بيكاري در خوزستان در بين استان هاي كشور از رتبه 19 به رتبه 2 افزايش يافته است.
اميد حاجتي ادامه داد: بر اساس آمار رسمي كشور كه در قالب طرح نيروي كار تهيه شده ، نرخ بيكاري خوزستان در سال 95 (12.7)، سال 96 ( 14.7) و هفت ماه نخست سال 97 ( 15.6) درصد ثبت شده است.
وي گفت: از سال 95 تا سال 96 در حدود 40 هزار نفر به جمعيت بيكار خوزستان افزوده شده است.
وي افزود: تنها ارايه گزارش و آمار در جلسات مشكل بيكاري خوزستان را حل نمي كند و بايد اداره تعاون، كار و رفاه اجتماعي خوزستان پاسخگوي افزايش آمار بيكاري در اين استان باشد.
حاجتي ادامه داد: اگر توانايي كاهش آمار بيكاري در خوزستان وجود ندارد حداقل بايد وضعيت موجود را حفظ كرد تا تعداد بيكاران افزايش نيابد.

**اخراج سه هزار و 200 شاغل خوزستاني از كار
مديركل تعاون، كار و رفاه اجتماعي استان خوزستان اما معتقد است طرح هاي مختلفي در خوزستان براي ايجاد اشتغال صورت گرفته كه پس از اتمام اين طرح ها مي توان تاثير آنها را در ايجاد اشتغال مشاهده كرد.
سيد نور محمدپور گفت: در يك سال گذشته سه هزار و 200 مورد اخراج از كار در خوزستان ثبت شده كه اين آمار نرخ بيكاري خوزستان را افزايش مي دهد.
وي با اشاره به اينكه آمار شكايت به اداره كار افزايش يافته بيان كرد: ميزان شكايت به اداره كار در سال 95 در حدود 22 هزار مورد بود كه اين رقم در سال96 به 27 هزار مورد افزايش يافته است.
محمدپور تصريح كرد: در يك سال گذشته سه هزار و 200 مورد اخراج از كار در خوزستان ثبت شده كه اين آمار نرخ بيكاري خوزستان را افزايش مي دهد.
وي ادامه داد: بايد آمار مشاغل فصلي در استان ها بر اساس اقليمي كه دارند مورد سنجش قرار گيرند؛ افزايش نرخ بيكاري در خوزستان به دليل شرايط بد آب و هوايي در تابستان صورت مي گيرد.

**نداشتن مهارت از عوامل بيكاري جوانان
محمدپور يادآور شد: نرخ بيكاري در خوزستان از متوسط كشوري 2 درصد بالاتر است كه اين زيبنده استاني بااين ظرفيت هاي بالا در بخش هاي كشاورزي و صنعتي، نيست.
وي با ابراز تاسف از اينكه بيشتر جمعيت بيكار استان خوزستان فاقد مهارت و آموزش هاي فني و حرفه اي هستند افزود: مراكز فني و مهارتي استان آمادگي دارند افراد بيكار را براي جذب در بازار كار آموزش دهند.

**مهارت آموزي نياز امروز خوزستان
معاون آموزش،پژوهش وبرنامه ريزي اداره كل آموزش فني وحرفه اي خوزستان معتقد است: درحال حاضر بيشتر جوانان به دنبال استخدام در مشاغل دولتي و به اصطلاح پشت ميزنشيني هستند.
منصور زنگنه منش در ادامه بيان كرد: در دانشگاه ها و مراكز علمي بيشتر تمركز بر آموزش هاي تئوري است و در واقع افراد فاقد مهارت تربيت مي شوند.
وي با اشاره به اينكه منظور از آموزش مهارت صرفا كارهاي فني نيست افزود: در سال هاي اخير بيشتر حرفه آموزان اداره كل فني و حرفه اي از قشر جوانان تحصيل كرده هستند.
زنگنه منش يكي از مشكلات اشتغال در استان را كم كاري بخش دولتي دانست و گفت: بخش خصوصي براي ايجاد اشتغال هزينه هايي مي كند از همين رو انتظار برگشت آن را دارد.
وي افزود: از سويي ديگر برخي از مردم هزينه آموزش را اتلاف سرمايه مي دانند و با خساست بيشتري در اين موارد هزينه مي كنند.
زنگنه منش خاطر نشان كرد: درحال حاضر آموزش هاي فني و حرفه اي براساس نياز سنجي هاي صورت گرفته در طرح اشتغال فراگير و رسته هاي آن است.

**آرزوي ديرين استخدام در بخش دولتي
يك مشاور توسعه كسب و كار يكي از مهم ترين عوامل افزايش نرخ بيكاري در خوزستان را وجود صنايع بزرگ دولتي در استان دانست و يادآور شد: صنايع بزرگي همچون نفت، پتروشيمي و فولاد سبب شده تا مردم همگي متقاضي استخدام در بخش دولتي باشند.
زارع با اشاره به اينكه اين نوع استخدام هاي دولتي به يك فرهنگ تبديل شده است گفت: جوانان تمايل دارند كه همچون پدران و اقوام نسل پيش خود جذب ادارات دولتي شوند و از همين رو زياد به دنبال كسب و كارهاي خصوصي پيش نرفته اند.
وي تصريح كرد: بررسي ها نشان مي دهد كه در مناطق شمالي استان كه صنايع دولتي نفوذ چنداني نداشته اند بخش خصوصي براي توسعه اشتغال فعالتر شده است اما در ساير نقاط به رغم وجود صنايع بزرگ و دولتي آمار بيكاري بالا است.
زارع درخصوص نقش بروكراسي اداري در افزايش آمار بيكاري خوزستان خاطر نشان كرد: قانون و نوع بروركراسي اداري عموما در تمام كشور يكي است اما مساله نوع ديدگاهي است كه به نحوه اجراي قانون مي شود.
وي ادامه داد: به عنوان يك فعال بخش خصوصي بيشتر از هرچيز و هركس خود بخش خصوصي را در اين مساله دخيل مي دانم، بي شك كاستي هايي در بخش دولتي وجود دارد اما بخش خصوصي استان نيز ساز ناکوک شاخص برنامه اي براي برند سازي و تبليغات ندارد.
زارع تصريح كرد: درحال حاضر بخشي از توليدكنندگان خوزستاني به واسطه گري براي فروش محصولات توليدكنندگان استان هاي ديگر روي آورده اند، درحالي كه شرايط اقتصادي و بروكراسي اداري براي همه توليدكنندگان يكسان است.
وي حفظ وضعيت اشتغال فعلي در توليدي ها و سپس توسعه خطوط توليد را موثر در كاهش نرخ بيكاري دانست و يادآور شد: بخش خصوصي استان ساز ناکوک شاخص بايد با خودباوري و تغيير ديدگاه به سمت برندسازي محصولات برود تا شاهد افزايش اشتغال در خوزستان باشيم.
نرخ بيكاري خوزستان در 2 فصل بهار و تابستان با افزايش مواجه بوده اين درحاليست كه دولت تسهيلات بسياري براي طرح هاي اشتغالزايي اختصاص داده است حال بايد ديد كه آيا اين تسهيلات بطور كامل به متقاضيان پرداخت نشده اند و يا اينكه طرح هاي اشتغالزايي در كاهش نرخ بيكاري ناكارآمد بوده اند؟
گزارش: ندا رضاپور
9887/6002

ساز ناکوک بانک‌ها برای پرداخت وام ازدواج

اکوبورس: گفته می‌شود که افزایش مبلغ وام ازدواج به دلیل کمبود منابع باعث نگرانی بانک‌ها شده و این احتمال وجود دارد که بانک‌ها بار دیگر صف‌های چند ساله وام ازدواج را تشکیل دهند.

به گزارش اکوبورس به نقل از مهر،درست هفته گذشته بود که کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ اعلام کرد که وام ازدواج جوانان در سال ۹۸ از ۱۵ میلیون تومان به ۳۰ میلیون تومان برای هر یک از زوجین (در مجموع ۶۰ میلیون تومان) افزایش یافته و همچنین بازپرداخت وام ۳۰ میلیون تومانی ازدواج در اقساط ۶۰ ماهه (۵ ساله) تعیین شده است.

این تصمیم در حالی توسط مجلس اتخاذ شده که دولت در لایحه تقدیمی به مجلس مبلغ وام ازدواج را همان ۱۵ میلیون تومان سال ۹۷ در نظر گرفته بود، اما حالا این دو برابر شدن مبلغ وام ازدواج موجب نگرانی شبکه بانکی شده و آنان از نبود منابع برای تخصیص این تسهیلات به زوج‌ها خبر می‌دهند. اتفاقی که می‌تواند در نهایت باعث شود که بار دیگر صف‌های چندین سال برای پرداخت وام ازدواج در بانک‌ها شکل بگیرد و اقتصاد ازدواج که طی چند سال گذشته با افزایش مبلغ تسهیلات پرداختی و همچنین پرداخت به روز این تسهیلات کمی رونق گرفته بود، بار دیگر به کما برود.

پیشنهاد ۲۰ میلیونی برای وام ازدواج
در همین ارتباط محمدرضا حسین‌زاده، رئیس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی در گفت‌وگویی با ایسنا، درباره افزایش وام ازدواج به ۳۰ میلیون تومان، این پیش‌بینی را تأیید کرد و گفت: منابع قرض‌الحسنه محدود است و هر چقدر منابع باشد، همانقدر اختصاص خواهد یافت و اگر مبلغ بالا برود، افراد کمتری می‌توانند از وام ازدواج استفاده کنند.
وی با بیان اینکه ممکن است مانند سال‌های گذشته صف برای دریافت وام ازدواج تشکیل شود، اظهار کرد: منابع قرض‌الحسنه در بانک‌ها مشخص است و فقط از آن محل است که وام ازدواج پرداخت می‌شود، بنابراین اگر مبلغ وام ازدواج افزایش پیدا کند منابع ثابت بوده و ممکن است به همه نرسد.

حسین‌زاده با اشاره به مبلغ پیشنهادی و مناسب برای وام ازدواج، تصریح کرد: با توجه به نرخ تورم، تصور این است که رقم وام ازدواج باید ۱۵ تا حداکثر ۲۰ میلیون تومان باشد و اگر این مبلغ به ۳۰ میلیون تومان افزایش پیدا کند باعث ایجاد صف خواهد شد.
لزوم ارائه گزارش توانمندی از سوی بانک‌ها
همچنین علی قربانی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به مصوبه اخیر کمیسیون تلفیق مجلس در خصوص افزایش سقف وام ازدواج برای سال آینده گفت: در این خصوص دولت و بانک مرکزی باید گزارشی از توانمندی خود در حوزه ارائه این نوع وام بدهند.

نماینده مردم بجنورد در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه باید منابع قرض‌الحسنه موجود برای ارائه وام مسکن مورد بررسی قرار بگیرد، افزود: دولت باید در این زمینه اعلام موجودی منابع نماید تا مصوبه زمینه اجرا پیدا کند.
وی با بیان اینکه در خصوص زمان بازپرداخت وام ازدواج باید تجدیدنظر صورت بگیرد، تصریح کرد: در حال حاضر بازپرداخت وام ازدواج مانند قبل پنج ساله است، اما با توجه به افزایش رقم تسهیلات این زمان باید افزایش یابد.

این نماینده مردم در مجلس دهم با تأکید بر اینکه منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها علاوه بر تسهیلات ازدواج در اختیار ایجاد شغل نیز قرار می‌گیرد، گفت: دولت باید بداند که توجه به اشتغال و سایر وام‌های تکلیفی نباید در سایه ارائه تسهیلات ازدواج به فراموشی سپرده شود.
قربانی با بیان اینکه در نشستی مشترک با مسئولان به ویژه تیم اقتصادی دولت و مسئولان بانک مرکزی به بررسی توانمندی‌ها در حوزه ارائه تسهیلات ازدواج خواهیم پرداخت، افزود: اگر منابع کافی برای اجرای این مصوبه وجود نداشته باشد، باید تدبیری صورت بگیرد.

عضو کمیسیون تلفیق بودجه ٩٨ کل کشور در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: اگر منابع قرض‌الحسنه برای تسهیلات ازدواج فراهم نشود، به طور حتم گره بیشتری در حوزه رفع مشکلات قشر جوان ایجاد خواهد شد.

عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت: اگر تدبیری برای کاهش سقف اقساط وام ازدواج و همچنین طولانی شدن زمان بازپرداخت آن پس از افزایش رقم تسهیلات صورت نگیرد، بدهی افراد به شبکه بانکی بیشتر خواهد شد.
هزینه‌هایی که هر روز بالا می‌رود
اما برنامه‌ریزی بانک‌ها برای ایجاد مانع در مسیر پرداخت تسهیلات ۳۰ میلیون تومانی ازدواج در حالیست که در حال حاضر با توجه به نوسان قیمت ارز و تأثیر آن در بهای تمام‌شده لوازم خانگی، تورم، مسکن و نظایر آن ارزش رقم تسهیلات ازدواج کنونی به شدت کاهش یافته و منطبق با شرایط روز کشور نیست. بر این اساس تنها خرید پنج قلم اجناس ضروری برای شروع یک زندگی، با یک کیفیت متوسط هزینه‌ای در حدود ۲۲ میلیون تومان برای یک زوج به همراه دارد. همچنین باید به این مبلغ هزینه‌های خرید دیگر اقلام مورد‌نیاز منزل را اضافه کرد و از همه مهم‌تر باید مبلغ مربوط به رهن یک واحد مسکونی را نیز اضافه کرد که قطعاً مجموع این مبالغ بیش از ۶۰ میلیون تومان خواهد شد که این رقم دقیقاً دو برابر مجموع وامی است که این روز‌ها به زوج‌ها پرداخت می‌شود.
بنابراین به نظر می‌رسد مجلس در هنگام تصویب نهایی لایحه بودجه، باید بند‌هایی برای تضمین پرداخت این مبلغ توسط بانک‌ها و عدم تشکیل صف‌های پرداخت به بهانه نبود منابع در قانون بودجه قرار دهد تا این شیوه، دستاویزی برای شانه خالی کردن بانک‌ها از وظیفه خدمت‌رسانی خود نشود.

بانک‌ها منابع کافی دارند
در همین حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که منابع قرض‌الحسنه در اختیار بانک‌ها امکان افزایش مبلغ وام ازدواج تا ۳۰ میلیون تومان را می‌دهد. گفتنی است، سپرده‌های موجود و مصرف‌نشده قرض‌الحسنه پس‌انداز، بازپرداخت اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه، افزایش سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و بخش اندکی از سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری، چهار منبعی است که می‌تواند برای اعطای وام قرض‌الحسنه مورد استفاده قرار گیرد. این منابع مردمی طبق قانون باید در مصارف مشخص از جمله وام ازدواج استفاده شود و بانک حق دخل و تصرف در آن را ندارد. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد منابع قرض‌الحسنه جدید در اختیار بانک‌ها در سال آتی از محل این چهار منبع، در مجموع ۵۶ هزار میلیارد تومان خواهد بود که می‌تواند وام ازدواج ۳۰ میلیون تومانی را پوشش دهد و ۲۰ هزار میلیارد تومان مازاد آن نیز به سایر مصارف قرض‌الحسنه برسد. ۱۰ هزار میلیارد تومان از محل منابع موجود که وام داده نشده است، ۱۳ هزار میلیارد تومان از محل بازپرداخت اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه، ۱۸ هزار میلیارد تومان از محل افزایش حداقلی سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و ۱۵ هزار میلیارد تومان نیز از محل ۱۰ درصد سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری، این ۵۶ هزار میلیارد تومان را تشکیل می‌دهد.

حتی در صورتی که سپرده‌های قرض‌الحسنه جاری نیز در نظر گرفته نشود، سپرده‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز کفاف وام ازدواج ۳۰ میلیون تومانی را داده و ۵ هزار میلیارد تومان از آن نیز مازاد خواهد بود.