آموزش قرار دادن حد ضرر Stop-Loss و حد سود Take Profit در فارکس و ارز دیجیتال+ آموزش تصویری
اردر حد ضرر در فارکس Forex زمانی استفاده می شود که در یک معامله باز بخواهیم یک قیمت مشخص کنیم و اگر معامله به آن قیمت برسد ، معامله بسته شود. تعیین حد سود نیز دقیقا به همین شکل است. زمانی که قیمت به میزانی که مشخص کرده ایم برسد معامله انجام شده و پوزیشن بسته خواهد شد. برای وضوح بیشتر ، قرار دادن حد ضرر (Stop-Loss) در فارکس نمونه بارز ضرب المثل جلوی ضرر را هر وقت بگیرید منفعت است ، می باشد . زمان ورود به بازار فارکس باید با مدیریت سرمایه وارد این بازار شد . یکی از اصول مدیریت سرمایه مشخص کردن حد سود و ضرر در معامله می باشد . در واقع حد ضرر اردری است که برای کاهش حد ضرر در یک پوزیشن باز مورد استفاده قرار می گیرد .
حد ضرر چیست؟
زیان های متحمل شده در بازارهای سرمایه برای معامله گران ناگزیر است و آنها نباید نسبت به زیان های طبیعی در آن حساس باشند. بزرگترین تاجران دنیا نیز در این حوزه های سرمایه گذاری دچار شکست شده و پول شان را به باد داده اند. آنچه مهم است کسب تجربه برای معاملات بعدی و سودهای بزرگتر برای جبران شکست هاست. استراتژی اتخاذ شده در زمان تحمل زیان، نوعی از یک راهبرد مدیریت بحران است. جمله مشهور هر وقت ماهی را از آب بگیریم تازه ست. اما کجا باید این ماهی را بگیریم تا کمترین زیان را متوجه سرمایه خود کنیم؟
این نقطه فروش را حد ضرر می گویند. محدوده یا نقطه قیمتی که شما برای واسط معاملاتی خود تعیین می کنید تا در صورت تاچ کردن آن توسط نمودار قیمت، با یک قیمت مشخص آن را به فروش برساند. چون احتمالا حفظ آن برای روزهای آتی، میزان زیان شما را بالاتر خواهد برد. هرچه مدت زمان تفکر ما برای فعالیت در بازار طولانی مدت باشد، حد زیان نیز معنای کمتری پیدا می کند، اما اگر به این بازار به عنوان نوسان گیری و فعالیت کوتاه مدت نگاه می کنید، این حدود ضرر را به صورت دقیق مشخص کنید و بی قید و شرط به آن وفادار بمانید.
از مخرب ترین تفکرهای حاکم بر معامله گران، که ناشی از حس طمع آنها می شود، حفظ سرمایه در حال نزول، با یک تحلیل اشتباه از بازار است، به این امید که بازار در طی یک یا چند وعده معاملاتی تغییر روند داده و صعودی خواهد شد. این یک دیدگاه خام و غیرقابل قبول است که فقط با یک تحلیل اشتباه و یا احتمالا غیرمنطقی رخ می دهد. حالت دیگر این است که شخص به خاطر ترس از وقوع یک زیان بزرگ، بسیار زودتر از محل رخداد چگونه حد ضرر تعیین کنیم این موضوع، نسبت به فروش و خروج اقدام کند و زیانی دیگر را رقم می زند و از کسب سود بالاتر جلوگیری می کند. اما به طور کلی وقوع حالت اول محتمل تر است و باید بسیار دقیق بود تا تحلیل درستی از شرایط را بدست آورد.
آموزش قرار دادن حد ضرر در فارکس
برای قرار دادن حد ضرر در فارکس طبق تصویر ابتدا متاتریدر را باز کرده و حسابی را که می خواهید روی آن معامله باز کنید، انتخاب کنید. سپس یک سفارش جدید باز کنید.
باز کردن سفارش جدید
سپس یک معامله و با همان پوزیشن جدید را با استفاده از کلید های CTRL +F9 باز کنید . و یا همان گزینه دستور جدید را از صفحه متاتریدر انتخاب می کنیم تا صفحه معامله باز شود. در قسمت نماد ارز ها جفت ارزی را که می خواهید روی آن معامله انجام دهید ، انتخاب کنید. در این مثال من جفت ارز یورو و دلار آمریکا را چگونه حد ضرر تعیین کنیم انتخاب کردم.
تعیین حد ضرر در فارکس
مقادیر Bid و Ask را در این مثال مشاهده می کنید. اگر متاتریدر را فارسی کنید مقدار Ask همان گزینه خرید در قیمت بازار و مقدار Bid گزینه فروش در قیمت بازار خواهد بود. در این مثال مقدار فروش در قیمت بازار ۱.۱۸۴۹ بوده و ما نقطه توقف ضرر را بر اساس آن انتخاب خواهیم کرد. فرض کنید توقف ضرر را روی ۱.۱۸۴۴ قرار دهیم. در این صورت چگونه حد ضرر تعیین کنیم تفاوت پیپ بین این دو ۵ خواهد بود (5=4-9) . یعنی ما حد ضرر خود را ۵ پیپ قرار داده ایم. پیپ بر اساس رقم چهارم اعشار مشخص می شود. جهت آموزش پیپ می توانید مقاله زیر را مطالعه کنید.
یعنی اگر معامله ما روند نزولی داشته باشد و ما در حال ضرر باشیم، حداکثر ضرر ما از پوزیشنی که باز کرده ایم ۵ پیپ خواهد بود و وقتی ضرر به ۵ پیپ رسید معامله بسته خواهد شد . در فارکس می توانیم حفظ سود کرده و برای سود خود نیز حد و مرز تعیین کنیم. مثلاً فرض می کنیم فصد ما از این معامله کسب ۵ پیپ سود باشد. در این صورت گزینه کسب سود را ۵ پیپ بیشتر از مقدار Ask و یا همان خرید در قیمت بازار که در مثال ما مقدار آن ۱.۱۸۵۰ می باشد، یعنی روی ۱.۱۸۵۵ قرار می دهیم. به این صورت که اگر معامله ما در حال سود چگونه حد ضرر تعیین کنیم دهی بوده و مقدار سود ما به ۵ پیپ رسید، پوزیشن بسته خواهد شد.
قرار دادن حد ضرر در فارکس یکی از ابزار های مهم در مدیریت سرمایه برای معامله گران در فارکس می باشد . حال حالتی را فرض کنید که شما در این معامله سود کرده اید و قیمت بالا رفته است، در این صورت می توانید جهت حفظ سود خود میزان توقف ضرر را بر حسب سود خود بالاتر ببرید. تا اگر معامله در حالت ضرر قرار گرفت ، سودی که از معامله کسب کرده اید ، از دست نرود.
تعیین حد ضرر با میانگین متحرک
یکی از روش های دیگر برای تعیین حد ضرر استفاده از نمودار میانگین متحرک است. به این صورت که میانگین متحرک را برای جفت ارز مورد نظر رسم کنید. اگر نمودار در زیر قیمت فعلی قرار بگیرد شما باید حد ضرر را در پایین تر از نمودار قرار دهید. مثلا اگر قیمت در نمودار میانگین متحرک 70 دلار است شما بهتر است حد ضررتان کمتر از این مقدار باشد.
تعیین حد سود Take Profit در فارکس
مشخص کردن میزان سود در فارکس به استراتژی شما بستگی دارد. زمانی که وارد معامله می شوید باید نقاط ورود و خروج خود را مشخص سازید. در حالت نرمال همیشه حد سود بیشتر از حد ضرر در نظر گرفته می شود. تحلیل گران اغلب برای تعیین حد سود در فارکس از نسبت ریسک به ریوارد استفاده می کنند. به این صورت که اگر حد ضرر خود را 5 پیپ در نظر بگیرید ، بهتر است حد سود خود را 10 پیپ قرار دهید. البته در تعیین حد ضرر بهتر است استاپ لاس Stop Loss را متر از 2% سرمایه خود مشخص سازید.
حد سود Take Profit را نیز می توانید یکی از مقاومت های سهم با رسم خطوط حمایتی در نظر بگیرید. و همیشه قرار نیست حد سود شما دو برابر حد ضررتان باشد. به عنوان مثال جفت ارز پوند/دلار آمریکا را در نظر بگیرید. نمودار آن را باز کرده و یک سفارش جدید باز کنید.
تعیین حد سود در فارکس
همانطور که در شکل بالا می بنید قیمت فعلی بر روی 1.30216 قرار دارد. بنابر تحلیل هایی که انجام داده ایم ، پیش بینی می کنیم که قیمت به نقطه مقاومتی خود (1.30759) خواهد رسید. پس ما حد سود را کمی پایین تر مثلا روی 1.30680 قرار می دهیم. اگر تحلیل های ما صحیح بوده و قیمت به این نقطه برسد. پوزیشن ما بسته خواهد شد. در این صورت ما 47 پیپ سود کرده ایم.
محاسبه حد ریسک هنگام قرار دادن حد ضرر
همانطور که در مثال قبلی مشاهده کردید، توقف ضرر بر حسب پیپ مشخص می شود. آنچه اهمیت دارد این است که چه مقدار پیپ را برای حد سود و ضرر خود مشخص کنید . بهترین معیار جهت مشخص کردن حد ضرر این است که یک درصد و یا دو درصد از سرمایه تان را تحت ریسک قرار دهید و پوزیشن را طوری تنظیم کنید که وقتی ضرر شما به این حد رسید معامله متوقف شود و از زیان های بعدی جلوگیری کند . محاسبه دلاری مقدار پیپ به حجم معامله و یا همان میزان لات بستگی دارد. اگر یه معامله کامل باز کرده اید ، هزار پیپ بیانگر ۱۰ دلار خواهد بود. حال در مثال بالا که ما حد ضرر خود را ۵ پیپ مشخص کرده ایم، یعنی معامله اگر ضرر کند ، وقتی ضرر ما به ۵۰ دلار برسد پوزیشن بسته خواهد شد . قرار دادن حد سود نیز دقیقاً به این صورت خواهد بود.
مزایای تعیین حد ضرر در فارکس
کاهش اضطراب از مهمترین نتایج تعیین محدوده زیان برای معامله است. از ابتدای آغاز خرید یک سهم، با خود عهد می کنید که تنها تا یک قیمت مشخص نسبت به آن وفادار خواهید بود و در صورت تاچ شدن آن، قطعا به فروش خواهید رساند. این موضوع دو بعد پیدا می کند. بعد اول قبول ذهنی زیان تا آن مقدار است که سبب می شود این اتفاق عملا رخ ندهد، چون فراغت ذهنی شما باعث تصمیمات درست در بزنگاه های قیمتی خواهد شد. بعد دوم برنامه محور بودن شما است که استراتژی مشخصی را برای مناطق بحرانی دارید و از هیچ اتفاقی شگفت زده نمی شوید. همین دو بعد کافیست که به اهمیت تعیین حد ضرر پایبند شوید. پس دست به کار شوید.
معامله گران حرفه ای معمولاً با مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک وارد بازار شده و همیشه حد سود و زیان خود را مشخص می کنند . پس تمام سرمایه خود را تحت ریسک قرار نداده و فقط درصدی از آن را در معرض ریسک قرار می دهند تا وقتی ضرر به این مقدار رسید معامله بسته شده و تریدر بیش از این ضرر نکند . برای استفاده از حد ضرر و مشخص کردن دقیق آن باید بتوانید نحوه محاسبه پیپ از مقدار دلاری سرمایه خود را بدانید . تا بر اساس درصد سرمایه خود ، مقدار پیپ را محاسبه کرده و آن را در معاملات خود لحاظ کنید.
حد ضرر و سود در فارکس
معایب استفاده از حد ضرر در فارکس
استفاده از حد ضرر برای تریدر اگر به صورت صحیح استفاده نشود ، می تواند باعث ضرر معامله گر و یا جلوگیری از سود فرد شود. در بسیاری از مواقع دیده شده است که فرد هنگام معامله بسیار محتاطانه عمل کرده و توقف ضرر را بسیار نزدیک به قیمت اصلی مشخص می کند و زمانی که روند کلی بازار صعودی است ، ممکن است در اثر یک نوسان کوچک و افت قیمت ، قیمت به حد ضرر برسد و معامله بسته شده و موجب افسوس تریدر شود.
همچنین مدیریت ریسک فقط به مشخص کردن میزان حد ضرر نمی باشد ، و حجم معامله نیز در تعیین ریسک اهمیت بسیار زیادی دارد. همیشه به یاد داشته باشید که چگونه حد ضرر تعیین کنیم بازار فارکس ریسک بالایی داشته و باید قبل از ترید کردن آموزش های لازم را دید سپس اقدام به معامله کرد . اگر تازه کار هستید و قصد آموزش و ورود به فارکس دارید بهتر است ابتدا در یک بروکری که به ایرانیان خدمات می دهد ، حساب باز کرده و تا چهار ماه با یک حساب دمو معامله کرده و آموزش های لازم را کسب کنید.
سپس با دانش و علم و یک استراتژی مناسب وارد بازار فارکس شوید. تجربه نشان داده است ، افرادی که پس از آموزش و کسب تجربه وارد بازار فارکس شده اند به سود های خوب و معقولی در این بازار رسیده اند و بر عکس ، افرادی که بدون دانش و با ریسک زیاد وارد این بازار شده اند به زودی یا متحمل ضرر های شدید شده اند و یا سرمایه خود را کلاً از دست داده اند.
هنگام تعیین حد سود و ضرر در فارکس نکات زیر را رعایت کنید :
از عوامل بسیاری م توان نام برد که در تعیین یک نقطه زیان برای معامله موثر باشند اما از مهمترین پانها می توان دو مورد را به صروت ضمنی ذکر کرد و بر طبق آنها، استراتژی معاملاتی خود را تنظیم نمود. مورد اول مربوط به این موضوع می شود که برای خرید یک سهم باید نسبت به تعیین قیمت ورود بحث کرد و تحلیل های مناسب را انجام داد. این قیمت ورود و خرید باید بهینه ترین حالت را شامل شود. حال برای تعیین نقطه زیان نیز باید طوری عمل کرد که حتما و لزوما این قیمت پایین تر از محل خرید باشد تا نوعی اثبات برای اشتباه در محل قیمتی خرید شود.
در واقع ما تا زمان سر به سر شدن سرمایه اصلی باید تحمل کنیم و نسبت به آن خوشبین باشیم. مورد دوم در مورد یک بحث کلی است. اینکه تعریف موفقیت در معامله برای شما چیست؟ چه معامله ای را شکست می دانید؟ این ها را برای خود با تمامی ابعادش مشخص کنید و تلاش کنید محدوده زیان شما، حالت شکست شما را تاچ نکند. این موضوع سبب یک رضایت درونی برای شما می شود و وفاداری شما به سرمایه گذاری در بازارهای سهام را برای همیشه حفظ خواهد کرد.
به هر صورت با در نظر گرفتن این دو عامل بسیار حیاتی، ابتدا باید یک راهبرد مناسب برای معامله داشته باشید. این راهبرد برای شما واجب است تا بدانید در صورت رخداد هر اتفاقی در بازار، چه خواهید کرد. ترجیحا به دنبال راهبردهای آزمون پس داده و سالم باشید که قبلا توسط افراد مورد استفاده قرار گرفته اند و زیان و سود آنها به صورت تقریبی قابل پیش بینی است. انتخاب این استراتژی کار ساده ای نیست و باید عوامل بسیاری را در آن مورد نظر قرار دهید. با هر شکست و زیانی از کوره در نروید و مسئولیت آنها را به عهده بگیرید و تلاش کنید استراتژی مخصوص خود را کشف کنید. بزرگترین معامله گران دنیا نیز حالات شما را تجربه کرده اند و زیان دیده اند. و حتما نسبت به نتایج عملکرد خود حساس باشید. هرچند وقت یک بار نتیجه به کار گیری تصمیمات و استراتژی های خود را با اعداد و ارقام بسنجید و بدانید که برای شما سودده بوده یا زیان دیده اید؟ این می تواند در ادامه مسیر بسیار برای شما آموزنده باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید اینجا کلیک کنید .
سوالات متداول
آیا تعیین حد ضرر و سود خوب است؟
تعیین حد ضرر و سود ممکن است در نگاه اول ایده آل به نظر آید ، ولی فقط زمانی خوب خواهد بود که استفاده صحیحی از آن شود.
آموزش بایننس : نحوه قرار دادن حد ضرر و کار با معاملات Stop-limit
در بازار خرید و فروش هر کالایی ممکن است قیمت کالای خریداری شده دچار افت قیمتی شود و شما با ضرر مواجه شوید. سرمایه گذاران معمولا از نوعی سفارش به نام Stop Loss استفاده می کنند. به این معنا که ما برای کالایی که خریداری می کنیم ( در اینجا ارزهای مجازی ) یک حد ضرر تعیین میکنیم. به عنوان مثال فرض میکنیم یک ارز را در قیمت ۲۰ دلار خریداری میکنیم و بعد از خرید ما قیمت آن ارز ریزش می کند و رفته رفته به حدود ۱۵ دلار می رسد. در چنین شرایطی سفارشات Stop limit که خوشبختانه در صرافی بایننس وجود دارد به داد ما می رسد. به این صورت که هنگام خرید یک سفارش stop limit با حد ضرر ۱۸.۵ یا ۱۹ دلار تعیین میکنیم. تا اگر ارز مورد نظر قرار است وارد کانالا نزولی شود با ضرر اندک و مشخص ارز خریداری شده را بفروشیم و بیشتر ضرر نکنیم.
در ابتدا اگر هنوز اکانت بایننس ندارید. اگر دوست داشتین میتونید برای حمایت از این چنین مقالات با لینک رفرال بنده یک اکانت بایننس بسازید. اگر هنوز با نحوه ثبت نام و کار با بایننس آشنا نیستید مقاله دیگر من رو مطالع کنید : معرفی و آموزش ثبت نام و کار در بایننس
به تصویر زیر نگاه کنید:
مفهوم سفارشات Stop loss
آموزش سفارشات Stop limit یا همون Stop loss در صرافی بایننس
جفت ارز BTC/USDT ( بیت کوین به دلار تتر ) را در نظر بگیرید. فرض کنیم مقدار 0.012BTC را با قیمت 8182USDT خریداری کرده ایم.
خرید 0.012 بیت کوین به ارزش 98.184USDT
بعد از این خرید ما احتمال اینکه بیت کوین وارد کانال نزولی شود را در نظر میگیریم. پس یک سفارش Stop limit با قیمت 7980USDT در نظر میگیریم. خب این سفارش را زمانی اجرا میکنیم که قیمت بیت کوین به 7990USDT یا پایین تر رسید.
خب وارد تب Stop-limit میشویم . و در قسمت Sell BTC سفارش خود را ثبت میکنیم. طبق مثال بالا گزینه ها رو مطابق زیر پر میکنیم :
گزینه Stop : حد ضرر . سفارش در این قیمت یا پایین تر اجرا میشود
گزینه Limit : قیمت فروش . قیمتی که میخواهیم ارزمان را به فروش برسانیم
گزینه amount : مقدار ارزی که میخواهیم به فروش برسانیم
خب در این مقال دیدم که خب در این مقال دیدم که خب در این مقال دیدم کهخب در این مقال دیدم کخب در این مقال دیدم خب در این مقال دیدمخب در این مقال دیدخب در این مقال دیخب در این مقال دخب در این مقال خب در این مقالخب در این مقاخب در این مقخب در این مخب در این خب در اینخب در ایخب در اخب در خب درخب دخب خبر خدر دردبعد از زدن دکمه Sell پیغامی مشابه پیغام زیر مشاهده میکند
اگر قیمت به ۷۹۹۰ یا پایینتر سقوط کند . سفارشی مقدار ۰.۰۱۲ بیت کوین به قیمت ۷۹۸۰ به ثبت خواهد رسید
خب در این مقال دیدم که اگر پس از خرید ما، بیت کوین وارد کانال نزولی شود ما فقط ۲.۴USDT ضرر می کنیم. در صورتی که اگر معاملات Stop loss نبود ممکن بود متحمل ضرر سنگین تری شویم.
خب تا اینجای کار هدف ما این بود که اگر بیت کوین وارد کانال نزولی شود متحمل ضرر سنگینی نشویم .
بر عکس این قضیه نیز ممکن است اتفاق بیوفتد یعنی ممکن است بیت کوین وارد کانال صعودی شود و قیمت رشد. و ما بخواهیم در صورتی که قیمت بیت کوین از مقداری بالاتر رفت مقدار بیشتری بیت کوین خریداری کنیم
فرض کنیم قیمت بیت کوین رو به افزایش است و ما مقدار 0.012BTC را با قیمت 8182USDT خریداری کرده ایم، طبق اطلاعاتی که داریم مثلا خط مقاوت بعدی بیت کوین 8990USDT است. این بار یک سفارش stop-limit دیگر ثبت میکنیم که اگر قیمت بیت کوین به 8990USDT یا بالاتر رسید. مقدار 0.01BTC دیگر با قیمت 8992USDT به صورت خودکار خریداری شود.
نتیجه گیری
اگر قصد انجام خرید و فروش و تریدینگ در دنیای ارزهای مجازی را دارید پیشنهاد می شود همیشه بعد از خرید هر ارز مجازی یک سفارش Stop loss ( جلوی ضرر را بگیر ) ثبت کنید تا در صورت وارد شدن ارز به کانال نزولی ضرر زیادی متحمل نشوید.
نحوه تعیین حد ضرر
این سه سوال از مهم ترین سوالهایی هستن که جواب دادن به هریک از آنها فرق بین مبتدی بودن یا حرفهای بودن شما را مشخص میکند. این سه پرسش به ترتیب اهمیت نوشته نشدهاند بلکه به ترتیب توجه افراد مبتدی به آنها نوشته شدهاند و شاید یکی از اصلیترین دلایلی که افراد بعد از مدتی سرمایهگذاری در بازارهای مالی دچار ضرر و با از دست دادن سرمایه خود با ناراحتی مجبور به ترک آن میشوند، توجه نکردن به همین موضوع ساده باشد. کجا باید فروخت؟ کجا باید فروخت. و یا به اصطلاح تعیین کردن حد ضرر یکی از مهم ترین مواردی است که هر معاملهگر حرفهای قبل از ورود به سهم باید به طور خاص به این مهم توجه داشته باشد. زیرا این مورد تنها موضوعی است که باعث بقای شما در بازارهای مالی میشود و بقا در اینگونه بازارها چیزی نیس جز حفظ کردن ارزش سرمایه خودتان.
از نظر روانشناسی این در طبیعت انسانهاست که شکست را نپذیرند و با آن مخالفت کنند. برای همین، زمانی که قیمتها برخلاف انتظار آنها حرکت میکند سعی در پیدا کردن نشانههایی برای قانع کردن خود مبنی بر برگشت قیمت هستند این موضوع درمواردی که شخص در ضرر باشد بیشتر نمود پیدا میکند. نمونه دیگر از غیر حرفهای عمل کردن چنین است، براساس احساسات تصمیم گرفتن. در شرایط ضرر به دلیل فشار روانی که بر معاملهگر وارد میشود، حتی حدضرر خود را نیز تغییر میدهد. اما برای بیان واضحتر این موضوع که درنهایت مانند ربات عمل نکردن و پایبند نبودن به حد ضرر خود چقدر میتواند برایمان گران تمام شود و حتی در مواردی خساراتی جبران ناپذیر به ما وارد کند توجه شما را به جدول زیر جلب میکنم:
این جدول به ما نشان میدهد که به ازای درصدی ضرر چه مقدار باید سود کسب کنیم، تا تنها به سرمایه اولیه خود بازگردیم! درنتیجه برای بقاء داشتن در بازار بهتر است که قبل از وارد شدن به معامله برای خود حدضرر تعیین کنیم و تحت هر شرایطی به حدضرر خود عمل کنیم. مانند یک ربات، بدون احساس. اما آیا ضرر کردن تنها به معنای از دست دادن اصل سرمایه است؟
در بازارهای مالی ضرر کردن تنها به از دست رفتن اصل سرمایه شما ختم نمیشود بلکه کسب سود کم در بازه زمانی طولانی نیز نوعی ضررمحسوب میشود (هزینه زمان) همچنین از دست دادن سود کسب شده نیز نوعی ضرر است و باید از آن جلوگیری کرد.
در رابطه با زمان و از دست ندادن آن تماماً بستگی به دانش شما از علم تکنیکال دارد که بتوانید با استفاده از آن حداقل فاصله زمانی خرید تا شروع روند صعودی را بدست آورید یعنی بتوانید نقطه ورود را پیدا کنید. اما درخصوص از دست ندادن سودهای کسب شده و اصل سرمایه خودتان باید از حدضرر متحرک استفاده کرد. اجازه بدین با یک مثال توضیح بدهم. فرض کنید شما سهمی را با قیمت 400 تومان خریداری کردهاید و حدضرر خود را با تقبل 10% زیان 360 تومان در نظر گرفتهاید. حال سهم شما روند صعودی میگیرد و به مبلغ 480تومان میرسد. در اینجا شما حدضرر خود را به 456تومان انتقال میدهید. در این مثال حدضرر اول شما حدضرر ثابت و حدضرر دوم شما حدضرر متحرک نام دارد که باتوجه به رشد سهمِ شما بالاتر میآید. اما سوال اینجاست که چگونه باید حدضرر را تعیین کرد و به چه نکاتی باید توجه داشت؟
نحوه تعیین کردن حدضرر روشهای متفاوتی را دربرمیگیرد که با روحیات و شخصیت فرد معاملهگر رابطه مستقیم دارد بنابراین نمیتوان یک نسخه واحد برای تمام افراد پیچید اما به هرحال دارای نکاتیست که در ذیل به اختصار به آنها خواهیم پرداخت و توجه به آنها خالی از لطف نیست.
حجم خرید شما و محدوده تعیین کردن حدضرر نباید به نحوی باشد که بیشتر از دو تا سه درصد از کل سرمایه شما در خطر باشد.
جزءِ حدضررهای ثابت محسوب میشوند و معمولا در شروع معامله از آنها بهره میگیرند از جمله مهم ترین این نواحی کف و سقف تاریخی نمودار است. برای تعیین نواحی حمایتی رویه نمودار قیمت میتوان از نمودار تعدیل نشده و تایم فرمهای بالاتر نیز کمک گرفت که میزان معتبر بودن این نواحی و خطوط حمایت به چهار عامل بستگی دارد: 1- درگیری نمودار قیمت با حمایت 2- برگشت نمودار قیمت پس از برخورد با حمایت 3- بالا رفتن حجم معاملات در آن نواحی نسبت به گذشته 4- نزدیکتر بودن حمایت رسم شده به قیمت فعلی سهم. چهار عامل ذکر شده از جمله عواملی هستند که به حمایت رویه نمودار قیمت اعتبار بیشتری میبخشند و هرچه این اتفاقات بیشتر رویه حمایت رخ داده باشد برای تعیین حد ضرر قابل اتکاتر و معتبرتر هستند.
شکل 1: نمودار قیمت شرکت سرمایه گذاری غدیر که روی سقف تاریخی خود حمایت شده است.
شکل 2: درگیری زیاد و افزایش حجم معاملات در نمودار قیمت بانک اقتصاد نوین نشان از معتبر بودن حمایت دارد.
تنظیمات این اندیکاتور بستگی به خود فرد دارد اما معقول ترین آنها در تصویر 3 مشخص شده است. استفاده از این اندیکاتور برای تعیین کردن حد ضرر متحرک در بازارهای دارای روند بسیار مرسوم است.
شکل 3: درگیری نمودار قیمت شرکت فولاد خوزستان با ناحیه حمایت پارابولیک سار (ناحیه آبی مشخص شده در شکل3)
که با از دست رفتن آن نمودار روند نزولی به خود گرفته است.
بسته به نگاه سرمایهگذاری، فرد میتواند از میانگین های 100، 50 و 20 روزه استفاده کند. تقاطع هر یک ازمیانگینها توسط نمودار قیمت یا کراس رو به پایین هریک از آنها برای مثال 20 از 50 میتواند هشداری برای تغییر روند باشد و در تعیین کردن حد ضرر متحرک میتوان از آنها استفاده کرد.
شکل 4: مقاومت و حمایت میانگین 100 روزه در نمودار قیمت شرکت سرمایه گذاری دارویی تامین
شکل 5: کراس رو به پایین نمودار قیمت و میانگین 20 از 50 روزه در ناحیه A. در ادامه کراس رو به بالای
نمودار قیمت و میانگین 20 از 50 در ناحیه B.
براساس این استراتژی میتوان خط حمایتی کیجونسن –Kijun_Sen- یا برای افراد با قدرت ریسکپذیری کمتر حمایت تنکانسن –Tenkan_Sen- را به عنوان معیاری برای تعیین حد ضرر خود قرار دهند. به عنوان نکته در نظر داشت باشید که همپوشانی کیجونسن و سنکواسپنبی –Senkou Span B- فلت –Flat- یک ناحیه حمایتی بسیار قوی برای ما میتواند باشد. به شکل زیر دقت کنید:
شکل 6: در ناحیه A با از دست رفتن Tenkan_Sen و در ناحیه B با از دست رفتن Kijun_Sen روند نزولی و اصلاح قیمت داشتهایم.
در ادامه نمودار قیمت شرکت ملی صنایع مس ایران در محدوده هم پوشانی چگونه حد ضرر تعیین کنیم Kijun_Sen با Senkou_Span B حمایت شده است.
از نواحی فیبوناچی چه اصلاحی Retracement و چه گسترشی Extension نیز میتوان استفاده کرد اما مهمترین آنها سطوح 38.2%، 50%، 61.8%، 100%و %161.8 هستند.
شکل 7: واکنشها به سطوح گسترشی فیبوناچی در نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان (Fib Extension)
شکل 8: واکنش ها به سطوح اصلاحی فیبوناچی در نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان (Fib Retracement)
برای داشتن بقاء در بازارهای مالی تعیین کردن حدضرر و پایبند بودن به آن تحت هر شرایطی الزامی است. باید پس از فعال شدن حد ضرر بدون هیچ احساسی و مانند ربات عمل کرد.دقت کنید، حد ضرر باید در جایی باشد که اولا آستانه تحمل زیان شما، بیش از آن نباشد و سیستم مدیریت سرمایه شما رعایت شود، ثانیا روند حرکت قیمت پس از لمس حد ضرر شما، معکوس شود.(به دوره آموزشی پرایس اکشن رجوع شود.) نکته مهم تنها در حفظ اصل سرمایه نیست بلکه از دست دادن سود و حتی بدست آوردن سود در بازه زمانی کم نیز نوعی ضرر محسوب میشود، که برای جلوگیری از این قبیل اتفاقات در معاملات شما نکاتی در این مقاله ذکر شد. لذا باید خاطر نشان کرد که هریک از موارد ذکر شده برای راهنمایی شما عزیزان در تعیین کردن حد ضرر، خود جزئی از کل بودند. که برای آشنایی نحوه صحیحتر استفاده از آنها معاملهگر باید در رابطه با هریک مطالعاتی داشت باشد.
حد ضرر چیست؟ + نحوه تعیین حد ضرر
حد ضرر یکی از مفاهیم مهم هنگام سرمایهگذاری در بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال است. در بازارهای بینالمللی مثل فارکس این مفهوم با اسم Stop Loss (استاپ لاس) شناخته میشود. تعریف بهتر آن “حد توقف ضرر” است و برخلاف مفهوم ساده آن، در اکثر موارد توسط معاملهگران نادیده گرفته میشود. یکی از مهمترین تفاوتها بین معاملهگران حرفهای و آماتور، تعیین حد ضرر و پایبندی به آن است! از مزایای تعیین استاپ لاس میتوان به جلوگیری از ضررهای سنگین، جلوگیری از خواب سرمایه و عادت به استراتژی معاملاتی اشاره کرد. در این آموزش بورس به واکاوی مفهوم Stop Loss، فرمول محاسبه و نحوه تعیین آن به همراه استراتژی معاملاتی مطلوب خواهیم پرداخت.
حد ضرر چیست؟
مفهوم حد ضرر به زبان ساده “جلوگیری از زیان بیشتر در معاملات” است. واژه انگلیسی آن یعنی Stop Loss (تلفظ: استاپ لاس) به معنی “توقف ضرر” مفهوم کاملی را تداعی میکند. معاملهگران تازهوارد بازارهای مالی مثل بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال، عموما شوق برای کسب سود دارند. اما باید بدانید که اولین اصل در تمام بازارهای مالی “حفظ سرمایه” است و بعد از آن “کسب سود”!
برای معامله در بازارهای مالی نیاز به تجزیه و تحلیل دارید که تحلیل تکنیکال یکی از روشهای آن است. همیشه بخاطر بسپارید که “هیچ عصای موسیای در تحلیل تکنیکال وجود ندارد!”. در واقع حتی تحلیلگران حرفهای و باسابقه نیز نمیتوانند ادعا کنند که تحلیلشان 100% درست است. بنابراین اولین اقدام بعد از تحلیل نمودار، تعیین حد ضرر است. یعنی اگر روند حرکت قیمت برخلاف تحلیل شما باشد چه زمانی از معامله خارج خواهید شد؟! در بازار یک سویه مثل بورس تهران، حد ضرر یعنی “اگر قیمت سهام کاهش پیدا کرد تا چه مبلغی حاضر به تحمل کاهش قیمت هستید؟”.
نکته: در بازارهای دوسویه مثل فارکس و ارزهای دیجیتال، معاملهگران میتوانند از نزول قیمتها نیز کسب سود کنند. در واقع پوزیشنهای معاملاتی Buy و Sell هر دو فعال است. پُر واضح است در پوزیشن معاملاتی Sell، با افزایش قیمتها معاملهگر ضرر میکند. بنابراین در بازارهایی مثل Forex و ارزهای دیجیتال، حد ضرر صرفا به معنای جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت نیست!
نحوه تعیین حد ضرر
هر دلار (ریال) از سرمایه خود را به عنوان یک سرباز و بازار مالی را میدان جنگ درنظر بگیرید! وظیفه اولیه شما حفاظت از این سربازها است! قاعده و معیار خاصی بصورت مطلق برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. پارامترهایی مثل دیدگاه سرمایهگذاری، ریسکپذیری و استراتژی معاملاتی، چشمانداز شرکت، مبلغ سرمایهگذاری، وضعیت شاخص بورس و … در نحوه تعیین آن موثر هستند. به طور کلی میتوان روشهای تعیین حد ضرر را به 3 دسته تقسیم کرد:
- بصورت ثابت (درصدی)
- با استفاده از تحلیل تکنیکال
- بصورت ترکیبی (درصدی و تکنیکال)
بصورت ثابت (درصدی)
تعیین حد ضرر بصورت ثابت یکی از مرسومترین روشها است. در این روش تریدر درصد مشخصی از قیمت معامله را به عنوان Stop Loss در نظر میگیرد. این درصد با توجه به دید سرمایهگذاری میتواند بصورت زیر تعریف شود.
- سرمایهگذاری بلندمدت: بین 10 تا 20 درصد
- تحلیل کوتاه مدت: بین 5 تا 10 درصد
- نوسانگیری: کمتر از 5%
با استفاده از تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال یکی از مهمترین روشهای تحلیلی در بازارهای مالی است. تحلیل تکنیکال به زبان ساده یعنی “پیشبینی آینده روند قیمتها با استفاده از تجزیه و تحلیل نمودار قیمت در گذشته”. ابزارها و روشهای متعددی در بحث تحلیل تکنیکال جهت تعیین حد ضرر وجود دارد مثل:
- سطوح حمایت و مقاومت
- امواج الیوت
- الگوهای کلاسیک مثل کف دوقلو، سر و شانه، مثلث کاهشی
- ابزارهای فیبوناچی مثل ریتریسمنت مثل مووینگ اوریج و Parabolic SAR
آموزش تخصصی هر کدام از این ابزارها در قسمت “آموزش تحلیل تکنیکال” ارائه شده است. برای مثال در قسمت پایانی مقاله آموزشی “حمایت و مقاومت” بصورت مجزا به واکاوی “نحوه تعیین حد ضرر با استفاده از سطوح حمایت و مقاومت” پرداختیم.
بعد از واکنش چارت به خط حمایت و افزایش قیمتها، حد ضرر روی محدوده حمایتی درنظر گرفته شود. در پوزیشن معاملاتی Buy، عموما استاپ لاس در محدوده “اولین حمایتِ مهم” درنظر گرفته میشود. فاصله این محدوده با قیمت خرید نیز نباید بیشتر از 10% باشد.
عدم توانایی نمودار در شکست خط مقاومت و افت قیمت میتواند پوزیشن معاملاتی Sell در بازاری مثل فارکس باشد. در این وضعیت، تریدر میتواند محدوده مقاومت را به عنوان استاپ لاس درنظر بگیرد.
بصورت ترکیبی
اگر هنگام تعیین حد ضرر توسط تحلیل تکنیکال، قواعد روش ثابت (درصدی) را درنظر بگیریم اعتبار استاپ لاس بیشتر میشود. برای مثال با تعیین Stop loss روی محدوده حمایتی، نباید اختلاف آن با قیمت خرید، بیشتر از 5 – 10 درصد باشد.
چه زمانی حد ضرر فعال میشود؟
معیار فعال شدن حد ضرر، قیمت پایانی (Close Price) است نه قیمت لحظهای. البته افرادی که قصد نوسانگیری دارند عموما قیمت لحظهای را ملاک قرار میدهند. برای مثال هنگام خرید سهام، اولین کندل منفی زیر خط حمایت به منزله هشدار فعال شدن استاپ لاس است. برخی معاملهگران معتقدند برای خروج از معامله باید قیمت زیر محدوده حد ضرر تثبیت شود. ثبت چند کندل زیر Stop loss را به عنوان معیار تثبیت قیمت درنظر میگیرند. در این حالت خروج از معامله با ضرر بیشتری همراه است.
حجم معاملات یکی از مهمترین پارامترها برای فعال شدن استاپ لاس است که باید به آن توجه شود.
چتر نجات شما در معاملات، حد ضرر است و فعال شدن آن یعنی هشدار سقوط. اگر میخواهید از این سقوط جان سالم به در ببرید باید چتر نجات خود را فعال کنید!
حد ضرر شناور یا متغییر (Trailing Stop Loss)
همیشه ضرر به معنی کاهش اصل سرمایه شما نیست! از دست رفتن سود یک معامله به نوعی ضرر محسوب میشود! بنابراین با افزایش سود در یک معامله، باید حد ضرر خود را نیز تغییر دهید تا در صورت تغییر جهت روند قیمت، سود خود را از دست ندهید.
به سود اجازه پیشروی بدهید اما باید با بهروزرسانی استاپ لاس از سود خود محافظت کنید! برای مثال با شکست پر قدرت خط مقاومت، این خط به حمایت تبدیل میشود. بنابراین این محدوده حمایتی میتواند به عنوان حد ضرر جدید درنظر گرفته شود. این نکته را بخاطر بسپارید “به سود اجازه پیشروی بدهید اما مطلقا به ضرر اجازه پیشروی ندهید!” بنابراین با افزایش قیمتها در روند صعودی، Stop Loss را بالاتر بیاورید.
استراتژی حد ضرر و 5 نکته مهم
- شاید تعیین حد ضرر کار دشواری نباشد اما مطمئن باشید که “پایبندی به آن” کار بسیار سختی است! از همین حالا تمرین کنید. با فعال شدن Stop Loss، بدون هیچگونه تردید، ترس و استخارهای! اقدام به بستن معامله کنید. حال اگر بعد از فروش سهام، قیمت آن صعودی شد خود را سرزنش نکنید و به دنبال ایراد تحلیلتان باشید. از تحلیل غلط، تجربه کسب کنید و نگذارید باعث ترس شما در فعال شدن حد ضرر معاملات بعدی شود! بپذیرید که ضرر بخشی از روند کار یک معاملهگر است. هرگز فراموش نکنید که اولین اصل بورس و سایر بازارهای مالی “حفظ سرمایه است نه کسب سود”.
- برخی معاملهگران با بررسی بنیادی یک شرکت اقدام به خرید سهام آن با دید بلندمدت میکنند. بنابراین این افراد هیچ حد ضرری تعیین نمیکنند! و معتقدند کاهش قیمت نیز جزء روند بازار است. در واقع با توجه به چشمانداز مثبت شرکت هر کاهش قیمتی را اصلاح قیمت در یک کانال صعودی میدانند.
- برای مدیریت سرمایه و ریسک خود، استراتژی معاملاتی داشته باشید و به آن وفادار بمانید. البته این وفاداری به منزله عدم اصلاح و تغییر استراتژی معاملاتی نیست. حتی در سرمایهگذاری بلندمدت نیز Stop Loss را تعیین کنید.
- نسبت ضرر و برگشت سرمایه اولیه خطی نیست! یعنی اگر شما 50% ضرر کنید برای اینکه به اصل پول خودتان برسید به سود 100 درصدی نیاز دارید. در واقع هر چه ضرر شما بیشتر شود شانس شما برای دستیابی به اصل پولتان کمتر میشود! اگر 90% ضرر کنید بایستی 1000% سود کنید تا به سرمایه اولیه خود برسید.
- برای اینکه به اهمیت حد ضرر و ضرورت تعیین آن در معاملات خود واقف شوید به نمودار زیر نگاهی بیندازید. با خرید سهام ایرانخودرو در پیک قیمتی و عدم تعیین Stop Loss، در کمتر از 1 ماه، 50% ضرر میکردید. البته خرید در آن پیک قیمتی خودش جای سوال دارد!
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss) چیست؟
ورود به بازار سرمایه پیشنیازهایی دارد. اولین و مهمترین آن، سنجش میزان ریسکپذیری سهامدار است. بارها از تریبونهای مختلف عنوان شده است که سرمایهگذاری در بازار بورس و اوراق بهادار دارای ریسک است. سهامدار باید بداند سود و ضرر دو روی یک سکه سرمایهگذاری است و حد ضرر یا استاپ لاس سرمایهگذاری خود را بشناسد.
هنگامیکه قیمت برخلاف انتظار ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری و سرمایه خود را حفظ میکنیم. بسیاری از معاملهگران تازهکار به صورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک چگونه حد ضرر تعیین کنیم معامله موفق، تصمیمگیری میکنند. نهایتا نیز زیانهای هنگفت میبینند و از بازار بورس متنفر میشوند! در این مقاله علاوه بر توضیح چیستی حد ضرر، روشهای محاسبه آن را نیز با هم مرور میکنیم.
منطور از حد ضرر چیست؟
افرادی که با مطالعه و شناخت از بازار مورد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایهگذاری میکنند به طور حتم برای خود اهداف قیمتی تعیین کردهاند. این اهداف شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان است. برای سرمایه گذاری در بورس باید ابتدا انتظارات خود را تعریف کنیم و به سوالاتی نظیر زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم، پاسخ دهیم.
تشخیص قیمت و زمان فروش سهام، نیاز به تجربه و اطلاعات کافی دارد. برای حفظ سرمایه و رسیدن به سود، لازم است قبل از خرید هر سهمی روندها، مقاومتها، حمایتها، وضعیت بنیادی و… سهم را بررسی کنیم.
با بررسی کامل یک سهم، این انتظار وجود دارد که قیمت سهم صعودی باشد و به سود مورد نظر برسد. حال اگر بعد از خرید برخلاف انتظار ما قیمت سهم کاهش یافت، به این معنی است که یا در محاسبات خود اشتباه کردهایم یا بر خلاف روند بازار وارد شدهایم و تحلیل درستی از سهم نداشتهایم. در این وضعیت، دو راه پیش روی ما قرار دارد:
باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامهای تا زمانی که به قیمت مورد نظر ما برسد، ریسک زیادی دارد و میتواند منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از سرمایه شود.
خروج از سهام بعد از تحمل مقداری کاهش، منطقیتر به نظر میرسد؛ یک سرمایهگذار حرفهای با بررسی کامل سهم را میخرد و حد سود و زیان را تعیین میکند. در صورتی که به سود مورد نظر دست یافت یا سهم به مقاومت خود رسید، از سهم خارج میشود. زیرا هیچ سهمی برای همیشه حالت صعودی نخواهد داشت. ولی اگر سهام به جای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید؛ بلافاصله باید از سهم خارج شد.
حد ضرر ابزاری است که سرمایهگذاران به کمک آن میتوانند در صورتیکه سود مورد انتظار محقق نشد، از ضرر بیشتر و از بین رفتن اصل سرمایه خود جلوگیری کنند.
امکان دارد بعد از فروش، سهم روند صعودی بگیرد. در این صورت نباید به این فکر کنیم که شاید بهتر باشد، حد سود یا حد ضرر نداشته باشیم زیرا عدم تعیین حد سود و حد ضرر به معنی نداشتن برنامه برای سرمایهگذاری و عدم مدیریت سرمایه و ریسک است.
اگر بازار بورس روند نزولی داشته باشد، لازم است حد ضرر کل بازار در نظر گرفته شود و تا زمان بازگشت بازار به روند طبیعی، نباید معامله کرد. در این حالت باید از سهامی که به حد ضرر هم نرسیده خارج شویم.
برای حفظ سرمایه پیش از انجام هر معامله باید حد ضرر مناسب را پیدا کنیم و به آن پایبند باشیم. پایبندی به حد ضرر یعنی در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه، معامله بدون هیچگونه تردیدی بسته شود. سرمایهگذاری موفق است که بتواند زیان خود را به حداقل برساند.
مزیت تعیین حد ضرر چیست؟
برای توضیح کاربرد حد ضرر با یک مثال شروع میکنیم. فرض کنید سهمی را خریداری کردهاید و قیمت آن رو به کاهش است. چنانچه قیمت سهم مورد نظر پس از یک سال دوباره به قیمت اولیه بازگردد، شما از نظر معاملاتی ضرر یا زیانی متحمل نشدهاید اما از نظر سرمایهگذاری این فرآیند برای شما هزینه فرصت سرمایهگذاری در این یک سال ایجاد کرده است. به این معنا که فرصتهای سرمایهگذاری را در موقعیتهای سودآور دیگر از دست دادهاید. با این توضیح یکی از مزیتهای اصلی حد ضرر را علاوه بر جلوگیری از افزایش زیان، میتوانیم جلوگیری از خواب سرمایه نیز بدانیم.
نحوه محاسبه حد ضرر
روشهای متعددی برای محاسبه حد ضرر وجود دارد. بعضی از این روشها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و بعضی توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال. در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روشهای محاسبه حد ضرر میپردازیم:
- حد ضرر ثابت
- حد ضرر مکانیکال
- حد ضرر تکنیکال و ترسیمی
حد ضرر ثابت
در روش تعیین حد ضرر ثابت، معاملهگر مقدار مشخصی را به عنوان حد ضرر در نظر میگیرد و زمانیکه قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش میکند. در این روش حد ضرر به دو صورت محاسبه میشو:.
۱– مقدار ثابت عددی: در روش مقدار ثابت عددی، معاملهگر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین میکند. به عنوان مثال حد ضرر ۲۰ هزار تومانی را برای خرید خود در نظر میگیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ هزار تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش میکند.
۲– مقدار ثابت درصدی: در این روش معاملهگر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار میدهد و زمانی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایینتر رفت، از معامله خارج میشود. به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حد ضرر را ۱۰ درصد در نظر بگیریم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید سهم را بفروشیم.
چند نکته درباره تعیین حد ضرر به شیوه درصد ثابت:
- قانون۸درصدی: برخی معتقدند معمولا سهامی که به خوبی و بر اساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به ندرت با کاهش ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه میشود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است.
- محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی: از معمولترین محدودههایی که برای تعیین حد ضرر در نظر گرفته میشود، محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته محدوده کاملاً یکسانی برای همه سرمایهگذاران وجود ندارد اما اغلب بازه در نظر گرفته شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید است.
- تفاوت رفتار سهم با وضعیت بازار: در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند (اصطلاحاً به این حالت درجازدن میگویند) این میتواند یک هشدار باشد. بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی زمانیکه ۸ درصد از قیمت خرید شما پایینتر نیامده باشد. چرا که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به همراه خواهد داشت.
حد ضرر متحرک یا شناور
تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایینتر، به معنی تعیین حد ضرر متحرک یا شناور یا متغیر است. به عنوان مثال چگونه حد ضرر تعیین کنیم زمانیکه یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان میخریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار میدهیم. چنانچه قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان قرار میدهیم. به این فرآیند، تغییر حد ضرر با توجه به روند قیمت سهام گفته میشود.
حد ضرر مکانیکال
در روشهای تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده چگونه حد ضرر تعیین کنیم میشود. در اینجا نگاهی مختصر به روشهای مورد استفاده در این شیوه داریم. برای مطالعه بیشتر و کاملتر، میتوانید به منابع تخصصیتر در حوزه محاسبه حد ضرر مراجعه کنید:
۱- روش پارابولیک سار(Parabolic SAR): در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده میشود.
۲- میانگین متحرک(Moving Average): در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان میدهد، استفاده میشود.
حد ضرر تکنیکال و ترسیمی
برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده میشود. برای مطالعه کاملتر این روش میتوانید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه کنید. از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، معمولا برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار میدهند. البته گاهی سرمایهگذارانی که با هدف نوسانگیری معامله میکنند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله قرار میدهند.
برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شدهای کمتر شود، حد ضرر فعال میشود. در نتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به صورت همزمان برقرار شود.
از جمله عوامل موثر بر تعیین حد ضرر، میتوانیم به ویژگیهای سرمایهگذار از نظر ریسکپذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایهگذاری اشاره کنیم. اما به صورت کلی عوامل تاثیرگذار بر این فرآیند را میتوان موارد زیر در نظر گرفت:
- خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم
- فیبوناچی
- امواج الیوت
- الگوهای نموداری
- کف دوقلو
- الگوی سروشانه
نکات مهم در تعیین حد ضرر
قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد اما نکات قابل توجهی هستند که برای تعیین آن باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانیکه قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.
- یکی از رایجترین اشتباهات، تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. گاهی اوقات با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معاملهگر اقدام به تغییر یا حذف آن میکند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان میماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجهای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایهگذاری نخواهد داشت.
- حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد. به این معنا که بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.
- حد ضرر را نباید با فاصلهخیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
- اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود، بدون این که سهم را بفروشیم فقط حد ضرر را تعریف میکنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به طورکامل از سهم خارج شویم یا بخشی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی، حدضرر شناور (trailing stop) در نظر بگیریم.
- در تعیین حد ضرر، افق زمانی سرمایهگذاری بسیار حائز اهمیت است. حد ضرر برای معاملات کوتاهمدت با حد ضرری که برای معاملات بلندمدت تعریف میشود، متفاوت است.
- در معاملات کوتاهمدت، حد ضرر را روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد).
- حد ضرر را در خریدهای میانمدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایینتر از قیمت خرید).
- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت شد، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده، که حالا به عنوان حمایت عمل میکند، قرار دهید.
سخن آخر
یکی از بارزترین تفاوتهای معاملهگران موفق با سایر معاملهگران، نحوه برخورد آنها در شرایط نامطلوب بازار است. زمانی که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت میکند، اگر به موقع از بازارخارج شویم، میتوانیم از زیان جلوگیری و اصل سرمایه را حفظ کنیم.
تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss)، از ملزومات تبدیل شدن به یک سرمایهگذار موفق است. برای این کار باید به روند بازار، نوع سهام، شخصیت مالی و میزان ریسکپذیری خود توجه کنیم و هیچ قانون کلی در این زمینه وجود ندارد اما نکات و روشهایی هستند که برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفهای، به ما کمک میکنند. در این مقاله ابتدا بررسی کردیم که حد ضرر چیست و در نظر گرفتن آن چه مزایایی دارد و سپس به بررسی انواع حد ضرر شامل ثابت، شناور، مکانیکال و تکنیکال پرداختیم.
دیدگاه شما