سود مرکب چیست؟
سود مرکب، سودی ترکیبشده و مضاعف است به عبارت دیگر در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود.
به گزارش مشرق ، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
جدال نفس گیر در بورس تهران
سود مرکب، سودی ترکیبشده و مضاعف است به عبارت دیگر در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود.
در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد مهم است. مرکب کردن بهره، یعنی دریافت بهره از محل بهره؛ نتیجه این کار، آن را بهره مرکب می نامند در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایهگذاری نمیشود و بنابراین بهرهای که در هر دوره بدست می آید ، فقط از محل سرمایهگذاری اولیه خواهد بود. اثر، مرکب کردن در بلندمدت واضحتر است و سرمایه رشد زیادی خواهد کرد همچنین می توان گفت سود یا بهره مرکب عبارتند ار نوعی از سود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهرههای جمع شده از دورههای قبل سپرده یا وام نیز اضافه می شود.
سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت میکنیم. هرچه n عدد بزرگتری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگتری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یکبار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یکبار، تغییر کند، n افزایش مییابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگتر میشود.
به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق میگیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت ششماهه تعلق میگیرد. در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و اینگونه سرمایهگذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سودهای معمولی میگردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود.
چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟
برای بهرهگیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته میشود که با واحد پول، قابل اندازهگیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی میتواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوقالعاده ما در کسب ثروت شود.
یکی از سادهترین روشها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایههای کوچک است. در واقع، با به کارگیری سرمایههای اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایهگذاری، فرد میتواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راههایی که میتواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است.
نظام پرداخت سود بانکها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمیتوان با پسانداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهرهمند باشد میتواند با سرمایهگذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام میخرند و آن را به اصل سرمایه اضافه میکنند.
البته برای دستیابی به سود مرکب، راههای دیگری هم مانند سرمایهگذاری در بخشهای صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را میطلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دستیافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:
سادهترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایهگذاری کردهاید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آوردهاید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود. ۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافهشده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگترین کشف ریاضی برای همه زمانها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان میشود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدتزمان بیشتری صرف سرمایهگذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.
بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟
بحث سودساده وسودمرکب،موضوع جذابی که این مقاله به آن میپردازد،همچنین، مفهوم سود مرکب در سرمایهگذاری نیز اهمیت زیادی دارد.
سرفصلهای این مقاله [نمایش دادن]
تعریف سود مرکب به زبان ساده (Compound Interest)
سود مرکب، سودی ترکیبشده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود. در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق میگیرد مهم است. مرکب کردن بهره، یعنی دریافت بهره از محل بهره؛ نتیجه این کار، بهره مرکب نامیده میشود. در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایهگذاری نمیشود و بنابراین بهرهای که در هر دوره دریافت میشود، فقط از محل سرمایهگذاری اولیه خواهد بود. اثر، مرکب کردن در بلندمدت واضحتر است و سرمایه رشد زیادی خواهد کرد. برای آنکه تعریف دقیقتری ارائه دهیم میتوانیم بگوییم که سود یا بهره مرکب به نوعی از سود گفته میشود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهرههای جمع شده از دورههای قبل سپرده یا وام نیز اضافه میگردد.
نحوه محاسبه سود مرکب
با استفاده از فرمول زیر، میتوانیم سود مرکب را محاسبه کنیم.
سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت میکنیم. هرچه n عدد بزرگتری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگتری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یکبار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یکبار، تغییر کند، n افزایش مییابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگتر میشود. به همین دلیل، اگرچه بازه سود مرکب و سرمایه گذاری زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق میگیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت ششماهه تعلق میگیرد. در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و اینگونه سرمایهگذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سودهای معمولی میگردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش بر دوازده کنید. اگر مجبور باشید، بین دو گزینه زیر کدام یک را انتخاب میکنید؟
دریافت یک میلیون تومان پول نقد همین امروز
پسانداز کردن روزی ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه با این شرط که هر روز پسانداز دو برابر شود.
شاید تا قبل از آشنایی با مفهوم سود مرکب، درک درستی از گزینه دو نداشتید. اما حالا میتوانید با یک حسابوکتاب ساده دریابید، سودی که از گزینه ۲ بدست میآورید با توجه به مرکب شدن سود، بزرگتر است.
این مطلب را حتما بخوانید: سرمایه گذاری در بورس ایران به چه روش هایی انجام می شود؟
چرا سود مرکب اهمیت دارد؟
استفاده از این سود، سرمایه ما را نسبت به سود ساده، چندین برابر میکند. نکته مهم این است که تنها در صورت وجود درآمد پایدار میتوانیم از بهره مرکب استفاده کرده و سرمایه خود را چندین برابر افزایش دهیم. به عبارت دیگر، برای درآمدهای مقطعی کاربردی ندارد. دو اصل در سود مرکب مهم هستند؛ نخست آنکه به اصل و سود سرمایهگذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته دوم داشتن صبر است.
چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟
برای بهرهگیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته میشود که با واحد پول، قابل اندازهگیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی میتواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوقالعاده ما در کسب ثروت شود. یکی از سادهترین روشها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایههای کوچک است. در واقع، با به کارگیری سرمایههای اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایهگذاری، فرد میتواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راههایی که میتواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است. نظام پرداخت سود بانکها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمیتوان با پسانداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهرهمند باشد میتواند با سرمایهگذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام میخرند و آن را به اصل سرمایه اضافه میکنند.
البته برای دستیابی به سود مرکب، راههای دیگری هم مانند سرمایهگذاری در بخشهای صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را میطلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دستیافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:
در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر میشود.
A = مقدار سود کسب شده در سرمایهگذاری
p = سرمایه اولیه
r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد میشود)
n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب میشود
t = تعداد سالهایی که سرمایهگذاری طول میکشد
سادهترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایهگذاری کردهاید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آوردهاید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود. ۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافهشده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگترین کشف ریاضی برای همه زمانها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان میشود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدتزمان بیشتری صرف سرمایهگذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.
این مطلب را حتما بخوانید: فراکاب در بازار سرمایه چیست؟ آشنایی با انواع بازارها
در زندگی روزمره نیز اگر هرماه مبلغ اندکی پسانداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، میتوانید پس از چند سال به سرمایه هنگفتی برسید. این معجزه بهره مرکب است. مهمترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژیهای سرمایهگذاری خود را طولانیتر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید. همانطور که در کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارن هاردی» اشارهشده است، هر تغییر مثبت کوچک میتواند به نتایج مثبت بزرگ در آینده منتهی شود. این تغییر میتواند در مورد سرمایهگذاری، نحوه خرج کردن پول، پسانداز کردن آن یا تغییر عادتهای شخصی باشد. پس حتی اگر سرمایهتان کم است از سودهای پایین شروع کنید و به قدرت زمان ایمان بیاورید. در بازار سرمایه نیز اگر سود سهام خود را برندارید با استفاده از بهره مرکب میتوانید سود بیشتری از سهام موردنظرتان برداشت کنید؛ چون در طول زمان هم به اصل سرمایه و هم سود آن اضافه میشود. فکر کنید اگر یک میلیون تومان داشته باشید و بتوانید هرماه ۱۰ درصد به سرمایه ماه قبل اضافه کنید و از اصل سرمایه برداشت نکنید، پس از ۱۰ سال بیش از ۹۰ میلیارد تومان ثروت خواهید داشت! به عبارتی بورس، محل انتقال ثروت از سمت عجولها به سمت صبورها و مدبرها است. هرچه بیشتر صبر پیشه کرده و تجربه کسب کنید بهرهگیری از استراتژی سود مرکب برایتان لذتبخشتر و ثروت شما بیشتر خواهد شد.
سود مرکب چیست؟ نحوه محاسبه سود مرکب چگونه است؟
نوعی بهره است که در آن میزان بهره به اصل سرمایه اضافه میشود و در نوبتهای بعدی علاوه بر اصل سرمایهگذاری، به بهره نیز بهره تعلق میگیرد.
به گزارش خبرگزاری موج، سود مرکب نوعی سود است که در آن میزان بهره به اصل سرمایه اضافه می شود و در نوبت های بعدی علاوه بر اصل سرمایه گذاری، به سود نیز سود تعلق می گیرد. در کل برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود مرکب و سرمایه گذاری سود حاصل از بهره های جمع شده از دوره های قبل سپرده یا وام نیز اضافه می گردد. در اصل می توان این گونه تعریف کرد: سود حاصله از اصل سرمایه به علاوه سود حاصل از سودهای قبلی که به آن «سودِ سود» یا «بهره بر سود» نیز گفته می شود.
بهره مرکب می تواند به عنوان بهره بر سود یا سود سود در نظر گرفته شود و باعث می شود تا سپرده یا وام با نرخ بیشتری از نرخ عادی رشد داشته باشد. چرا که در نرخ های عادی بهره یا سود فقط بر مقدار اصل سرمایه محاسبه می شود.
نرخی که به سود مرکب تعلق می گیرد به دوره تناوب ترکیب بستگی دارد. هرچه تعداد دوره های ترکیب بیشتر باشد، بهره مرکب هم بزرگ تر می شود. به همین خاطر، مقدار بهره مرکب که به یک وام یک میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق می گیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی است که به همان وام یک میلیون تومانی اما این بار با نرخ ۵% و به صورت شش ماهه تعلق می گیرد، اگرچه بازه زمانی هر دو در مجموع یک سال است.
* نحوه محاسبه سود مرکب
نحوه محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و این گونه سرمایه گذاری در بانک سبب افزایش سریع تر سود نسبت به سودهای معمولی می گردد. میزان نرخ سود مرکب با دوره تناوب رابطه مستقیمی دارد و طبق آن هر چه دوره بیشتر باشد، نرخ نیز به همان اندازه بزرگ تر می گردد. به همین دلیل در یک بازه زمانی جمعاً یک ساله سود مرکب یک وام بانکی مثلاً با مبلغ ۱ میلیون تومان برای دوره شش ماهه با نرخ ۵% بیشتر از میزان سود مرکب همان میزان وام با نرخ ۱۰% و به صورت سالانه است.
* فرمول سود مرکب
محاسبه سود مرکب از طریق وارد کردن سرمایه اولیه، نرخ سود سالیانه، مدت سرمایه گذاری و دوره سود مرکب انجام می شود.
اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از فرمول زیر استفاده کنیم:
در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر می شود.
A = مقدار سود کسب شده در سرمایه گذاری
p = سرمایه اولیه
r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلا برای 20 درصد سود سالیانه عدد 0.2 وارد میشود)
n = تعداد دفعاتی که سود در طول سال مرکب میشود
t = تعداد سالهایی که سرمایه گذاری طول میکشد
* نحوه استفاده از سود مرکب
سود مرکب چنانچه طبق اصول آن استفاده شود، بسیار سودآورتر از سودهای معمولی است اما نکته مهم این است که اولاً سود مرکب برای کسب و کارهایی با درآمد پایدار بسیار کارساز بوده ولی در مورد مشاغل با درآمد مقطعی مناسب نبوده و نمی تواند به عنوان یک سیستم پول ساز برای آن ها مثمر ثمر باشد. دوما سودِ مرکب در دراز مدت به نتیجه می رسد و در اصل طبق قانون آن هر چه زمان بیشتری از سپرده گذاری بگذرد، میزان رشد و افزایش سود نیز بیشتر خواهد شد.
* دو اصل مهم برای استفاده از سود مرکب
- با توجه به اصل پایداری برای سود مرکب، نباید به هیچ وجه به سرمایه اولیه و سودهای حاصل از آن دست زد.
- برای دستیابی به سود مرکب بالا، زمان نقش کلیدی دارد و باید صبر کرد.
* چگونگی ایجاد سود مرکب
سود مرکب به عنوان یکی از راه ها و تکنیک های افزایش ثروت به حساب می آید که البته استفاده و ایجاد آن به تخصص و دانش زیادی نیاز دارد. اما طبق تجربه افراد موفق در این زمینه، می توان دو روش زیر برای ایجاد سود مرکب برشمرد:
ایجاد سود مرکب با سرمایه های کوچک
ساده ترین روش برای ایجاد سود مرکب این است که پس اندازها، سرمایه های اولیه کم، راه اندازی کسب و کاری جدید و یا از هر طریقی دیگر مبلغی را در نظر گرفته و آن را به سود مرکب تبدیل کرد. در واقع طبق این روش فرد باید میزان سرمایه اولیه را جور کرده و آن را به مدت طولانی سپرده گذاری کند تا بتواند به سوددهی خوبی دست پیدا کند. البته در این راه تکنیک هایی نیز وجود دارد که با مراجعه به افراد موفق و یا شرکت در دوره هایی در این زمینه می توان با دید بازتر و با اطلاع کامل نحوه کسب سرمایه برای ایجاد سود مرکب را انجام داد.
ایجاد سود مرکب با سرمایه گذاری در بورس
با توجه به این که سیستم سود دهی بانک ها بر اساس سود مرکب نبوده و درواقع اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکست خواهند شد، بنابراین نمی توان با پسانداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما چنانچه فرد از دانش و تخصص کافی در زمینه بورس سود مرکب و سرمایه گذاری برخوردار باشد، می تواند با سرمایه گذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به سود مرکب برسند. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام میخرند و از آن استفاده نمیکنند و درواقع آن را به اصل سرمایه اضافه میکنند که این همان تعریف سود مرکب است.
آموزش کامل محاسبه سود بیمه عمر شرکتهای مختلف
بیمه عمر میخریم تا پساندازی امن و مطمئن برای آینده خودمان و عزیزانمان داشته باشیم. آن هم در این شرایط اقتصادی که هزینهها مدام بالاتر میرود و راههای سرمایهگذاری هم محدودتر میشود. شرکتهای بیمه به اندوختههای بیمهنامه عمر سود پرداخت میکنند. درست مثل اینکه پولمان را در یک حساب بانکی سپرده گذاشته باشیم. از مهمترین مواردی که زمان خرید بیمه عمر برای خیلیها مهم است، میزان سود بیمهنامه است. به هرکدام از طرحهای مختلف بیمه عمر شرکتهای بیمه میزان سود متفاوتی تعلق میگیرد. اگر شما هم به فکر خرید یک بیمه عمر با پوششهای کافی و حق بیمه مناسب هستید و میخواهید ببینید بیمه عمر چقدر سود دارد، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا نحوه محاسبه سود بیمه عمر را بررسی کنیم.
انواع سود در بیمه عمر
به هر بیمهنامه عمر دو نوع سود پرداخت میشود: سود تضمینی و سود مشارکتی. سود قطعی که به بیمهنامه عمر پرداخت میشود هم، حاصل جمع مبلغ سود تضمینی و سود مشارکت در منافع آن است. این سودها معولا روزشمار و مرکب (سود مرکب، سودی ترکیبشده و مضاعف است. در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق میگیرد، سودی که به خود سودها تعلق میگیرد هم در نظر گرفته میشود.) به اندوخته بیمهنامه اضافه میشوند.
سود تضمینی چیست؟
سود تضمینی درصد مشخصی است که بیمه مرکزی پرداخت آن را برای تمام بیمههای عمر تضمین میکند. همه شرکتهای بیمه سود تضمینی یکسانی دارند. درصد و نرخ این سود توسط بیمه مرکزی تعیین میشود. بهطور کلی نرخ سود تضمینی بیمههای عمر در دو سال اول ۱۶ درصد، برای دو سال بعد ۱۳ درصد و پس از این مدت ۱۰ درصد است.
سود مشارکت در منافع بیمه عمر
تمام بیمههای عمر علاوه بر سود تضمینی، درصدی هم سود مشارکت به بیمهشده پرداخت میکنند. برعکس سود تضمینی، هر شرکت بیمه میزان سود مشارکت متقاوتی دارد. بودجه و مبلغ این سود هم از درآمدهایی که شرکت بیمه با سرمایهگذاری حق بیمههای دریافتی کسب میکند، تامین میشود. معمولا شرکتهای بیمه تا 85 درصد بیمهشدههای خود را در این سودها شریک میکنند. پس مهم است که هنگام انتخاب شرکت بیمه برای خرید بیمه عمر حتما به میزان سود مشارکت آن شرکت توجه کنیم.
برای اینکه ببینم شرکت بیمه چقدر میتواند پرداخت سود مشارکت را تضمین کند باید بررسی کنیم که این شرکت چند سال است فعالیت میکند و نحوه عملکرد آن در چند سال گذشته (توانگری مالی شرکت) چگونه بوده است. بهتر است حتما نگاهی به میزان سود مشارکتی که این شرکت بیمه در چند سال قبل پرداخت کرده هم نگاهی بیندازیم. اگر شرکت بیمه مذکور نمره قابل قبولی در این زمینهها گرفت یعنی سوددهی امن و بالایی در بیمههای عمر خود دارد و یک گزینه خوب برای سرمایهگذاری است.
محاسبه سود بیمه عمر در سالهای مختلف بعد از خرید بیمه
گفتیم که بیمههای عمر از همه شرکتها نرخ سود تضمینی یکسانی دارند. یعنی در دو سال اول ۱۶ درصد، برای دو سال بعد ۱۳ درصد و پس از این مدت ۱۰ درصد سود تضمنی به انواع بیمه عمر تعلق میگیرد. اما سود مشارکت در منافع هر شرکت بیمه و هر طرح بیمهای متفاوت است. درواقع همین سود مشارکت است که میتواند سود قطعی و در نهایت اندوخته بیمه عمر را افزایش بدهد. بهطور کلی میزان سود مشارکت به مبلغ سرمایه اندوخته بیمهنامه و سرمایهگذاریهای شرکت بیمه وابسته است. بهطور کلی خیلی نمیتوان تخمین دقیقی برای میزان سود مشارکت برای سال آینده شرکت بیمه داشت. برای همین باید حتما هنگام خرید بیمه عمر حواسمان به میزان توانگری شرکت بیمه و نحوه عملکرد شرکت در حوزه سرمایهگذاری باشد.
معمولا شرکتهای بیمه بهصورت سالانه، مجموع سود مشارکت در منافع و سود تضمینی را بهعنوان سود قطعی به بیمهشدهها پرداخت میکنند. نرخ این سود با توجه به توانگری مالی شرکت بیمه و پوششهای بیمهنامه عمر میتواند از 17درصد تا 30 درصد باشد. هرچه شرکت توانگری مالی بیشتری داشته باشد سود بیشتری هم به بیمهشدههای عمر پرداخت میکند. پس بهتر است از شرکتهای بیمه با توانگری مالی سطح بیمه عمر بخریم.
جدول زیر میزان سود قطعی شرکتهای بیمه مختلف را برای 5 سال مقایسه کرده است:
شرکت بیمه | 1395 | 1396 | 1397 | 1398 | 1399 |
بیمه سامان | 23.5 | 25 | 30 | 45 | 58 |
بیمه پاسارگاد | 19 | 19 | 18.7 | 20 | – |
بیمه پارسیان | 23 | 18 | 19 | 20 | 22 |
بیمه ایران | 21 | 18 | 16 | 16 | – |
بیمه کارآفرین | 16 | 17.7 | 20 | 22 | 31 |
بیمه ما | 24 | 19.6 | 22.5 | 23.4 | 40.9 |
عوامل موثر در سود بیمه عمر
البته محاسبه سود بیمه عمر به عوامل دیگری هم بستگی دارد:
- میزان حق بیمه پرداختی
- مبلغ سرمایه اولیه
- نحوه پرداخت حق بیمه عمر (ماهانه، سه ماهه، شش ماهه یا سالانه و یکجا)
- میزان افزایش حق بیمه سالانه
- مدت بیمهنامه
- پوششهای انتخابی
مثلا هرچه در زمان خرید بیمه عمر سرمایه اولیه بیمهنامه بیشتر باشد و مدت بیمهنامه طولانیتر، سودی که به آن تعلق میگیرد هم بیشتر میشود. معولا بیمهنامههای با حداقل 15 ساله اعتبار سود دریافتی خوبی دارند. همچنین هرچه حق بیمه سالانه بیشتری بپردازیم، سود بیمهنامه عمرمان بیشتر میشود.
سود مرکب برای گرفتن وام چطور محاسبه میشود؟
سود مرکب یا همان بهره مرکب یکی از مهمترین محاسبه های مالی است که تقریبا در هر فعالیت اقتصادی به آن نیاز پیدا میکنیم. با این نوع سود میتوانیم بهره بیشتری از سرمایه گذاری ها و سپرده گذاری هایمان ببریم. البته موقعی که وام میگیریم سود مرکب شرایط را برعکس میکند. اگر حواسمان را جمع نکنیم و محاسبات سود را به درستی انجام ندهیم و ممکن است موقع بازپرداخت دچار مشکل شویم و یا وامی را بگیریم که برای ما نفع آنچنانی نداشته باشد. در حقیقت پیش از هر چیز باید بدانیم چه زمانی سود وام را محاسبه کنیم. دانستن سود مرکب تنها یکی از ابزارهای مدیریت وام و حسابداری شخصی است.
سود مرکب چیست؟
مرکب شدن سود نحوه رشد بهره را تعیین میکند. از این حرف های پیچیده که بگذریم یعنی سود مرکب شبیه یک گلوله برفی عمل میکن؛ دقیقا مثل گلوله برفی کارتون پلنگ صورتی! یعنی سود از یک میزان کوچک شروع میشود و به مرور زمان با سقوط از کوه اندازه اش چند برابر میشود.
سود مرکب چه اثری بر بازپرداخت یک وام دارد؟
حالا میخواهیم ببینیم، سود مرکب چه بر سر اقساط و بازپرداخت وام ما میآورد. برای این کار ابتدا سود ساده را توضیح میدهیم:
«سود ساده یعنی سود وام مبلغ مشخصی است و فقط عدد کلی را تقسیم بر تعداد ماههای بازپرداخت میکنیم. بنابراین با بالا رفتن ماههای بازپرداخت کل مبلغ سود ثابت میماند و فقط مبلغ هر قسط و کاهش مییابد.»
خوب ببینیم سود مرکب چه حرفی با ما دارد:
«به زبان ساده در سود مرکب، ما سود بهرهها را هم پرداخت میکنیم. سود مرکب به شکل تصاعدی بالا میرود. بنابراین کل مبلغی که باید بازپرداخت کنیم با بالا رفتن زمان بازپرداخت افزایش مییابد. یعنی سود یک وام ۳۰ میلیون تومانی ۳ ساله خیلی کمتر از سود همان وام با مدت بازپرداخت ۵ ساله است.»
وقتش رسیده که از تعاریف بگذریم و به اصل قضیه برسیم.
سود مرکب برای وام بانکی چطور محاسبه میشود؟
برای اینکه بهتر اثر سود مرکب را متوجه شویم باز هم آن را با سود ساده مقایسه میکنیم. فرض کنیم یک وام ۳۰ میلیون تومانی با سود ۱۸٪ گرفته ایم.
حالت اول سود ساده
در سود ساده مبلغ سود از همان اول فقط براساس مبلغ وام تعیین میگردد و به مدت زمان بازپرداخت بستگی ندارد. برای مثال بالا ۵میلیون و ۴۰۰ هزار تومان مجموع سودی است که باید پرداخت کنیم.
در این حالت چه بخواهیم وام را در ۱۰ سال تسویه کنیم و چه ۶ ماه باید همین مبلغ را پرداخت کنیم. فرض کنیم میخواهیم وام بالا را ۳ ساله پرداخت کنیم. کافیست ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان را تقسیم بر ۳۶ ماه کنیم که میشود:
۳۶ قسط ۹۸۴ هزار تومانی که مجموعاً باید ۳۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برگردانیم.
و اگر بخواهیم وام را ۵ ساله بازپرداخت کنیم، مبلغ هر قسط برابر است با:
۶۰ قسط ۵۹۰ هزار تومانی که مجموعاً باید ۳۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برگردانیم.
حالت دوم سود مرکب
به بخش هیجانانگیز و کمی پیچیده ماجرا میرسیم. اینکه سود مرکب چه اثری بر بازپرداخت ما دارد. به مثال خودمون برمیگردیم. فرض کنیم ۳۰ میلیون تومان وام بانکی با سود ۱۸٪ گرفته ایم. سود وام های بانکی همگی از روش سود مرکب محاسبه میشوند. اصولاً در اغلب فعالیتهای اقتصادی حتی زمان محاسبه سود سپردههای بانکی کوتاه مدت و بلند مدت وقتی از سود صحبت میکنیم منظورمان سود مرکب است.
در این حالت سود وام تنها به مبلغ وام وابسته نیست و مدت زمان بازپرداخت وام یکی از عوامل مهم موثر بر میزان سود وام است.
اگر بخواهیم این وام را ۳ ساله بازگردانیم با شرایط زیر مواجه میشویم:
۳۶ قسط ۱ میلیون و ۸۴ هزار تومانی که در مجموع باید ۳۹ میلیون و ۴۴ هزار تومان برگردانیم.
حالا اگر بخواهیم همین وام را ۵ ساله برگردانیم، برابر خواهد بود با:
۶۰ قسط ۷۶۱ هزار تومانی که در مجموع باید ۴۵ میلیون و ۷۰۸ هزار تومان برگردانیم.
*تمام محاسبات سود مرکب در این مقاله با کمک ماشین حساب آنلاین سود مرکب وام بانکی کیت ست انجام شده است.
همانطور که میبینید با افزایش تعداد اقساط و زمان بازپرداخت میزان سود به شکل تصاعدی بالا میرود.
چرا سود مرکب رشد تصاعدی دارد؟
تمام راز سود مرکب در نحوه محاسبه آن نهفته است. کسانی که کمی ریاضیات بدانند با دیدن فرمول سریع متوجه میشوند چرا هنگام محاسبه سود مرکب چنین رشدی را شاهد هستیم. فرمول سود مرکب یک تابع نمایی (توانی) است. یعنی برعکس توابع خطی که شیب ثابتی دارند با افزایش زمان رشد تصاعدی پیدا میکنند.
این رشد را میتوان با یک مقایسه ساده فهمید:
تفاوت میزان سود وام ۳ ساله و ۵ ساله در این روش حدوداً ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان میشود. این در حالی است که اگر زمان بازپرداخت را به ۷ سال افزایش دهیم و آن را با زمان بازپرداخت ۵ ساله (هر دو بازه زمانی دو ساله انتخاب شدند تا درک رشد نمایی بهتر باشد) مقایسه کنیم تفاوت میزان سود برابر خواهد بود با: حدود ۷ میلیون تومان.
احتمالاً شما هم به وامهای ۱۰ ساله و ۲۰ ساله فکر میکنید. میزان سودی که به چنین وامهایی تعلق میگیرد سرسامآور خواهد بود. هرچند که معمولاً وام گیرندگان به آینده فکر نمیکنند و سود مرکب و سرمایه گذاری برایشان مهم است در لحظه مبلغ هر قسط را کاهش دهند تا ماهانه فشار کمتری را متحمل شوند. غافل از اینکه خود را در یک گرفتاری بلند مدت غرق میکنند.
فرمول سود مرکب در محاسبات جدید بانکی به شکل زیر بیان میشود:
آیا جریمه دیرکرد پرداخت قسط هم با همین روش سود مرکب و سرمایه گذاری سود مرکب و سرمایه گذاری محاسبه میشود؟
پاسخ به این سؤال خیر است. فرمول بالا براساس سود ماهانه است. یعنی به ازای ماههای بازپرداخت سود به وام تعلق میگیرد. این در حالی است که وقتی ما در پرداخت اقساط تاخیر داریم و با دیرکرد قسط ماهانه را واریز میکنیم، جریمه آن به روش بهره مرکب روزانه محاسبه میشود. یعنی سود مرکب و سرمایه گذاری چیزی شبیه فرمول بالا فقط به ازای هر روز دیرکرد جریمه به شکل تصاعدی بالا میرود.
آیا سود مرکب بد است؟
جدای از مسائل شرعی دین اسلام که هرگونه سود در ازای قرض گرفتن پول را حرام میشمارد، سود مرکب یک اصل اقتصادی بینالمللی است. برعکس اتفاقی که در گرفتن وام سود مرکب و سرمایه گذاری میافتد، در دریافت سود سپرده های بلند مدت و کوتاه مدت رخ میدهد. یعنی وقتی ما یک سپرده در بانک باز میکنیم و قرار است ماهانه به ما ۱۵٪ سود سالانه به ما بپردازد، این سود به شرط آنکه سود ماهانه را برداشت نکنیم به شکل مرکب محاسبه میشود. در حقیقت اگر چندین سال به آن سپرده و سودش دست نزنیم، دقیقاً چیزی مثل رشد سود وام این بار به نفع ما اتفاق میافتد. در چنین شرایطی میتوانیم از مزایای سود مرکب بهرهمند شویم.
کلام آخر
با توجه به نکاتی که گفتیم ارزش محاسبه سود وام پیش از اخذ آن چقدر مهم است. بیدقتی در هنگام دریافت وام میتواند آثار زیان باری بر خانواده یا یک کسب و کار داشته باشد. همانطور که دیدیم با بالا بردن زمان باز پرداخت وام شاید مبلغ هر قسط کم شود اما مجبوریم سود هنگفتی را به بانک بپردازیم. چیزی که میتواند ما را تا مدتها غمگین و بدهکار نگه دارد.
دیدگاه شما