تغییر روند بورس

پیش‌بینی بورس فردا 12 آبان/ تا بعد از انتخابات روند نزولی است؟

به گزارش پایگاه خبری شهر بورس، محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز در رابطه با پیش‌بینی بورس فردا گفت: در رابطه با پیش‌بینی بورس به نظر‌ می‌رسد فردا نیز روند نزولی باشد و فعلا باید تا انتخابات آمریکا این روند نزولی را تحمل کنیم. این کارشناس در رابطه با روند بازار امروز

به گزارش پایگاه خبری شهر بورس، محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز در رابطه با پیش‌بینی بورس فردا گفت: در رابطه با پیش‌بینی بورس به نظر‌ می‌رسد فردا نیز روند نزولی باشد و فعلا باید تا انتخابات آمریکا این روند نزولی را تحمل کنیم.

این کارشناس در رابطه با روند بازار امروز گفت: عرضه در بازار سهام امروز زیاد بود و به نوعی هر کسی فقط می‌خواهد از بازار سهام خارج شود. پس سهام خود را در کف قیمتی می‌فروشد و از بازار سهام خارج می‌شود. این موضوع خودش یکی از عوامل ریزش بازار سهام امروز بود.

روند نزولی بازار سرمایه در حالی است که کارشناسان بازار سرمایه معتقدند روند بورس بعد از انتخابات آمریکا صعودی می‌شود، چه ترامپ رئیس جمهور شود و چه بایدن. در هر دو حال روند بازار مثبت خواهد شد.

گفتنی است در پایان معاملات امروز بازار سهام شاخص کل متاثر از عرضه زیاد در نمادهای شاخص‌ساز حدود دو درصد ریزش کرد و کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد را از دست داد.

بر این اساس، ارزش معاملات بورس ۴۰۰۹ میلیارد تومان و ارزش معاملات فرابورس ۱۸۲۷ میلیارد تومان بوده است و همچنین گروه خودرو، بانک‌ ها و فلزات اساسی به ترتیب با ارزش معاملات ۵۸۴ میلیارد تومان، ۴۳۹ میلیارد تومان و ۴۲۳ میلیارد تومان برترین صنایع هستند که بیشترین حجم معاملات را داشته‌اند.

پیشنهاد شرکت بورس تهران برای تغییر دامنه نوسان در سال ۱۴۰۱/پیش‌بینی روند بهتر بازار سهام در سال جدید

مدیر عامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران گفت: شرکت بورس تهران پیشنهاد کرده است تا به صورت فصلی یک درصد تا سقف ١٠ درصد به دامنه نوسان اضافه شود که این موضوع در هیات مدیره سازمان بورس در دست بررسی است.

به گزارش ایبِنا ؛بعد از نوسانات شدید ایجاد شده در بورس طی ٢ سال گذشته، اقدامات زیادی برای بازگشت آرامش به بازار و در راستای ایجاد تغییر در مسیر شاخص بورس در دستور کار مسوولان ارشد بازار سرمایه قرار گرفت؛ این در حالی است که با وجود تصمیمات اتخاذ شده به نفع معاملات بورس اما هیچ یک از آنها نتوانست با تاثیری مثبت بر روند بازار همراه شود و زمینه ساز روزهای خوش در بین سرمایه گذاران بازار سرمایه شود.

با وجود اینکه مسوولان مربوطه در روزهای پر نوسان بازار سهام، این بازار را به خود رها نکرده بودند اما در این میان برخی حضور داشتند که با حاشیه سازی های خود در صدد نشان دادن کم کاری مسوولان بودند و بارها چنین صحبتی مطرح شد که در این مدت این بازار به حال خود رها شد و اقدام قابل قبولی در زمینه بهبود وضعیت بازار مورد توجه تصمیم گیرندگان بازار قرار نگرفت.

با توجه به ایجاد چنین حاشیه هایی در بین فعالان بازار، "محمود گودرزی"، مدیر عامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران چهارشنبه به پاره ای از توضیحات درباره عوامل تاثیرگذار بر نوسانات سال گذشته بورس و نیز برنامه های این شرکت در سال ۱۴۰۱ و در زمینه بهبود روند معاملات بورس پرداخته است که در ادامه آن را می خوانید.

- به نظر شما چه عواملی زمینه ساز ایجاد نوسانات در معاملات بازار سرمایه برای سال ۱۴۰۰ بود؟

در ۲ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰، ابهامات سیاسی مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و کاهش ۲۰ درصدی نرخ ارز سبب روند ملایم و کاهنده بازار شد.

اجرایی شدن مصوبات سران قوا در راستای حمایت از بازار سرمایه، تقویت صندوق تثبیت بازار سرمایه، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و ارایه دیدگاه‌های مثبت رییس جمهور جدید نسبت به بازار سرمایه، کاهش نرخ سود بین بانکی و رشد نرخ ارز باعث شدند تا بازار سهام از سومین ماه سال ۱۴۰۰ روندی صعودی را آغاز کند و این مسیر را تا شهریور ما ۱۴۰۰ ادامه دهد.

پس از آن افزایش سه درصدی نرخ سود بین بانکی و ابهامات بودجه به ویژه در مورد نرخ خوراک و حقوق مالکانه، ادامه روند صعودی بازار متوقف و روندی نزولی به آن تحمیل شد.

در مجموع شاخص کل بورس پس از طی کردن روند نزولی ٢ ماهه و پس از آن در ۴ ماه صعود، سپس برگشت به روند نزولی در پایان یازدهمین ماه سال ۱۴۰۰ به نخستین روزهای سال گذشته قرار گرفت.

آیا از نظر شما با توجه به روند نزولی که بازار در سال ۱۴۰۰ تجربه کرد، سال جدید می تواند سال سرمایه گذاری در بورس باشد؟

تعیین مسیر معاملات بازار سهام تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارد.

متغیرهایی مانند قیمت جهانی فلزات اساسی، قیمت نفت و فرآورده‌های پالایشی و محصولات پتروشیمی، سیاست‌های بانک مرکزی در تعیین نرخ سود بانکی، سیاست‌های مالی دولت، سازوکار تعیین قیمت کالاهای اساسی در کشور، نرخ تورم، نرخ ارز و البته متغیرهای سیاسی و روابط بین الملل همگی بر روند بورس اثرگذار هستند.

بورس تهران که پذیرای شرکت‌هایی از ۴۰ صنعت متفاوت است متاثر از تعداد بالایی از متغیرهای اقتصادی و سیاسی است و تغییرات روند یک متغیر می‌تواند اثر متفاوتی بر صنایع مختلف داشته باشد.

همچنین این امکان وجود دارد که متغیرها همسو با یکدیگر حرکت نکرده و اثرات یکدیگر را خنثی ‌کنند.

در هر حال با توجه به آن که روند آتی متغیرهای اثرگذار بر بورس هرگز با قطعیت قابل پیش‌بینی نیستند، بنابراین در مورد روند آینده بورس به ویژه آینده کوتاه مدت آن نیز نمی‌توان با قطعیت اظهار نظر کرد اما در مجموع با توجه به روند کلی بورس تهران در سالیان گذشته و همچنین افت قابل ملاحظه‌ آن از مرداد ۱۳۹۹ تا پایان آن سال و تداوم روند آن در سال ۱۴۰۰، می‌توان پیش‌بینی کرد که سال ۱۴۰۱ سال بهتری برای بورس تهران باشد.

آیا می توان در سال ۱۴۰۱ امیدوار به تغییر مسیر بورس و ورود دوباره نقدینگی ها به بازار سرمایه باشیم؟

به باور بنده با توجه به وجود ۲۲ میلیون کدمعاملاتی فعال و نزدیک به ۵۰ میلیون کد معاملاتی در جامعه ایرانی، در صورتی که بازار سرمایه روند رو به رشد خود را با اعتماد سازی اقتصادی و سیاسی به صورتی پایدار از سر گیرد، شاهد حضور دوباره سرمایه‌گذاران در این بازار خواهیم بود.

توصیه شما به سرمایه گذاران برای سرمایه‌گذاری در بورس یا ورود نقدینگی به دیگر بازارها چیست؟

بازار سهام، بازاری پیچیده و تحت تأثیر متغیرهای گوناگون و متعدد است، سرمایه‌گذاری در بازار سهام فعالیتی است که نیاز به تخصص، صرف وقت و انرژی دارد.

بدیهی است افرادی که شاغل به فعالیت‌های دیگر اقتصادی هستند از تخصص و زمان لازم برای سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در این بازار برخوردار نیستند و برای حضور در آن باید بر تجربه و تخصص نهادهای مالی واسط تکیه کنند؛ بنابراین همچون همیشه توصیه می‌شود که سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای برای ورود به بازار سهام از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های سبدگردانی اقدام کنند.

اکنون تعداد قابل توجهی صندوق‌ سرمایه‌گذاری، شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری و سبدگردان در کشور فعال هستند و می‌توانند خدمات حرفه‌ای خود را در اختیار سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای قرار دهند.

برنامه های شرکت بورس تهران برای کاهش نوسانات بازار در سال ١٤٠١ چیست؟

نوسان، جزئی از روند بازار سهام است و جلوگیری از نوسان بازار به ماهیت آن که معامله دارایی‌های مالی در فضایی نقدشونده است، آسیب می‌رساند.

آنچه در بازار سهام غیرقابل‌قبول است و مسئولان بازار سرمایه همواره مصمم به متوقف کردن آن هستند، نوسان بازار ناشی از انتشار اطلاعات نادرست، انجام معاملات متقلبانه و فریب‌کارانه است.

اصولاً وجود دامنه نوسان نیز با هدف آگاهی سرمایه‌گذاران از تغییرات قیمتی و دادن فرصت به سرمایه‌گذاران برای اخذ تصمیمات مقتضی است.

بورس تهران برای افزایش توان نظارتی و افزایش شفافیت بازار اقدام به ارتقای مستمر سازوکارهای مکانیزه نظارت بر بازار کرده و همچنین سازمان بورس با همکاری بورس تهران روش و سازوکار افشای اطلاعات توسط ناشران را نیز بهینه و مبتنی بر فناوری‌های نوین کرده است.

از سوی دیگر تکیه بر سازوکار بازارگردانی تأثیر مناسبی بر نقدشوندگی و جلوگیری از نوسانات هیجانی بازار داشته و همچنان در دستور کار بورس تهران قرار خواهد داشت.

تفکیک بازار براساس شرایط بنیادی شرکت‌ها از جمله پیشنهادهای بورس تهران برای بهبود ریزساختارهای به باور بنده می تواند کمک شایانی به بهبود فرآیندهای معاملاتی کند که البته این موارد برای بررسی به سازمان بورس ارسال شده است.

نظر شما نسبت به حذف دامنه نوسان یا افزایش آن در بازار چیست؟

دامنه نوسان در همه بورس‌های اوراق بهادار مورد استفاده قرار می‌گیرد و سازمان جهانی نهادهای ناظر بازارهای سرمایه (IOSCO) نیز استفاده از آن را برای جلوگیری از نوسانات شدید قیمتی به همه بورس‌ها توصیه کرده است.

در صورت نبود دامنه نوسان یا افزایش قابل توجه آن به احتمال زیاد شاهد تشدید نوسانات هیجانی بازار خواهیم بود و این امر به زیان سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای است و توان دستکاری و سوءاستفاده از روند هیجانی بازار توسط متخلفین را نیز افزایش خواهد داد.

در صورتی که کلیت بازار علاقمند به افزایش دامنه نوسان باشد و تبعات آن را نیز بپذیرد، گزینه مناسب تفکیک بازار براساس شرایط بنیادی شرکت‌ها و افزایش معقول دامنه نوسان برای شرکت‌هایی است که از شرایط بنیادی و بازاری مناسب برخوردار هستند.

در این خصوص بورس تهران پیشنهاد کرده است تا به صورت فصلی یک درصد تا سقف ١٠ درصد به دامنه نوسان اضافه شود که این موضوع در هیات مدیره سازمان بورس در دست بررسی است.

دولت سیزدهم در این بازار اقدامات مهمی مانند حذف قیمت گذاری دستوری در کالاهایی مانند سیمان و فولاد و تسریع در واگذاری سهام سرخابی ها انجام داد، نظر شما نسبت به این اقدامات دولت سیزدهم چیست؟

حذف قیمت‌گذاری دستوری و توجه بیشتر به بازار سرمایه خبر خوشی برای فعالان این بازار خواهد بود.

سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نیازمند پیش‌بینی متغیرهای اقتصادی است و پیش‌بینی متغیرهای یادشده زمانی امکان‌پذیر است که روند آنها در بازار و تحت تأثیر سایر متغیرهای اقتصادی شکل بگیرد.

تصمیمات سیاست‌گذاران اقتصادی را به سختی می‌توان پیش‌بینی کرد؛ البته می‌توان از آنها آگاه شد اما پیش‌بینی متغیرهای اقتصادی و سرمایه‌گذاری براساس این پیش‌بینی‌ها تخصص فعالان بازار سرمایه است.

در صورتی که سازوکار تعیین‌ قیمت‌ها به بازار سپرده شود؛ متخصصین بازار سرمایه امکان بیشتری برای بهره‌گیری از توان تخصصی خود خواهند داشت؛ در غیر این صورت مجبور خواهند بود تا در فضایی پر ابهام منتظر اخذ تصمیمات سیاست‌گذاران اقتصادی باشند. بنابراین طبیعی است که بازار سرمایه از حذف قیمت‌گذاری دستوری استقبال کند.

طی سال گذشته شاهد حذف قیمت گذاری دستوری برخی کالاها از جمله سیمان و در ادامه عرضه زنجیره تولید فولاد از جمله مواد معدنی در بورس بودیم؛ این اتفاق را چگونه ارزیابی می کنید و چه اثراتی برای بازار، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان داشته و دارد؟

همان طور که قبلاً توضیح داده شد حذف قیمت‌گذاری دستوری امکان پیش‌بینی روند بازار را برای متخصصین بازار سرمایه فراهم می‌آورد.

از سوی دیگر سپردن سازوکار قیمت‌گذاری به عرضه و تقاضا و حذف قیمت‌گذاری دستوری به ویژه برای کالاهای اساسی که قیمت بازاری بیشتری نسبت به قیمت دستوری دارند می‌تواند به سودآوری بیشتر شرکت‌ها و وضعیت بهتر آنها در بازار منتهی شود.

وزارت صمت سعی دارد مکانیسم سهمیه بندی تخصیص مواد اولیه را به کلی کنار بگذارد و با عرضه کل محصولات در بورس، به سیاست گذاری بدون قیمت گذاری بپردازد، حذف نظام سهمیه‌بندی چه اثراتی بر روی سهام شرکت ها خواهد داشت؟

اصولاً سازوکار سهمیه‌بندی و تخصیص دستوری مواد اولیه منجر به کاهش دستوری قیمت مواد اولیه می‌شود و سود شرکت‌های تولیدکننده این مواد را کاهش می‌دهد و همچنین با ایجاد بازار غیررسمی به افزایش واسطه‌گری و انتقال سود از تولیدکننده به واسطه منتهی می‌شود.

در صورت تعیین قیمت مواد اولیه توسط سازوکار عرضه و تقاضا به ویژه از طریق بازار شفافی همچون بورس کالا، سودآوری شرکت‌های تولیدکننده مواد اولیه افزایش می‌یابد و شرایط آنها در بورس تهران نیز بهتر می‌شود.

علت تداوم روند نزولی در معاملات بورس چیست؟

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: مجموع ابهامات حاکم در بازار مانند تصمیم‌گیری در زمینه دامنه نوسان و عدم ورود نقدینگی به این بازار باعث ترس سهامداران و رکود در معاملات بورس شده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، «نوید خاندوزی» به علت افت اخیر شاخص بورس اشاره کرد و افزود: اکنون نمی توان نظر قطعی درباره وضعیت فعلی بازار سهام اعلام کرد و تاکنون نظرهای مختلفی درباره علت افت شاخص بورس ارائه شده است.

وی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد تا زمان ورود شوک هایی مانند تزریق نقدینگی یا تغییر دامنه نوسان به بازار چنین روندی بر بازار حاکم باشد و فقط در آن زمان می توان شاهد تغییر روند و بهبود وضعیت بازار باشیم.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: براساس پیش بینی های صورت گرفته از سوی اکثر کارشناسان بازار، ممکن است شاخص بورس تا کانال یک میلیون و ۲۴۰ هزار واحد افت کند و بعد از آن در این کانال باقی بماند.

وی با اشاره به تصمیمات اتخاذ شده در زمینه تغیرات دامنه نوسان گفت: دامنه نوسان نامتقارن از جمله تصمیماتی بود که عجولانه و به صورت غیرمنطقی در بازار اتخاذ شد و از همان ابتدا با ایرادهای همراه بود اما این نکته نباید فراموش شود که چنین قانونی زمانی در بازار اعمال شد که بازار با روندی غیرمنطقی همراه شده بود.

خاندوزی اظهار کرد: به نظر می رسد تغییر دامنه نوسان در محدوده مثبت و منفی ۶ یا مثبت و منفی ۱۰ به همراه افزایش حجم مبنا بتواند تا حدودی در شتاب سرعت ایجاد تعادل بازار تاثیرگذار باشد.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، بازار سهام به دلیل بهبود وضعیت اقتصادی کشور به طور حتم با رشد همراه می شود و شاهد روزهای بهتری در این بازار خواهیم بود.

وی اظهار کرد: اکنون با توجه به وضعیت ایجاد شده در بازار و تداوم روند نزولی در بازار نمی توان توصیه چندان دقیقی را به سهامداران ارائه کرد.

خاندوزی به تاثیر انتخابات ریاست جمهوری ایران بر روند معاملات بورس اشاره کرد و افزود: اکنون زود است که بخواهیم در مورد انتخابات ریاست جمهوری و تاثیر آن بر بازار اظهار نظر کنیم اما براساس پیش‌بینی های صورت گرفته به نظر می رسد بازار از اواخر اردیبهشت ماه تحت تاثیر فضای انتخابات قرار بگیرد و مانند انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وارد مرحله رکود شود.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: در صورتی که شرایط بازار رو به بهبود پیش برود می توان در انتظار رشد بازار سهام حتی در زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بود.

وی بازدهی بازار سهام با سایر بازارهای سرمایه گذاری را مورد مقایسه قرار داد و افزود: به طور قطع بازدهی بازار سهام نسبت به سایر بازارها تا پایان سال بیشتر خواهد بود و ممکن است دو نیمه متفاوت را در معاملات بازار سهام مانند سال گذشته تجربه کنیم.

شاخص کل در بازار بورس روز گذشته (دوشنبه، ۱۶ فروردین‌ماه) ۶ هزار و ۷۳۳ واحد افت داشت که در نهایت این شاخص به رقم یک میلیون و ۲۶۲ هزار واحد رسید.

الگوی قیمتی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

ما در پارسیان بورس و در مقالات قبلی هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه را معرفی کرده ایم. الگوی سر و شانه به دلیل استفاده زیاد کاربران از آن‌ها از اعتبار بالایی برخوردار هستند، این الگوها در بازار سرمایه به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند. ولی لازمه آن شناخت درست و صحیح الگوها است.همچنین این الگوها در تایم فریم‌های(دوره‌های زمانی) مختلفی تشکیل می‌شوند. از بسیاری جهات، الگوهای قیمتی را می‌توان نوع پیچیده‌تری از خطوط روند به شمار آورد. مهم است که قبل از ادامه مبحث الگوهای قیمتی، ابتدا مفاهیمی مانند حمایت و مقاومت، خطوط روند و سایر مفاهیم ابتدایی تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید. برای یادگیری مباحث یاد شده می توانید مقالات قبلی آموزش تحلیل تکنیکال که توسط آکادمی پارسیان بورس تهیه و گردآوری شده است را مطالعه کنید :

نکته مهم: یکی از بهترین شیوه‌های تحلیل تکنیکال که تحلیل‌های درستی ارائه می‌دهد و استفاده از آن توسط تمام تحلیل‌گران حرفه‌ای پیشنهاد می‌شود، پرایس اکشن است. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم بعد از یادگیری تحلیل تکنیکال کلاسیک، با شرکت در دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن، این سبک معامله‌گری را یاد بگیرید.

الگوی سرشانه

این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک به‌حساب می‌آید، هنگامی‌که نمادی در مسیر صعودی قرار دارد، اگر این الگو تشکیل شود،‌ تغییر مسیر داده و به سمت پایین حرکت می‌کند (الگوی سر و شانه سقف) حالت برعکس آن به این صورت است که سهم در یک‌روند نزولی قرار دارد و سپس الگوی برگشتی سرشانه تشکیل می‌شود و روند نزولی تغییر مسیر داده و به سمت بالا بر‌می‌گردد (الگوی سر و شانه سقف) ، برای تشکیل این الگو شرایطی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.

الگوی سر و شانه سقف

همانطور که از نام آن مشخص است، الگوی سر و شانه سقف از یک شانه چپ، یک سر، یک شانه راست و یک خط گردن تشکیل می‌گردد. سایر فاکتورهای دخیل در الگو شامل حجم معاملات، شکست خطوط، هدف قیمتی و تغییر نقش حمایت به مقاومت هستند. در ادامه به هر بخش بطور جداگانه تغییر روند بورس می‌پردازیم.

شناسایی الگوی سر و شانه سقف

• روند قبلی : قبل از تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه سقف، وجود یک روند صعودی لازم است. به عبارت دیگر اگر روند صعودی وجود نداشته باشد، عملا نباید به دنبال تشخیص الگوی سر و شانه سقف بود. (هر الگوی بازگشتی دیگر نیز چنین است و می‌بایست قبل از آن یک روند تشکیل شده باشد، وجود الگویی بازگشتی بدون وجود روند بی‌معناست)
• شانه چپ: روند صعودی است و شانه چپ در بالاترین نقطه‌ روند تشکیل می‌شود. بعد از تشکیل این سقف، یک نزول رخ می‌دهد تا شانه چپ کاملا شکل بگیرد. کف تشکیل شده پس از شانه چپ معمولا بالای خط روند صعودی است و چنین به نظر می‌رسد که روند صعودی ادامه دارد.
• سر : از کف شانه چپ افزایش قیمت شروع می‌شود، از قله قبلی نیز عبور می‌کند و سر را تشکیل می‌دهد. بعد از این سقف، کف دوم نیز شکل می‌گیرد که نقطه دوم خط گردن است. این کف معمولا خط روند را می‌شکند و اخطار پایان روند را صادر می‌گردد.
• شانه راست: بعد از تشکیل نقطه دوم خط گردن، قیمت مجددا به سمت بالا حرکت می‌کند ولی نمی‌تواند به سقف قبلی برسد و کمی پایین‌تر (نزدیک به سقف شانه چپ) قله دیگری شکل می‌دهد که در این الگو به شانه راست معروف است.
• خط گردن: خط گردن از وصل کردن دو نقطه پایینی ۱ و ۲ شکل می‌گیرد. نقطه ۱ نشانگر نقطه پایین شانه چپ و آغازگر سر، و نقطه ۲ نیز نشان‌دهنده پایان سر و شروع شانه راست است.
• حجم معاملات : در حین تشکیل الگوی سروشانه سقف، حجم معاملات نقش مهمی در تایید این الگو بازی می‌کنند. حجم معاملات را می‌توان از طریق یک اندیکاتور (مثلا Chaikin Money Flow یا OBV) یا به سادگی با بررسی سطوح حجم بررسی نمود. در حالت ایده‌آل ( و نه همیشه ) حجم معاملات در طول تشکیل شانه چپ باید بیشتر از زمانی باشد که “سر” تشکیل می‌شود. کاهش حجم در زمان تشکیل سر که به عنوان یک سقف جدید است، یک اخطار برای شکست روند به شمار می‌روند. اخطار بعدی زمانی صادر می‌شود که حجم معاملات در زمان کاهش قیمت از “سر” افزایش می‌یابد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : تا زمانی که حمایت خط گردن شکسته نشده است، الگوی سر و شانه سقف هنوز کاملا نشده و روند نیز به نزولی تغییر روند بورس تبدیل نشده است. در حالت ایده‌آل شکست خط گردن باید بصورتی قاطعانه (با حجمی زیاد) رخ دهد.
• تبدیل حمایت به مقاومت : وقتی حمایت شکسته می‌شود، معمولا به خط مقاومت تبدیل می‌گردد. گاهی اوقات قیمت به حمایت شکسته شده بر می‌گردد (پولبک می‌زند) و یک شانس فروش به معامله‌گران می‌دهد تا از بازار خارج شوند.
• هدف قیمت :پس از شکست حمایت خط گردن، میزان کاهش قیمت از طریق محاسبه فاصله بین خط گردن و سقف سر بدست می‌آید. این فاصله از زیر خط گردن تا پایین محاسبه می‌شود تا هدف قیمت مشخص گردد. هر هدف قیمتی را می‌بایست یک قیمت تخمین‌زده شده دانست و باید موارد دیگر را نیز برای تشخیص تارگت در نظر داشت. سایر فاکتورهای دخیل در هدف قیمتی را می‌توان شامل سطح حمایت قبلی، فیبوناچی اصلاحی و میانگین متحرک بلندمدت دانست.

نکات مهم در الگوی سر و شانه سقف

• ترجیح این است که دو شانه بصورت متقارن باشند و نزول قیمت از شانه راست، شکست خط گردن را در پی داشته باشد
• بسته به رابطه بین دو نقطه پایین، خط گردن می‌تواند شیب نزولی یا صعودی داشته باشد یا اینکه کاملا افقی شود. شیب خط گردن روی درجه نزولی بودن الگوی سر و شانه سقف اثر می‌گذارد؛ یک خط گردن با شیب نزولی، نشان‌دهنده الگویی نزولی‌تر است.
• گاهی اوقات بیش از ۲ نقطه پایین را می‌توان در خط گردن رسم شده مشاهده کرد.
• همچنین تایید دیگر این الگو زمانی است که افزایش حجم معاملات را در زمان کاهش قیمت از سقف شانه سمت راست، شاهد باشیم.
• الگوی سر و شانه سقف یکی از متداول‌ترین الگوهای بازگشتی است که شکل می‌گیرند. مهم است که به یاد داشته باشید این الگو بعد از یک روند صعودی تشکیل می‌شود و اگر الگو تایید شود یک نزول بزرگ در انتظار قیمت خواهد بود.

الگوی سر و شانه کف

الگوی سر و شانه کف با الگوی سروشانه سقف شباهت‌های زیادی دارد اما این الگو برای معتبر بودن، به مقدار زیادی روی حجم معاملات وابسته است. به عنوان یک الگوی بزرگ بازگشتی، سر و شانه کف بعد از یک روند نزولی شکل می‌گیرد و باعث تغییر روند به صعودی می‌شود. الگو شامل سه کف یا دره است و دره وسطی (سر) عمیق‌ترین دره و دو دره کناری آن که به عنوان دره (شانه) سمت راست و شانه سمت چپ نامیده می‌شوند عمق کمتری دارند.
در حالت ایده‌آل دو شانه یا دو دره در این الگو در ارتقاع و عرض یکسان هستند. با اتصال برخوردهایی که به عنوان سطح یا محدوده مقاومت‌اند خط گردن شکل می‌گیرد.

حرکات قیمت در الگوهای سر و شانه سقف و سر و شانه کف تقریبا شبیه هم ولی بالعکس هستند. نقش قیمت در الگوی سر و شانه کف، تفاوت این دو الگوست. گرچه افزایش حجم در زمان شکست خط گردن در “الگوی سر و شانه سقف” نشانه‌ای قوی برای تایید الگوست ولی در الگوی سر و شانه کف، این مورد برای تایید الگو کاملا لازم و حیاتی است.

شناسایی الگوی سر و شانه کف

در ادامه به بخش‌های مختلف الگوی سر و شانه کف بطور جداگانه می‌پردازیم و سپس در یک مثال این الگو را نشان می‌دهیم.

• روند قبلی : مانند همه روندهای بازگشتی، برای بودن یک الگوی سر و شانه کف، ابتدا باید روندی نزولی وجود داشته باشد. بدون یک روند نزولی قبلی، نباید انتظار تشکیل یک الگوی معتبر سر و شانه کف را داشت.
• شانه چپ : در حین روند نزولی، شانه سمت چپ یک دره شکل می‌دهد که یک کف پایین در روند محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد روند نزولی بدون مشکل در حال ادامه است. بعد از تشکیل این دره، یک افزایش قیمت، شانه چپ را کامل می‌کند.
• سر : از نقطه بالایی و مقاومت شانه چپ، یک نزول رخ می‌دهد و تا پایین‌تر از کف قبلی نیز ادامه می‌یابد؛ این نقطه پایین‌ترین نقطه الگو و به عنوان سر وارونه‌ی الگو است. بعد از تشکیل این کف، یک افزایش قیمت متعاقبا نقطه دوم خط گردن را شکل می‌دهد و سر کامل می‌شود. در اینجا گاهی اوقات خط روند نزولی شکسته می‌شود و ادامه‌دار بودن روند نزولی زیر سوال می‌رود.
• شانه راست : قیمت از نقطه‌ بالایی سر (خط گردن) شروع به نزول و تشکیل شانه راست می‌کند. این کف همیشه بالاتر از کفی است که سر تشکیل داده و معمولا با کف شانه چپ در خطی افقی قرار می‌گیرد. گرچه ترجیح این است که خط گردن افقی باشد، گاهی شانه‌ها می‌توانند پایین‌تر، بالاتر یا پهن‌تر و نازک‌تر باشند. پس از اینکه قیمت از کف شانه راست حرکت کرده و خط گردن (مقاومت) را به سمت بالا قطع می‌کند، الگوی سروشانه کف تکمیل می‌گردد.
• خط گردن : این خط از وصل کردن دو نقطه‌ی ۱ و ۲ بالای این الگو نشان مشخص می‌شود. نقطه ۱ در واقع انتهای شانه چپ و شروع سر، و نقطه ۲ پایان سر و شروع شانه راست است. بسته به رابطه بین این ۲ نقطه بالایی، خط گردن می‌تواند افقی یا دارای شیب نزولی و یا صعودی باشد. شیب خط گردن، مشخص کننده میزان صعودی بودن الگوست: یک خط گردن با شیب صعودی، الگوی صعودی قوی‌تری نسبت به خط گردن صاف یا نزولی است.
• حجم معاملات : در الگوی سر و شانه کف، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. بدون وجود حجم مناسب، به شکست خطوط همواره با تردید نگاه می‌شود. حجم می‌تواند توسط اندیکاتورهایی مانند OBV و یا Chaikin Money Flow یا با مشاهده سطوح حجم مورد بررسی قرار گیرد.

هدف و شکست الگوی سر و شانه

• شکست خط گردن : الگوی سروشانه کف تا زمانی که خط گردن شکسته نشود و روند نزولی کاملا نقض نشود تایید نمی‌شود. همانطور که گفته شد، زمانی الگو مورد تایید است که مقاومت خط گردن همراه با حجم بالای معاملات شکسته شود.
• تبدیل مقاومت به حمایت : پس از اینکه مقاومت خط گردن شکسته شد، اغلب اوقات به حمایت تبدیل می‌شود و گاهی قیمت یک پولبک به خط گردن می‌زند، در این هنگام یک فرصت خرید دیگر فراهم شده است و می‌توان از آن استفاده کرد.
• هدف قیمتی : بعد از شکست خط گردن که به عنوان مقاومت عمل می‌کند، هدف قیمتی آینده معادل فاصله بین کف سر و خط گردن خواهد بود. این فاصله از خط گردن شکسته شده به سمت بالا به قیمت اضافه می‌شود و هدف قیمتی بدست می‌آید.

نکات مهم در الگوی سر و شانه کف

• حجم معاملات در زمان تشکیل نصف اول الگو از اهمیت کمتری نسبت به نصف دوم برخوردار است. در زمان افت قیمت برای تشکیل شانه چپ، حجم معاملات و همچنین فشار فروش معمولا زیاد است. فشار فروش حتی می‌تواند زمانی که قیمت در حال نزول است تا کف سر را تشکیل دهد بسیار زیاد باشد. بعد از کف سر، الگوهای بعدی حجم باید مشاهده شود تا افزایش حجم آتی در آینده را مشاهده کرد.
• بعد از کف سر، می‌بایست شاهد افزایش در حجم معاملات باشید. بعد از اینکه نقطه دوم خط گردن تشکیل شد، خط نزولی تشکیل دهنده شانه راست، می‌بایست با حجم کم همراه باشد.
• در پولبک که به خط گردن زده می‌شود، اندیکاتورهایی مانند CMF و OBV باید قدرتمند باقی بمانند.
• مهمترین لحظه برای حجم معاملات زمانی است که قیمت از کف شانه راست به سمت خط گردن حرکت می‌کند تا آنرا بشکند.
• برای یک شکست معتبر لازم است قیمت در حین حرکت به سمت خط گردن با حجم زیاد بوده و شکست خط با قدرت صورت بگیرد.

سروشانه‌های کف مانند سروشانه سقف از الگوهایی هستند که در بازار به تعداد زیاد دیده می‌شوند.

در نظر داشته باشید که فقط بعد از یک روند نزولی این الگو شکل می‌گیرد و وقتی تکمیل شود یک تغییر بزرگ در روند در پی دارد.

“گاهی ممکن است بنا به دلایلی همچون حمایت‌های پیشین و سایر حمایت‌ها یا مقاومت‌ها هدف قیمتی الگو شما تکمیل نشود”

این الگو زمانی که بتواند از خط گردن با حجم معاملات بالا یا گپ معاملاتی یا به همراه یک کندل تو خالی این خط را رد کند و بتواند سه روز معاملاتی بالای آن معامله کند، به‌منزله شکست خط گردن تلقی خواهد شد.

ولی این الگو در این سهم هیچ‌گاه محقق نشده، چراکه خط گردن با شرایطی که توضیح داده شد، شکسته نشده است! ( به دو عکس زیر دقت کنید )

سؤال: آیا در نمودار زیر ما یک الگوی سرشانه صعودی می‌بینیم؟

با توجه به شکل بالا دو نکته حائز اهمیت است، ابتدا اینکه روند قبل از الگو نزولی است، ولی بسیار کوچک‌تر از خود الگو است، نکته دوم این است که خط گردن‌شکسته نشده است

علت روند صعودی بورس در شروع ۱۴۰۱ چیست؟

روند صعودی بورس در فروردین‌ماه از تغییراتی است که این بازار را از ابتدای امسال تاکنون در شرایط رو به بهبود قرار داده و حتی گفته می‌شود در صورت تحقق برجام می‌توان در انتظار شرایطی بسیار بهتر برای این بازار بود.

به گزارش خبرنگار ایمنا، پس از طی روزهای پرنوسان و اغلب راکدی که بورس در سال گذشته داشت، این روزها سهامداران با روزنه‌هایی از امیدواری در این بازار روبه‌رو شده‌اند. به‌نحوی‌که در هفته‌های اخیر صعود چشم‌گیر شاخص کل در روزهای معاملاتی را دیده و حتی خبر از صعود بیشتر شاخص‌ها داده می‌شود.

اما اینکه چه دلایلی موجب ایجاد این تغییر و تحول در بازار بورس ۱۴۰۱ شده است، بنا بر گفته تحلیلگران به رشد قیمت‌های جهانی، تثبیت قیمت دلار، مطرح‌شدن واگذاری بلوک شرکت‌های خودروسازی، گزارش عملکرد مناسب شرکت‌ها و افزایش تمایل به سرمایه‌گذاری فعالان در سهام به‌جای سایر بازارهای مالی بازمی‌گردد. پیش بینی می‌شود این روند با توجه به وضعیت فعلی متغیرهایی مانند قیمت‌های جهانی، نرخ بهره، قیمت دلار و… می‌تواند تا فصل مجامع تا یک‌میلیون و ۷۰۰ هزار واحد پایدار بماند.

درمجموع از دیدگاه‌های موجود چنین برآورد می‌شود که به پایان موج ریزش و اصلاح بازار که از نیمه سال ۱۳۹۹ شروع شده بود رسیده‌ایم و این احتمال می‌رود که با یک‌روند صعودی و یا یک‌روند تثبیتی در محدوده یک‌میلیون ۴۰۰ هزار تا یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار واحد روبه‌رو باشیم.

برجام، بازار بورس را متحول می‌کند؟

حال بحثی که این روزها بیش تغییر روند بورس از هر موضوعی بر شرایط بازارهای کشور سایه افکنده، مذاکرات برجام و تأثیر آن بر بخش‌های مختلف اقتصادی است که قطعاً انجام این مذاکرات و تحقق آن بر بازاری مانند بورس هم مؤثر خواهد بود. گفتنی است معاملات بورس کار خود را در سال ۱۴۰۱ با روندی صعودی آغاز کرد که این اتفاق توانست خوش‌بینی‌های زیادی را در میان سهامداران در راستای تصمیم‌گیری‌های خود برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند. از دلایل دیگری که کارشناسان آن را در بهبودی روند بورس مؤثر می‌دانند، برداشته شدن سایه مذاکرات برجام و ابهامات موجود در بودجه ۱۴۰۱ از بازار است.

اکنون هم باوجود بهتر شدن شرایط این بازار، به نظر می‌رسد بورس فعلاً بیش از هر بازاری منتظر نتیجه مذاکرات است. این‌چنین که سهامدارانش دل‌نگران از نتیجه مذاکرات برجام و پیگیر اخبار و تحولات این حوزه هستند و در کنار رصد نرخ دلار و طلا بیش از هر مورد، منتظر اظهار نظری از سوی کارشناسان بورس در رابطه با این بخش هستند.

اگر تحت شرایطی به توافق برجام دست نیابیم، قطعاً عدم مراودات با دنیای غرب باعث افزایشی شدن نرخ دلار می‌شود که این مسئله می‌تواند تمام بازارهای مالی موازی را تحت تأثیر قرار دهد. اگر برجامی در کار نباشد، نرخ دلار می‌تواند تا میزان ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان نیز افزایش یابد.

با توجه به مؤلفه‌های اقتصاد کلان و به‌علاوه در نظر داشتن کسری بودجه، دولت راه‌هایی برای جبران کسری بودجه خود در نظر خواهد گرفت که استقراض از بازار سرمایه، فروش اوراق قرضه، افزایش نرخ دلار در بازار و غیره جزو این راهکارهاست. اگر احتمال به نتیجه رسیدن برجام را در نظر داشته باشیم، بعید است با این احتمال نیز نرخ دلار به کمتر از ۲۰ هزار تومان برسد.

به‌طورکلی از آنچه کارشناسان بازار سرمایه می‌گویند چنین برآورد می‌شود که اثرات مثبت برجام برای بازار بیشتر است. زیرا در صنایع خودرویی، پتروشیمی، فلزات اساسی و به طور کلی در کلیت بازار سرمایه احتمال یک صعود قدرتمند با توجه به اصلاح بازار در ماه‌های گذشته وجود خواهد داشت در حالی که فرسایشی شدن و ابهام در مذاکرات باعث افزایش ریسک و بلاتکلیفی در آن می‌شود که تأثیر منفی آن را در صورت‌های مالی شرکت‌ها مشاهده خواهیم کرد.

روزهای روشنی پیش‌بینی می‌شود

اما نظرات کارشناسان و تحلیلگران در رابطه با بازار بورس در شرایط فعلی و پس از برجام چیست؟

نوید خاندوزی، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص اظهار می‌کند: اخبار مثبت مربوط به بازارهای جهانی، تغییرات نرخ ارز و نیز گزارش‌های مثبت ماهانه شرکت‌ها زمینه‌ساز ایجاد برخی از خوش‌بینی‌ها در میان سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این بازار شدند.

وی خاطرنشان می‌کند: تاکنون مسائل مربوط به مذاکرات برجام نشان‌دهنده جهت منفی نبوده است، بنابراین ممکن است تعیین تکلیف آن زمان‌بر باشد، اما دید مثبتی را در میان فعالان بازار ایجاد کرده که نتیجه آن می‌تواند روزهای روشنی را پیشروی این بازار قرار دهد.

وی در مورد این سوال که روند صعودی شاخص بورس می‌تواند ادامه‌دار باشد یا خیر؟، پاسخ داد: امکان رشد شاخص بورس در بازار وجود دارد، اما نه با سرعت پرشتابی که اکنون سهامداران در انتظار آن هستند.

فعلاً شرایط بازار مثبت است

محمدرضا شهنام پور، کارشناس مسئول اقتصادی در گفت‌وگو با ایمنا با تائید شرایط مثبت بازار بورس می‌گوید: عواملی چون افزایش نرخ نفت و طلا به بهبود شرایط این بازار انجامید. به علاوه پیش‌بینی هزینه‌های جاری مانند حقوق و دستمزدها شاخص‌های بورس را مثبت کرده است. همچنین تقسیم سود شرکت‌ها و مجامعی که قرار است تا خردادماه برگزار شود، دلیل دیگری برای صعود شاخص‌ها است.

وی در رابطه با تأثیر مذاکرات وین بر شرایط بازار بورس خاطرنشان کرد: مدتی است که مذاکرات بلاتکلیف است و همین موضوع بورس را هم در بلاتکلیفی نگه‌داشته بود، بنابراین نمی‌توان شرایط امروز بورس را نتیجه‌ای از مذاکرات دانست اما اگر برجام به نتیجه برسد قطعاً باعث تغییراتی در روند بورس هم می‌شود.

این کارشناس یادآور می‌شود: بر این اساس فعلاً پیش‌بینی خاصی از آینده بورس نمی‌توان داشت آنچه واضح است شرایط مثبت کنونی این بازار است.

مهم‌ترین عامل تغییر وضعیت بورس، بازگشت اعتماد مردم است

میثم مهرپور، تحلیلگر اقتصادی نیز به ایمنا می‌گوید: درباره بورس و رشد یا تنزل شرکت‌های بورسی بعد از اجرای توافق، به نظر می‌رسد بعد از توافق جدید، بازار سرمایه ایران شاهد اتفاق خاصی در این بازار نبوده و توافق کمترین تأثیر را در بازار سرمایه و بورس خواهد داشت. چراکه مهم‌ترین عامل تغییر وضعیت بورس را می‌توان بازگشت اعتماد مردم به بورس دانست.

وی خاطرنشان می‌کند: با این حال به نظر می‌رسد پس از توافق، روال کلی شاخص‌ها نسبت به یک سال گذشته بهبود یابد اما طبیعتاً شاهد رشد جهشی نخواهیم بود و عمده رشد سهام‌، برای برخی از سهم‌ها مانند سهم صنایع خودرویی و بانکی، آن هم در کوتاه مدت و تحت تأثیر بار روانی اجرای توافق خواهد بود، چراکه احتمالاً وضعیت این بنگاه‌ها و شرکت‌ها، بعد از توافق با بهبود قابل توجهی مواجه خواهد بود.

خلاصه اظهارات فعالان بورسی آن است که اگر رویکرد دولت ، اصلاح اقتصادی باشد و چنانچه بتواند امتیاز برجامی را در توافق کسب کند با اصلاح انتظارات تورمی می‌توان منتظر رشد در بازار سرمایه بود. در این حال سهامداران و مال باختگان بورس که تعداد آنها کم نیست امید به برجام دارند تا شاید بتواند سامانی را در این آشفته بازار به وجود آورد.