رصد متغیرهای بورس

رقابت شانه به شانه بورس با بازارهای موازی

بورس در سال 96 سال نسبتا آرامی را پشت سرگذاشت؛اگرچه این آرامش توام با افزایش میزان معاملات و شاخص کل بود،اما آنطور که انتظار می رفت،بورس نتوانسته اعتماد سرمایه گذاران را نسبت به کششی که سایر بازارها دارند،به خود جلب کند.

به گزارش خبرآنلاین،بازار بورس،بازاری وابسته به تحولات سیاسی است؛بازاری که هرگونه خبر یا اتفاقی مستقیما بر روی آن اثر می گذارد.اگر این خبر نگران کننده باشد،صف های فروش شکل گرفته و شاخص ها قرمز می شود.عکس این اتفاق هم موجب شکل گیری صف های خرید و سبز شدن نماگرهای قیمتی می رصد متغیرهای بورس شود.

روزشمار فتح قله 96 هزار واحدی

بورس تهران سال 96 را با یک اتفاق سیاسی بزرگ پشت سرگذاشت؛انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ماه.پرونده اولین ماه سال یعنی فروردین 96 با رشد 1.8 درصدی بسته شد.رشدی که برای خیلی ها نوید رضایت بخش بودن تحولات سیاسی در کشور را می رصد متغیرهای بورس داد.

شاخص بورس در فرودین ماه سال گذشته با 1421 واحد رشد به 78 هزار و 651 رسید.شروع خوبی که تحلیلگران بازار سرمایه اگرچه آن را مثبت می خواندند اما ابهامات در روند آتی قیمت ها در بازارهای جهانی را مانع از رشد یکپارچه قیمت سهام عنوان می کردند.

در سه ماهه نخست سال 96 و به دنبال مشخص شدن نتیجه انتخابات دور دوازدهم ریاست جمهوری، استقبال معامله گران از بازار سرمایه افزایش یافت.اگر تا پیش از روشن شدن نتایج انتخابات استقبال معامله گران از نمادهای کوچک بورس بود،به تدریج تحرکاتی در نمادهیا بزرگ تر مثل پالایشی،فلزی و معدنی اتفاق افتاد.رصد متغیرهای بورس

اواسط تیر ماه شاخص کل بورس تهران از محدوده ۷۸ هزار و ۶۳۲ واحدی مسیر صعودی در پیش گرفت و در پایان تابستان با فتح قله 80 هزار واحدی به پایان رساند.هرچند رشد قیمت‌ها در بازار جهانی، افزایش نرخ دلار از عوامل تاثیرگذار بود،اما تصمیمی که نهادپولی کشور یعنی بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بانکی بر رقم 15 درصدی گرفت سبب شد تا جریان نقدینگی به سمت بازار ارز حرکت کند و افزایش قیمت ارز،موجب رشد شاخص کل بورس اوراق بهادار شد.

به این ترتیب شهریور96 با رشد ۵/ ۴ درصدی شاخص کل به پایان رسید. رصد متغیرهای اثرگذار باعث شد بورس به‌عنوان مقصد جذاب سرمایه‌گذاری در مقایسه با سایر رقبا معرفی شود. بورس از هفته پایانی شهریور به استقبال نیمه دوم سال رفت و تا پایان پاییز رشد ۴/ ۱۴ درصدی را در مدت ۶۵ روز کاری به ثبت رساند. گرچه رشد شاخص در هفته نخست دی‌ماه همچنان پرشتاب بود اما در ادامه به تدریج خودنمایی ریسک‌های غیراقتصادی، خروج نسبی سرمایه‌ها را از بازار به دنبال داشت.

بورس تهران درآغاز فصل زمستان قله 90 هزار واحدی را هم فتح کرد و پیشتاز بازارهای موازی شد،به طوری که بازدهی این بازار از تا پایان فصل پاییز به حدود ۴/ ۲۵ درصد رسید. رشد که بورس را به‌عنوان پیشتاز بازار‌ها در سال 96 تبدیل کرد که نسبت به سایر رقبا یعنی بازار سکه،مسکن،ارز و سپرده های بانکی جلوتر بود.

بورس به روایت تصمیم سازان

در میانه تحولات بزرگ و رکوردزنی بی سابقه شاخص بورس درسال ۹۶ ،این بازار با اقدامات مثبتی از سوی سازمان بورس نیز همراه بود. حذف پیش‌بینی سودآوری شرکت‌ها از جمله آنهاست. هرچند این اتفاق مثبت در ابتدا با اعتراضات زیادی همراه شد، اما درنهایت مورد پذیرش فعالان بورس قرار گرفت.چه آنکه پیش از این ارائه پیش‌بینی سودآوری تنها سرپوشی بر واقعیت‌های شفاف‌سازی شرکت‌ها بود. تصمیم دیگر سیاستگذاران اقتصادی تلاش برای رونق بازار بدهی بود،اقدامی رصد متغیرهای بورس که اگرچه هنوز نتوانسته جای خود را در بازار بیابد،اما به گفته کارشناسان می تواند در بلند مدت سبب شود تا باز سنگین تامین مالی از دوش دولت و به خصوص دوش سیستم بانکی برداشته شود.

اتفاق دیگر در بازار سرمایه سال 96،استقراض از طریق فروش اوراق بدهی به بخش خصوصی به منظور راه‌اندازی یک بنگاه بود که در دیگر بورس‌ها به‌عنوان محور اصلی شکل‌گیری بازار سهام از آن یاد می‌شود. گرچه این سیاست های تازه در سال 96 خواهان زیادی میان فعالان بورس نداشت، اما سیاستگذاران اقتصادی امیدوارند در بلندمدت اثر مثبت خود را در بورس تهران منعکس کند.

آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی آنچه در سال 96 سبب افزایش شاخص بورس شده را ناشی از حباب می داند و در این رابطه می گوید:« بورس تقریبا در همه دوره ها با ورود حقوقی ها حبابی شده اســت. حقوقی ها به دلیل یک سری منافع و حجم خریدی که دارند بیشـتر مي توانند ایجاد بازار کنند. »

مهدی پورقاضی رییس کمیسیون صنعت اتاق تهران تصمیم های تازه دولت برای رونق بازار سرمایه را چندان اثربخش توصیف نمی کند.او می گوید:« من تاكنون شاهد نقش بازار سرمایه در تامین مالی بخش خصوصی نبوده ام. بیشتر در شبه دولتی ها و دولتی ها تامین مالی انجام مي شود. بورس هنوز نمي تواند برای بخش خصوصی واقعی تامین مالی کند. این درواقع نقطه ضعف بورس است.»

او اضافه می کند:«شرکت هایی که داخل بورس هستند، عموما شبه دولتی محسوب مي شوند؛ در بورس به بخش خصوصی اعتمادی نمي شود و تامین مالی تنها برای شبه دولتی ها صورت مي گیرد.»

97 سال رونق بورس؟

به زودی معاملات بورس تهران آغاز می‌شود؛معاملاتی که به قولی مثل هندوانه سربسته است.علامت هایی از بازارهای جهانی و تحولات سیاسی در ایالات متحده رسیده که ۹۷ را غیرقابل پیش بینی می کند. البته به جز تحولات سیاسی که علائم آن از بازارهای جهانی می رسد،متغیرهای اثرگذار مانند نرخ دلار،سود بانکی و تورم با اما و اگرهای بسیاری همراه کرده که می‌تواند مسیرهای متفاوتی را برای سهام رقم بزند.

بی شک انتصاب های ترامپ بر بورس تهران اثر قابل توجهی خواهد گذاشت.کارشناسان می گویند تردیدهای سیاسی در سال ۹۷ کاملا فضای اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. از سویی رشد نرخ دلار در ماه‌های آینده نیز بازار سرمایه را متاثر خواهد کرد.در اینکه بازار سرمایه در سال 97 بتواند بازار جذابی برای سرمایه گذاران باشد، نمی توان به طور قطع نظر داد،اما به گفته تحلیلگران اگر روندی که این بازار در سال 96 طی کرد،در سال 97 ادامه داشته باشد،بورس می‌تواند بازار جذاب و پربازدهی باشد.

شاخص بورس چیست؟ انواع شاخص بورس

کلمه شاخص به معنای نماگر یا نشانگر و در حالت کلی عددی است که با استفاده از آن می‌توان تغییرات ایجاد‌ شده در یک یا چند متغیر را طی یک بازه زمانی خاص مشاهده کرد. سهامداران با استفاده از شاخص‌ها (Index) به اطلاعات عمومی قیمت یا بازدهی در میان تمام یا گروهی از شرکت‌های بورسی دست پیدا می‌کنند. در این مقاله، مهمترین شاخص های بورسی را به شما معرفی خواهیم کرد.

شاخص بورس چیست؟

یکی از معیارهای سنجش رکود یا رونق بازار، شاخص های بورس هستند. به ‌بیان ‌دیگر، فعالان بازار سرمایه از این طریق می‌توانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده دنبال کنند. به ‌صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

در بازار بورس و اوراق بهادار تهران انواع شاخص‌هایی نظیر شاخص کل قیمت، شاخص کل قیمت به تفکیک تابلوی اصلی و فرعی، شاخص بازده نقدی، شاخص بازده نقدی و قیمت، شاخص قیمت مالی، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعال‌تر وجود دارد. هر یک از شاخص‌ها با توجه به پارامتر مورد بررسی به شاخص قیمت و شاخص بازدهی تقسیم می‌شود و معنای و مفهومی را دربر دارند که بر اساس متغییر‌های مورد نظر قابل تفکیک هستند؛ به عنوان نمونه شاخص کل تمامی شرکت‌های بورس را در برمی‌گیرد. شاخص صنعت شرکت‌های تولیدی و شاخص مالی رصد متغیرهای بورس شرکت‌های گروه خدمات مالی و سرمایه‌گذاری را شامل می‌شود.

به همین ترتیب، صنایع مختلف نیز هر یک شاخص‌های خود را دارند؛ شاخص استخراج کانی‌های فلزی، شاخص ساخت منسوجات و شاخص سیمان، آهک و گچ مثال‌هایی از این دست هستند که هر یک سطح عمومی قیمت شرکت‌های فعال در آن صنعت را رصد متغیرهای بورس نشان می‌دهند.

انواع شاخص های بورس

در ادامه انواع شاخص های بورس را با هم بررسی می‌کنیم.

شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX

شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار که به اختصار آن را شاخص کل می‌گویند، نشان‌دهنده تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را بیان می‌کند. شاخص کل، میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمی‌دهد. به ‌عنوان مثال وقتی گفته می‌شود شاخص کل ۳۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت‌های بورسی به میزان ۳۰ درصد نسبت به سال پایه، افزایش پیدا کرده است. در نظر داشته باشید که شاخص کل به صورت لحظه‌ای در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به نشانی www.tsetmc.com قابل بررسی و مشاهده است.

فرمول محاسبه شاخص کل قیمت به این شکل است:

• P_itقیمت شرکت iام در زمان t
• Q_itتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
• D_tعدد پایه در زمان رصد متغیرهای بورس t که در زمان مبداء برابر است با Q_ioP_io∑
• P_io قیمت شرکت iام در زمان مبدأ
• Q_io تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ
• n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص

ساده شده فرمول بالا را می‌توانیم این‌گونه بیان کنیم:

ارزش جاری برای هر شرکت برابر با حاصلضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم شرکت مورد نظر است. از مجموع ارزش جاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید.

بنابراین چنانچه پیشتر گفته شد شاخص کل قیمت بازار بورس تهران، سهام تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در برمی‌گیرد و در صورتی‌که نماد شرکتی بسته باشد یا برای مدتی معامله نشود، قیمت آخرین معامله آن در شاخص لحاظ می‌شود. همان‌گونه که از فرمول مشخص است، تعداد سهام منتشره شرکت‌ها، معیار وزن‌دهی در شاخص مزبور است.

هم‌اکنون در بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل قیمت در ۳ گروه کل بازار، تالار اصلی و تالار فرعی محاسبه می‌شود. ملاک محاسبه شاخص کل هر گروه، قیمت سهام شرکت‌های معامله شده در آن گروه است.

همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد. گفتنی است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود.

شاخص هم وزن

شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران قرار گرفته است. این شاخص پس از درخواست فعالان بازار سرمایه مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل طراحی و محاسبه شد. در این شاخص تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر، در محاسبه شاخص کل سهیم هستند. در واقع ۵ درصد نوسان مثبت شرکتی کوچک، به اندازه ۵ درصد نوسان مثبت بزرگترین شرکت بورس در این شاخص تاثیرگذار است.

شائبه‌ای که همواره از دستوری شدن بازار و بهره‌برداری‌های خاص شاخص کل وجود دارد این است که معاملات هماهنگ شده بلوکی، در سهام‌های بزرگ که بیشترین تاثیر را در شاخص کل دارد، باعث می‌شوند تا کلیت بازار به ‌صورت تصنعی مثبت گزارش شود. در شاخص هم وزن این شائبه وجود ندارد.

شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) TEDPIX

شاخص قیمت و بازده نقدی یا شاخص درامد کل، همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به ‌عنوان شاخص کل بورس تهران صحبت می‌شود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص های‌ بورس است. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس است.

• P_itقیمت شرکت iام در زمان t
• Q_itتعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان t
• RD_t پایه شاخص قیمت و بازده نقدی در زمان t که مقدار آن در زمان مبداء برابر است.
• n تعداد شرکت‌های مشمول شاخص

شاخص بازده نقدی TEDIX

تغییرات شاخص بازده نقدی، میانگین بازده ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌های بورسی رصد متغیرهای بورس به سهامداران را نشان می‌دهد. بنابراین وقتی شاخص سود نقدی رو به کاهش است، شرکت‌ها به ‌طور میانگین سود نقدی کمتری را بین سهامداران‌شان تقسیم می‌کنند.

برای محاسبه شاخص TEDIX به عدد پایه شاخص کل قیمت و پایه شاخص قیمت و بازده نقدی نیاز داریم. فرمول ریاضی این شاخص به صورت زیر است:

شاخص صنعت و شاخص مالی

به صورت کلی تمامی شرکت‌های بورسی در دو بخش صنعتی و مالی تقسیم می‌شوند. در بخش صنعتی شرکت‌های تولیدی و صنعتی نظیر مخابرات، خودروسازی، سیمان، پتروشیمی و … و در بخش مالی نیز بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، بیمه و… حضور دارند.

شاخص صنعت چیست؟ شاخص صنعت(Industrial Index) نشان‌دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش صنعت و شاخص مالی (Financial Index) نیز میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش مالی است. این دو شاخص از فرمول و قواعد تعدیل شاخص کل قیمت پیروی می‌کند.

از طرفی همان‌طور که پیش‌تر مطرح شد، بخش صنعت و بخش مالی نیز می‌توانند به صنایع تشکیل‌دهنده تقسیم شوند و شاخص هر یک از این صنایع جداگانه محاسبه شود؛ به عنوان نمونه شاخص صنعت خودروسازی متوسط تغییرات قیمت شرکت‌های فعال در صنعت خودروسازی را نشان می‌دهد.

طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به روش ISIC صورت گرفته شود.

شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)

در مجموع سهام شرکت‌های بورسی توسط سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌شوند. معمولا سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار می‌آیند و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولا در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خرید و فروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود.

شاخص بازار اول و بازار دوم

در بورس اوراق بهادار تهران شرکت‌های بورسی بر اساس مؤلفه‌هایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش می‌شوند و… دسته‌بندی‌ شده‌اند. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکتی که شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند. در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص بورس وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ نیز میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس را نشان می‌دهد. معیار انتخاب این ۳۰ شرکت نیز بر اساس اندازه شرکت است. اندازه شرکت‌ها نیز با توجه به ارزش روز بازار سهم تعیین می‌شود. ارزش روز بازار سهام نیز از حاصل‌ضرب قیمت سهم در تعداد سهام منتشرشده شرکت به دست می‌آید. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، تغییرات قیمت سهام را نشان می‌دهد. اگر چه این شرکت‌های بورسی کمتر از ده درصد تعداد شرکت‌های بورسی را تشکیل می‌دهند، اما بیش از ۷۰ درصد ارزش بورس تهران را به خود اختصاص داده‌اند و تغییرات قیمت آن‌ها می‌تواند اثر بزرگی بر شاخص کل بورس داشته باشد. این شاخص هر سه ماه یک‌ بار به‌ روزرسانی می‌شود. از جمله این سهام می‌توان به فولاد، فارس، فملی، اخابر و کگل اشاره کرد.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

معمولا هر سه ماه یک‌ بار، ۵۰ شرکت برتر در بورس اوراق بهادار معرفی می‌شوند. سهام این شرکت‌ها نسبت به سایر شرکت‌های موجود در بورس اوراق بهادار، قابلیت نقدشوندگی بیشتری دارد. شاخص ۵۰ شرکت برتر، میانگین قیمت سهام این ۵۰ شرکت برتر را نشان می‌دهد. این شرکت‌ها در طول روز، به تعداد قابل ‌توجهی خرید و فروش می‌شوند و سهامداران به ‌راحتی می‌توانند سهام این شرکت‌های بورسی را خرید و فروش کنند

تفسیر شاخص های بورس

با توجه به اینکه شاخص، سطح عمومی قیمت‌ها یا بازدهی را نشان می‌دهد، کاهش یا افزایش آن لزوما بیانگر صعود یا نزول قیمت تمامی شرکت‌ها نیست؛ چون ممکن است بخشی از شرکت‌ها با افزایش قیمت همراه باشند اما نزول قیمت تعداد بیشتری از شرکت‌ها یــا شرکت‌هایی با حجم بیشتر، سطــح عمومی قیمت‌ها و در نتیجه میزان شاخص را کاهش دهد.

از طرفی شاخص‌ها سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبدأ نام دارد نشان می‌دهند؛ به عبارت دیگر سطح شاخص‌ها نسبت به تاریخ مبدأ یا همان زمان آغاز محاسبه شاخص سنجیده می‌شود.

به طور معمول، میزان شاخص‌ها در تاریخ مبدأ ۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود؛ به عنوان نمونه اگر عدد شاخص هشت سال پس از آغاز محاسبه یا همان تاریخ مبدأ برابر ۱۰۰۰ شود، این امر نشان می‌دهد که سطح عمومی قیمت سهام نسبت به تاریخ مبدأ ۱۰ برابر شده است.

به عنوان نمونه‌ای دیگر، اگر میزان مطلق شاخص کل قیمت ۱۲۰۰۰ اعلام شود، این عدد به‌تنهایی قابل تفسیر نخواهد بود اما اگر مشخص شود که مقدار شاخص در ماه گذشته ۱۰۰۰۰ و در تاریخ مبدأ ۱۰۰ بوده، فعالان بازار سرمایه درمی‌یابند که سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌ها از ماه گذشته ۲۰ درصد و از تاریخ مبدأ ۱۱۹۰۰ درصد افزایش‌یافته است.

کاربرد شاخص های بورس

معمولا یکی از معیارهای رکود و یا رونق اقتصادی در بازار سرمایه از طریق شاخص‌ها مشخص می‌شود؛ به بیان دیگر فعالان بازار سرمایه از این طریق می‌توانند وضعیت کلی بازار را بسنجند و حتی تغییرات احتمالی قیمت‌ها را در آینده دنبال کنند.

این موضوع نیز بسیار حائز اهمیت است که سهامداران می‌توانند از طریق شاخص‌ها، به مقایسه تغییرات یک پدیده در دو زمان متفاوت احاطه پیدا کنند؛ به صورت کلی شاخص ابزاری برای مقایسه تغییرات گروهی چند پدیده با یکدیگر است. در این میان با استفاده از شاخص قیمت می‌توان صنایع مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

شاخص های بورس دیگر کشورها

در بورس‌های سایر کشورها نیز شاخص‌هایی مورد توجه و بررسی فعالان بازار سرمایه قرار می‌گیرد که مهمترین آن‌ها در جدول زیر آمده است:

نام بازار	کشور	شاخص مهم
بورس نیویورک	امریکا	میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) S&P500 (Standard and Poor’s index)
بورس نزدک	امریکا	نزدک مرکب (NASDAQ Composite) نزدک-۱۰۰ (NASDAQ-100)
بورس لندن	انگلستان	FTSE 100 FTSE 250
بورس Euronext (این بازار با همکاری بازار بورس آمستردام، بازار بورس بروکسل و بورس پاریس)	هلند	AEX BEL 20 CAC 40
بورس توکیو	ژاپن	شاخص نیکی
بورس هنگ‌کنگ	هنگ‌کنگ	Hang Seng Index
بورس شانگهای	چین	SSE Composite SSE 50

سخن آخر

برای سرمایه گذاری در بورس و یا هر بازاری، باید ابتدا وضعیت آن رصد متغیرهای بورس بازار را مورد ارزیابی قرار دهید. شاخص های بورس یکی از ابزارهایی هستند که وضعیت بازار سرمایه را طی دوره‌های قبل و جاری نشان می‌دهند و تحلیل و تفسر آن‌ها، می‌تواند کمک کند بازار را با دقت بیشتری رصد کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که افزایش شاخص کل، به معنی سودآوری تمام شرکت‌های بورسی نیست و همین‌طور بالعکس. علاوه بر عملکرد شاخص بورس و تفسیر صحیح آن، برای سرمایه‌گذاری یا خرید و فروش سهام، باید به مؤلفه‌های گوناگون دیگری نیز توجه کنید.

بنیادها را رصد کن و پول‌ها را پارو! (آموزش تحلیل بنیادی جهانی)

سرمايه‌گذاري در ذات خود يك فعاليت اقتصادی است. بنابراين يك سرمايه‌گذار بايد به طور طبيعى با مبانى علم اقتصاد آشنا باشد. ما به دانش اقتصادى لازم براى سرمايه‌گذارى موفق تحليل‌ بنيادي ميگوييم. اين نوع تحليل براى سرمايه گذارى در بورس و فاركس بسيار گره گشا است.

در تحليل بنيادى براى بورس ايران دو رويكرد موجود است، در يك حالت و با رويكردى كل به جز، ٤ سطح اقتصاد جهان، اقتصاد كشور، صنايع و شركتها و در حالت ديگر و با رويكردى از جز به كل ابتدا شركت و بعد به ترتيب، صنعت مرتبط، اقتصاد كشور و اقتصاد جهانى مورد بررسى قرار ميگيرند.

با اين حال نتيجه ملموس حضور تحليل بنيادى در بورس به تحليل صنايع بورسى و البته صورت مالی شركتهاى بورسى برميگردد.

تحليل بنيادى در بازار فارکس قدرى متفاوت بوده و بيشتر به تحليل كلان اقتصاد كشورهاى تاثيرگذار بر ارزهاى معتبر جهانى، پيش بينى روند قيمتى مواد اوليه و تحليل آثار تصميمات بانك مركزى اين كشورها، نظير تصميمهاى مربوط به نرخ بهره ميپردازد.

به هر حال اين پست نقطه ورود خوبى براى آشنايى با تحليل بنيادى بين المللى و فاركس خواهد بود.

در این پست چه مطالبی بررسی می‌شوند؟

• تحلیل بنیادی بین‌المللی چیست؟
• ۲ روش اصلی در تحلیل بنیادی کدامند؟
• تحلیل بنیادی جهانی در بورس ایران چگونه عمل می‌کند؟
• تحلیل بنیادی جهانی در بازار فارکس چه آثاری دارد؟
• شاخص‌های اصلی در تحلیل بنیادی جهانی کدامند؟

خب! شروع کنیم:

تحلیل بنیادی جهانی چیست؟

در تحلیل بنیادی بین‌المللی سرمایه‌گذار می‌کوشد در تحلیل خود متغیرهای کلان اقتصادی را در نظر بگیرد. وضعیت اقتصادی کشور مورد سرمایه‌گذاری، وضعیت منطقه و جهان، قیمت مواد اولیه، شناخت و بررسی مهم‌ترین متغیرها در تقویم اقتصادی جهان، بررسی سیاست‌های مالی و پولی و نحوه‌ی تصمیم‌گیری در بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف و پیامدهای این تصمیم‌ها، مجموعه‌ای هستند که تحلیل بنیادی جهانی را شکل می‌دهند.

انواع تحلیل بنیادی جهانی

تحلیل از بالا به پایین

در تحلیل از بالا به پایین سرمایه‌گذار برای اینکه سهام یک شرکت را بخرد، متغیرهای مهم در اقتصاد جهانی و سپس اقتصاد کشور را بررسی می‌کند. آنگاه تاثیر وضعیت فعلی یا آتی این متغیرها بر صنایع کشور را بررسی می‌کند و نهایتا با انتخاب صنعتی که از نظر او رشد درخشانی دارد، شرکت‌هایی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کند.

تحلیل از پایین به بالا

در تحلیل از پایین به بالا اما روند تحلیل برعکس است، ابتدا شرکتی انتخاب و بعد صنعت و .

یک نمونه‌ی واقعی از توانایی این نوع تحلیل

چند سال پیش یک جوان لهستانی با توجه به همین سبک تحلیل و با وجود شرایط دشوار ایران در سیاست خارجی، یوروهای خود را در بورس ایران سرمایه‌گذاری کرد و صاحب سود چندصد درصدی شد.

پس تحلیل بنیادی به شما بصیرتی می‌دهد تا ورای هیاهوها و هیجانات مربوط به اتفاقات و شایعات سطحی، آنچه را دیگران در آیینه نمی‌بینند، شما در خشت خام ببینید!

کاربرد تحلیل بنیادی در فارکس:

معاملات ارزی که به عنوان فارکس نیز شناخته می‌شود، به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا از افزایش یا کاهش جزئی ارزش یک ارز بهره‌مند شوند. پس معامله در بازار فارکس عبارت است از: خرید یک ارز و همزمان فروش ارزی دیگر.

معاملات در بازار فارکس به صورت جفت ارز صورت می‌پذیرد. یعنی همواره ارزش یا قیمت هر ارز در بازار فارکس با ارز دیگری تعیین می‌شود. در این بازار به جفت ارزهایی که یکی از دو ارز تشکیل دهنده‌ی آن دلار آمریکا باشد، جفت ارزهای اصلی گفته می‌شود. یکی از منابع اطلاعاتی خوب در این باره تقویم‌های اقتصادی است.

تقویم اقتصادی و معرفی سایت‌ها

برای تحلیل بنیادی یک جفت ارز می‌بایست وضعیت سیاسی و اقتصادی دو ارز مورد بررسی قرار گیرد. از جمله عوامل اقتصادی می‌توان به سیاست‌های پولی بانک مرکزی و تمایل آن‌ها به افزایش یا کاهش نرخ بهره، میزان رشد اقتصادی، نرخ تورم و . اشاره کرد که لیست کامل این اطلاعات و رویدادهای اقتصادی تحت عنوان تقویم اقتصادی در سایت‌هایِ معرفی شده به همراه رصد متغیرهای بورس پیش‌بینی کارشناسان خبره ارائه می‌شود و با توجه به آمار و ارقام گزارش‌شده و تفاوت آن‌ها با میزان پیش‌بینی شده یا مقادیر دوره‌های قبل، ارزش یک جفت ارز در مقابل جفت ارز دیگر تضعیف یا تقویت می‌شود.

معرفی مهم‌ترین مولفه‌ها در تقویم اقتصادی

شاخص قیمت مصرف‌کننده

این شاخص به وضعیت تورم اشاره می‌کند. نرخ تورم به دلیل اهمیت زیاد آن از مولفه‌های حساس در تحلیل بنیادی بین‌الملی محسوب می‌شود. تورم افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در یک زمان مشخص است.

از تورم به عنوان شاخصی برای ارزیابی اقتصادی کشورها استفاده می‌شود. هر چه میزان تورم بیشتر باشد، قدرت خرید یک واحد پول کاهش می‌یابد. تورم زمانی ایجاد می‌شود که تقاضا برای خرید کالا و محصولات و نقدینگی ناشی از آن بیشتر از تعداد کالاها و ارزش پولی کالاهای موجود باشد.

نرخ بهره

نرخ بهره یکی از ابزارهای بانک مرکزی کشورها، برای اجرای سیاست‌های پولی است. در دوران رونقِ یک اقتصاد، دولت برای آنکه نقدینگی و تورم را کنترل کند، با افزایش نرخ بهره (سیاست انقباضی) پول مردم را جمع و عرضه‌ی پول را کاهش می‌دهد. برعکسِ آن و در شرایط رکود و بیکاری، بانک مرکزی با کاهش نرخ بهره، سیاست انبساطی را در پیش می‌گیرد تا مردم پول خود را جهت کار و درآمدزایی و مصرف کالا به کار اندازند.

افزایش نرخ بهره در یک اقتصاد باعث رونق سپرده‌های بانکی و به ضرر بازارهای رقیبی مانند بورس است.

تولید ناخالص داخلی

تولید ناخالص داخلی ارزش همه‌ی محصولات و خدماتی است که در یک سال در کشور تولید شده و با سال قبلی خود مقایسه می‌شود. رشد این شاخص به معنای رشد اقتصادی و بزرگتر شدن اقتصاد یک کشور است و رونق را به دنبال دارد.

تولید ناخالص داخلی می‌تواند در داخل مصرف یا به خارج صادر شود. این شاخص میزان رفاه هر کشور را نشان داده و از تقسیم آن بر جمعیت کشور، درآمد سرانه‌ی ملی محاسبه می‌شود. تراز تجاری بر محاسبه‌ی این شاخص اثرگذار است. بنابراین هر چه صادرات بیشتر و واردات کمتر باشد، تولید ناخالص داخلی بیشتر خواهد بود.

شاخص مدیران خرید در صنعت و اقتصاد

این شاخص جهت نزولی یا صعودی در یک صنعت یا اقتصاد را براساس برآورد میزان سفارشات آتی مدیران از یک کالا نشان می‌دهد. چنین برآوردی سیر صعودی یا نزولی تقاضا در یک کالا و بنابراین رونق یا رکود یا ثبات کسب‌وکارهای مورد بررسی و چشم|‌نداز انتظاری آن‌ها در آینده را نشان می‌دهد. الگوی قیمتِ کالا به طور کلی، کاهش در دوران رکود و افزایش در دوران رونق است.

در جریان استخراج این شاخص، اگر عدد شاخص بیش از ۵۰ واحد باشد، نشان می‌دهد که اقتصاد درحال ‌توسعه است، درحالی‌که هر رقمی زیر ۵۰ واحد، از قرار داشتن اقتصاد در شرف انقباض و رکود حکایت دارد.

این شاخص که براساس پایش پرسش‌نامه‌ای به‌دست می‌آید، بینش آنی و تصویر سریعی از شرایط اقتصاد کلان به‌ویژه وضعیت رونق و رکود در بخش‌های صنعت و خدمات ارائه می‌دهد.

شاخص PMI توسط تمام معامله‌گران از جمله اسکالپر‌ها، سوئینگ‌ تریدرها یا سرمایه‌گذران از نزدیک رصد می‌شود.

این گزارش مربوط به شرکت‌های بخش خصوصی است و ماهانه انجام می‌شود. در این گزارش از بیش از چهارصد مدیر خرید خواسته می‌شود تا وضعت شرکت و سیر تحول در زمینه‌های خاص مانند سفارشات جدید، استخدام، موجودی کالا، دریافت از تامین‌کنندگان کالا و سفارشات معوقه را ارزیابی کنند.

مدیران سه گزینه برای ارزیابی همه این دسته‌ها دارند: شرایط بهتر، بدتر یا مشابه ماه گذشته برای شرکت.

سپس پاسخ‌ها در یک نسخه که به آن PMI می‌گویند، به صورت ماهانه منتشر می‌شود. نتیجه این گزارش حول سطح ۵۰ می‌چرخد و بالاتر یا پایین‌تر شدن آن سطح انقباض یا انبساط بالقوه اقتصادی را نشان می‌دهد.

به عبارت دقیقتر، وقتی PMI به زیر سطح ۵۰ می‌رسد، اقتصاد وارد قلمرو رکود اقتصادی می‌شود و وقتی بالای سطح ۵۰ قرار دارد، اقتصاد در حال رشد است.

بنابراین معامله‌گرانی که بر اساس اخبار معامله می‌کنند لازم است تغییرات در PMI را رصد کرده و با توجه به آن ارزهای مورد نظر خود را خرید و فروش کنند.

چالش جدید بازار بورس/کدام سهام ها جذاب تر شده اند؟

به گزارش خط بازار؛ بورس تهران در هفته‌های گذشته تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار خارجی تا حدودی از مسیر صعودی که در پیش گرفته بود عقب نشست و سهامداران را از چرخه دادوستدهای بورسی دور کرد؛ به‌طوری‌که در هفته‌های اخیر حجم معاملات روزانه در مجموع بازارها از ۸ هزارمیلیارد‌تومان به حدود چهارهزارمیلیارد‌ تومان در روز رسید.

حالا با تصویب قطعنامه ضد‌ایرانی شورای‌حکام به‌نظر می‌رسد سهامداران با احتیاط بیشتری معاملات را دنبال کنند.

این واکنش در مقطع کنونی طبیعی محسوب می‌شود اما باید دید اخبار مرتبط با سیاست خارجی کشور به کجا می‌رسد. رفتار هیجانی سهامداران بورسی که از هفته‌های قبل شدت بیشتری به خود گرفته بود احتمالا در این هفته نیز با قوت بیشتری دنبال خواهد شد.

این موضوع را نمی‌توان به جریان معاملات هفته‌های آینده تعمیم داد اما بازار سهام در هفته جاری با احتیاط کامل از سوی سهامداران رصد خواهد شد.

نگاه بورس به بازار ارز

حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه گفت: آخر هفته گذشته شاهد تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی انرژی اتمی بودیم که این اتفاق می‌تواند روی همه بازارها از جمله بازار سرمایه اثر بگذارد.

به‌نظر پس‌لرزه اتفاقاتی که در آخر هفته گذشته افتاد، رشد نرخ دلار خواهد بود.

البته این رشد در صورتی اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد که بازارساز قصد کنترل قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ارز را نداشته باشد، با این‌حال پیش‌بینی می‌شود این هفته بازار ارز روند رو به‌رشدی را تجربه کند.

از آنجا که بازار سرمایه هم به نوعی همگرایی مثبتی با قیمت ارز دارد، انتظار می‌رود در هفته جاری روند رو به رشدی را تجربه کند.

البته بازار سرمایه یا یک تاخیر زمانی از بازار ارز تاثیر می‌گیرد و این‌گونه نیست که بلافاصله بعد از رشد نرخ دلار، شاخص‌کل بورس هم رشد کند، اما می‌توان پیشاپیش پیش‌بینی کرد که بازار سرمایه این هفته شرایط بدی را تجربه نکند.

احتمال شوک مقطعی به سهام

جواد نصیریان، کارشناس بازار سرمایه افزود: با وجود اخبار سیاسی متعدد در حوزه داخلی و تحولات بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی مخصوصا در حوزه مسائل مربوط به توافق هسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای و اتفاقاتی که در این حوزه رخ داده است (که ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار هم خواهد بود) هفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ پیش‌رو انتظار می‌رود شاهد وارد شدن شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های روانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ به بازار باشیم و بعید نیست که روزهای شنبه و یکشنبه بازارسهام با افت قیمت مواجه شوند، اما در کلیت و روند بلندمدت، بازار را صعودی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینم.

در حال‌حاضر شرایط به گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که به‌اصطلاح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوییم بازار در حال حرکت است اما حجم معاملات خرد هنوز به حد مطلوب نرسیده است.

پیش بینی بورس فردا ۱ آذر ۱۴۰۰

به گزارش رصد روز ، پیش بینی بورس فردا ۱ آذر ۱۴۰۰ حکایت از احتمال رشد ۵ تا ۱۰ هزار واحدی شاخص می دهد. هرچند که موارد متغیرهای زیادی سرعت حرکت شاخص را در هفته اول آذرماه خواهند گرفت اما من حیث مجموع روند تکنیکالی حکایت از رشد شاخص شاخص دارد.مروز همانطور که روز قبل پیش بینی شده بود گروه فلزات امروز توانست پس از چند وقت درجا زدن به روند صعودی برگردد که این مسئله باعث رشد شاخص در نیمه پایایی آخرین روز معاملات آبان ماه شد. پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۱ آذر ۱۴۰۰ همچنین روند حرکتی گروه فلزات و انبوه سازی را در بازار فردا مطلوب می بیند.

پیش بینی بورس فردا ۱ آذر ۱۴۰۰

اگرجه روند تکنیکالی در بازار از رشد شاخص می گوید اما دو متغیر افزایش بهره بین بانکی و رکوردشکنی نرخ اوراق در بورس (۲۴ درصد) عملاً موانع مهمی بر سر راه اوج گیری قابل توجه شاخص خواهد بود. اما موضوعی که باید به آن توجه کرد رشد این است که با توجه به روند قابل توجه فروش اوراق سقف فروش این اوراق که در بودجه ۱۴۰۰ مصوب شده در حال پر شدن است زیرا انتشار آمار شش ماهه ۱۴۰۰ نشان میدهد که دولت بنا بود در سال جاری ۱۳۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از این محل درآمد داشته باشد که در نیمه اول سال ۱۱۳ هزار و ۹۷۷ میلیارد تومان آن تأمین شده. بنابراین ادامه سال برای بازار بورس که در این شش ماهه نخست سال تنها ۶ درصد رشد داشته می تواند روزهای بهتری باشد.

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۱ آذر ۱۴۰۰

در مورد نرخ بهره بین بانکی باید گفت که همیشه چنین افزایشهایی بصورت مقطعی بوده و هیچوقت استمرار طولانی ندارد و تأثیرات آن نیز بر بازار کوتاه مدت است با آنچه که در بازار امروز رخ داد و نوسانات دلار که گویا میلی به حرکت در کانال کاهشی ندارد باید روند حرکتی شاخص را مثبت ارزیابی کرد خصوصاً اینکه اکثر تکنیکالیستها وضعیت بازار را برای صعود مثبت ارزیابی می کنند و اعتقاد دارند شاخص از این نقظه قابلیت رشد تا قله ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار را خواهد داشت. در مقابل این گروه برخی نیز معتقدند که پس یک پوالبک به کف کانال حمایتی شاخص نمیتواند مقاومت خای قبلی خود را شکسته و روند صعودی را آغاز کند که البته بررسیها نشان میدهد که این گروه روند حرکتی شاخص را به درستی دنبال نکرده اند.

بازار فردا خوب خواهد بود و احتمالا اردرهای فیک برای پیاده کردن برخی سهامداران را در نیمه اول شاهد خواهیم بود اما در نهایت کلیت بازار فردا مثبت است و باید از روز سه شنبه شاهد تحرکات مثبتی در نمادهای کوچک و متوسط باشیم.