انواع سطوح مقاومت و حمایت و تفاوتهای آنها
در مطلب آموزشی قبلی درباره مفاهیم کلی مرتبط با سطوح یا مناطق حمایت و مقاومت و نحوه تشخیص آن در نمودارهای حرکات قیمت صحبت کردیم. به بیان ساده، وقتی قیمت به سطحی میرسد که موفق به عبور از (یا شکستن) آن نشده و بالا یا پایین آن باقی میماند، با یک مقاومت یا حمایت روبرو هستیم. زمانی به این سطح حمایت گفته میشود که قیمت پس از نزول به یک «کف» رسیده و نتواند از آن پایینتر برود. در مقابل، یک سطح مقاومتی یک «سقف» در نمودار است که قیمت موفق به بالاتر رفتن از آن نشده است. در واقع، میتوانید سطح حمایتی را «منطقه تقاضا» و سطح مقاومتی را «منطقه عرضه» در نظر بگیرید. اما این تمام ماجرا نیست، چرا که این سطوح کلیدی نمودار انواع مختلف و کارکردهای مختلفی دارند که توجه به آنها میتواند به درک بهتر روندهای قیمت و شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری بهتر کمک کند. در ادامه بیشتر به انواع مختلف سطوح یا مناطق حمایت و مقاومت پرداخته و تفاوتها و شباهتهای آنها را بیشتر مورد بررسی قرار میدهیم.
حمایتها و مقاومتهای روانی
اولین نوع سطوح حمایت و مقاومت که به معرفی آنها میپردازیم، سطوح حمایت و مقاومت روانی نامیده میشوند. این مناطق حمایتی و مقاومتی الزاما با الگوهای تحلیل تکنیکال منطبق نیستند، بلکه بیشتر به نحوه عملکرد مغز انسان و روش ادراک جهان اطراف توسط ما مرتبط است. جهان اطراف ما فوقالعاده بینظم، پیچیده و متغیر است. در نتیجه، مغز ما همواره در تلاش است با سادهسازی دنیایی که در آن زندگی میکنیم، درک بهتری از آن پیدا کند.
بخشی از این ترفند، رند کردن یا گرد کردن اعداد برای بخاطرسپاری و پردازش راحتتر آنها است. آیا هرگز پیشآمده بخواهید 0.765 یک سیب را بخورید؟ یا از آجیلفروش 12564 عدد تخمه بخواهید؟ در بازارهای مالی و بخصوص در بازار رمزارزها هم روند مشابهی در جریان است، چرا که قیمت داراییهای آن معمولا تا چندین عدد اعشار قابل معامله است. برای ذهن ما درک اختلاف قیمت در خرید یک رمزارز در قیمت 5.06989 دلار و فروش آن در 8.85265 دلار، با خرید در 5 دلار و فروش در 9 دلار با یک سرعت انجام نمیشود. به همین دلیل هم در اغلب بازارهای مالی، بخصوص رمزارزها، عددهای رند معمولا مانند سطوح حمایت و مقاومت رفتار میکنند.
البته ای کاش همهچیز به همین سادگی بود! چرا که ما و شما تنها افرادی نیستیم که از این ماجرا خبر دارند و در این سالها اکثر معاملهگران و فعالان بازار با این پدیده آشنا شدهاند. تا جایی که برخی معاملهگران حتی سعی میکنند از سطوح مقاومت و حمایت روانی شناخته شده (مثل عدد 50 هزار دلار برای بیتکوین) برای معامله «پیشدستانه» استفاده کنند. در اینجا منظور ما از معامله پیشدستانه قرار دادن سفارشهای خرید یا فروش کمی بالاتر یا پایینتر از این مناطق قیمتی مهم است، تا بسته به شرایط بازار از نزول یا صعود قیمت بیشترین سود ممکن بدست آید.
برای مثال میتوانید به تصویر زیر مراجعه کنید. با رسیدن شاخص ارزش دلار یا DXY به سطح مهم 100، برخی سطوح حمایت/مقاومت معاملهگران اقدام به قراردادن سفارش فروش کمی پایینتر از این قیمت میکنند تا از اجرا شدن آنها اطمینان حاصل کنند. از آنجا که تعداد بسیار زیادی از معاملهگران منتظر واکنش قیمت به سطح مهم 100 و برگشت روند هستند و بسیاری از آنها اقدام به سفارش «پیشدستانه» فروش میکنند، بازار هرگز به سطح 100 نرسیده و درست پیش از آن مسیر خود را تغییر میدهد.
شاخص دلار (DXY) پیش از رسیدن به مقاومت 100 روند خود را معکوس کرده است.
خطوط روند
اگر با خطوط روند و کاربرد آنها در تحلیل قیمتها آشنا باشید، میدانید بسیاری از الگوهای تشکیل شده توسط آنها میتوانند مانند کانالی برای هدایت قیمت نیز عمل کنند. برای مثال در تصویر زیر میتوانیم الگوی مثلث صعودی را ببینیم که تا زمانی که قیمت موفق سطوح حمایت/مقاومت به خروج از آن به سمت بالا نشده، مانند حفاظی آن را در مسیری قابل پیشبینی هدایت کرده است.
با استفاده از این الگوهای معروف، از جمله مثلث صعودی و نزولی، پرچم و …، میتوانید مناطق حمایت و مقاومتی که با خطوط روند تلاقی دارند را بهتر شناسایی کنید. این روش، بخصوص وقتی موثر است که بتوانید همان اول کار و قبل از آن که الگو کاملا تشکیل شود مناطق حمایت و مقاومت موردنظر را پیدا کنید تا بتوانید بهتر از نوسانات قیمت به نفع خودتان استفاده کنید.
خطوط میانگین متحرک
بسیاری از اندیکاتورهای تکنیکال هم میتوانند در برخورد با نمودار قیمت مانند سطوح مقاومت و حمایت رفتار کنند. یکی از بهترین نمونههای چنین اندیکاتورهایی، میانگینهای متحرک هستند. در واقع، بسیاری از معاملهگران از خطوط میانگین متحرک بهعنوان محکی برای سنجش سلامت بازار استفاده میکنند، زیرا این اندیکاتورها بهعنوان سطوح حمایت و مقاومت دینامیک قیمت عمل میکنند. این اندیکاتورها همچنین برای شناسایی نقاط عطف یا تغییر روند قیمت هم بکار میروند. برای مثال میتوانید به تصویر زیر نگاه کنید که در آن خط میانگین متحرک 200 هفتهای بهعنوان سطح حمایت مانع از ریزش قیمت شده است.
میانگین متحرک 200 و عمل بهعنوان مقاومت دینامیک قیمت
سطوح فیبوناچی
یکی دیگر از ابزارهای مورد علاقه معاملهگران در تحلیل تکنیکال بازار، سطوح فیبوناچی هستند. این سطوح، که با استفاده از ابزارهای تحلیلی روی نمودار قیمت ترسیم میشوند، معمولا بهعنوان مناطق حمایت و مقاومت قیمت نیز رفتار میکنند. برای مثال در تصویر زیر، سطح 61.8% فیبوناچی چندین بار بهعنوان سطح حمایتی عمل کرده است. همچنین در همین نمودار میبینیم قیمت با وجود دو بار تلاش موفق به عبور از سد سطح 23.6% فیبوناچی نشده و میتوانیم آن را مثل یک منطقه مقاومت در نظر بگیریم.
سطوح فیبوناچی میتوانند مثل سطوح مقاومت یا حمایت رفتار کنند
منظور از تلاقی یا Confluence در تحلیل تکنیکال چیست؟
تا اینجای کار درباره این که سطوح مقاومت و حمایت چیست و چه انواعی دارند صحبت کردیم، اما حرفی از نحوه بکارگیری آنها در استراتژیهای معاملاتی نزدیم. برای این منظور، باید اول مفهوم کلیدی تلاقی یا Confluence را درک کنید. در اینجا منظور از تلاقی، استفاده از مجموعهای از اندیکاتورهای مختلف برای رسیدن به یک استراتژی واحد است. به بیان ساده هرچه سطوح حمایت و مقاومت بهصورت همزمان در دستهبندیهای بیشتری از انواعی که ذکر کردیم قرار داشته باشند، قدرت بیشتری خواهند داشت.
برای درک بهتر اهمیت تلاقی و تاثیر آن بر قدرت انواع سطوح مقاومت و حمایت، بیایید دو مورد زیر را در نظر بگیریم:
منطقه اول با این موارد تلاقی دارد:
- یک سطح حمایت قبلی
- یک میانگین متحرک مهم (مثل 50، 100، 200)
- سطح 61.8% فیبوناچی
- قیمت رند
منطقه دوم با این موارد تلاقی دارد:
- یک سطح حمایت قبلی
- قیمت رند
به نظر شما از بین این دو منطقه مهم نمودار، کدامیک به احتمال بیشتری میتواند بهعنوان سطح حمایتی رفتار کند؟ اگر تا اینجای مطلب را با دقت دنبال کرده باشید، احتمالا بهدرستی متوجه شدهاید که منطقه اول شانس بیشتری برای عمل بهعنوان یک سطح حمایتی دارد. هرچند، قیمت ممکن است کماکان و بهسادگی از این سطح حمایتی هم عبور کند. اما نکته اینجاست که احتمال مقاومت آن در برابر ریزش قیمت از منطقه دوم بیشتر است.
در نهایت، باید به این نکته مجددا اشاره کنیم که در معامله و سرمایهگذاری در بازارهای مالی هیچ تضمینی وجود ندارد. استفاده از الگوهای قیمتی برای شناسایی مناطق مهم نمودار میتواند مفید باشد، اما رفتارهای قبلی الزاما تکرار نخواهند شد و باید خودتان را برای هر شرایطی آماده کنید. اصولا معاملاتی که نقاط ورودی و خروجی آنها توسط چندین اندیکاتور فنی و استراتژی معاملاتی تایید میشود، نتایج بهتری به همراه خواهند داشت. در نتیجه میبینیم بسیاری از معاملهگرانی که به اصل تلاقی در تحلیل تکنیکال اعتقاد دارند، در انتخاب معامله بسیار سختگیر بوده و برای اجرای آن مدتها منتظر میمانند. هرچند این گونه معاملهگران معمولا وقتی وارد بازار میشوند، با نتایج مثبت و سود کافی از آن خارج میشوند.
این را هم به یاد داشته باشید که هرچقدر هم که محتاط باشید، کماکان به مدیریت ریسک در بازار برای اجتناب از ضررهای پیشبینی نشده و از بین رفتن سرمایهتان نیاز خواهید داشت. حتی بهترین و مطمئنترین موقعیتهای معاملاتی هم میتوانند برخلاف انتظار شما رفتار و غافلگیرتان کنند. بنابراین مهم است که همیشه برای چند سناریوی مختلف آماده باشید تا در موقعیتهایی مثل تلههای خرید و فروش گرفتار نشوید.
سطوح حمایت (support) و مقاومت (resisitance) یک بخش اساسی از تحلیل تکنیکال هستند که برای تشخیص روند و اتخاذ تصمیمات معاملاتی برای حفظ سود یا جلوگیری از زیان مورد استفاده قرار می گیرند و ارائه دهنده ی نقاط اتصال کلیدی و مهمی هستند که در آنها نیروهای عرضه و تقاضا به هم می رسند. این سطوح روندها را مورد سنجش قرار می دهند و آنها را تایید می کنند و باید توسط هر معامله گری که تحلیل تکنیکال را بکار می برد برای تشخیص نقاط ورود یا خروج هر سهم و داشتن معاملات کم ریسک تر مورد استفاده قرار بگیرند.
این خطوط به سه دسته تقسیم می شوند: صعودی، نزولی و افقی. در یک تعریف کلی خط حمایت یا مقاومت افقی خطی است که از حداقل دو پیووت به صورت افقی عبور کند. تشکیل پیووتهای بیشتر روی این خط اعتبار آن را افزایش می دهد. اگر خط از قیمتها بالاتر باشد به آن مقاومت و اگر پایین تر باشد به آن حمایت گفته می شود.
در بازارهای مالی عرضه با کاهش قیمت ها و فروش هم ردیف است و تقاضا نیز با افزایش قیمت ها و خرید. به عبارتی هرگاه تقاضا افزایش یابد قیمتها بالا می روند و هرگاه عرضه افزایش یابد قیمتها پایین می آیند. از طرفی هرگاه عرضه و تقاضا برابر باشند، قیمتها همگام با زیاد و کم شدن خریداران و فروشندگان به کندی بالا و پایین می رود و بازار حالتی پایدار به خود می گیرد.
حمایت سطحی از قیمت است که سهم در آن سطح برای خرید جذاب است و پس از رسیدن قیمت به این خط احتمالا با افزایش قیمت مواجه خواهیم شد. در این سطح تقاضا آنقدر زیاد می شود که از سقوط بیشتر قیمت جلوگیری می کند. حمایت پایین ترین نقطه در یک موج نزولی است. پس در سطح حمایت انتظار می رود فشار تقاضا و تمایل به خرید، از فشار عرضه و تمایل به فروش بیشتر شود. یعنی زمانی که قیمت به سطح حمایت می رسد، تقاضا معمولا بیشتر از عرضه می شود و از سقوط قیمت به زیر سطح حمایت جلوگیری می کند. به همین دلیل قیمت ها معمولا دیگر بیشتر از این سطح کاهش نمی یابند بلکه دوباره افزایش پیدا می کنند. ولی سطوح حمایت دائمی و قطعی نیستند و گاهی ممکن است یک سطح حمایت شکسته شود.
سطح حمایت توسط خطی نشان داده می شود که نقاط کف قیمتی در گذشته را به هم وصل می کند و از اتصال و امتداد نقاط حمایت در یک راستا ایجاد می شود. این خط بسته به روند اصلی (صعودی یا نزولی) می تواند توسط یک خط افقی یا یک خط شیبدار نشان داده شود. سقوط قیمت به زیر این خط نشان دهنده ی افزایش فشار فروشندگان و تمایل جدید به فروش و یا انگیزه ی کمتر برای خرید است. شکست خط حمایت و کف های جدید قیمت نشان می دهند که فروشندگان توقعات خود را پایین آورده اند و حاضرند آن دارایی یا سهام را باز هم به قیمتهای کمتری بفروشند. وقتی خط حمایتی شکسته می شود، باید یک خط حمایت جدید در سطح پایین تری ایجاد شود.
سطح مقاومت از اتصال و امتداد اوج های قیمتی و یا همان نقاط مقاومت ایجاد می شود. سطح مقاومت بسته به روند اصلی می تواند توسط یک خط افقی یا یک خط شیبدار نشان داده شود و افزایش قیمت به بالای این خط نشان دهنده ی بیشتر شدن تقاضا از عرضه و یک تمایل جدید به خرید و یا انگیزه ی کمتر برای فروش است. مقاومت سطحی از قیمت است که در آن فروش آنقدر قوی باشد که از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری کند. هنگامی که قیمت به سمت سطح مقاومت بالا می رود، فروشندگان به فروش راغب تر می شوند و خریداران تمایل کمتری به خرید پیدا می کنند. زمانی که قیمت به این سطح می رسد، فشار عرضه و تمایل سهامداران به فروش سهم، از فشار تقاضا و تمایل به خرید سهم بیشتر می شود و در نتیجه قیمتها دوباره کاهش می یابند. شکست خط مقاومت و اوج های جدید قیمت نشان می دهد که خریداران توقعات خود را بالا برده اند و حاضرند باز هم آن دارایی یا سهام را در قیمتهای بالاتر خریداری کنند. سطوح مقاومت نیز دائمی نیستند و همواره احتمال شکسته شدن آنها وجود دارد.
در یک روند صعودی هر سطح حمایت بالاتر از سطح حمایت قبلی، و هر سطح مقاومت نبز بالاتر از سطح مقاومت قبلی باید باشد تا روند صعودی ادامه پیدا کند. برعکس در خطوط روند نزولی اگر هر سطح حمایت پایین تر از سطح حمایت قبلی، و نیز هر سطح مقاومت پایین تر از سطح مقاومت قبل باشد، روند نزولی ادامه خواهد داشت.
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم خطوط حمایت و مقاومت همیشگی نیستند و ممکن است شکسته بشوند. سطوح حمایت و مقاومت می توانند به همدیگر تبدیل شوند. مثلا ممکن است قیمت یک سهم به پایین تر از کف قیمتی نزول کند و فروشنده ها حاضر بشوند در قیمتهایی زیر خط حمایت هم سهمشان را بفروشند و خریدارها نیز تمایل به خرید سهم در قیمتهای پایین تر داشته باشند. در این مواقع خط حمایت شکسته می شود و کف ها به سقف و خطوط حمایت به خطوط مقاومت تبدیل می شوند. همچنین گاهی خریدارها حاضر به خرید سهم در قیمتهای بالاتر هستند زیرا بر این باورند که سهم باز هم رشد خواهد کرد. در نتیجه قیمتها بالاتر می رود. همچنین کسانی که سهم دارند هم تصمیم به سیو سود در قیمتهای بالاتر می گیرند. در این حالت مقاومت شکسته می شود و سقفها به کف و خطوط مقاومت به حمایت تبدیل می شوند. به بیان ساده تر شکست خط حمایت به معنای پیروزی عرضه و در نتیجه نزول قیمت در بازار است و به همین ترتیب شکست خط مقاومت نیز به معنای پیروزی تقاضا و صعود قیمتها در بازار می باشد.
همانطور که در شکل بالا مشاهده می کنید هرگاه قیمت به بالای سطح مقاومت نفوذ می کند، سطح مقاومت شکسته شده می تواند تبدیل به سطح حمایت جدید شود. و هرگاه قیمت به زیر سطح حمایت نفوذ کند، سطح حمایت شکسته شده می تواند به مقاومت جدید تبدیل شود.
اگر خط حمایت یا مقاومتی هیچگاه شکسته نشده باشد اعتبار بیشتری نسبت به خطوطی دارد که قبلا شکسته شده اند.
در انتها می خواهیم توضیح مختصری راجع به دو اصطلاح مهم در تحلیل های تکنیکال بدهیم: پولبک و برک اوت.
پولبک (pull back) در لغت به معنای بازگشت و عقبنشینی ست که به بوسه ی خداحافظی نیز معروف است. در این حالت روند بعد از شکست سطح حمایت یا مقاومت یک بار دیگر به سطح شکسته شده باز می گردد و شاهد رشد تا ناحیه ی بعدی هستیم. یعنی نمودار خط روند شکسته می شود و بعد از کمی حرکت از خط روند دور می شود و دوباره بر می گردد و باز برخورد صورت می گیرد. به اصطلاح گفته می شود یک پولبک به مقاومت و یا حمایت شکسته شده رخ داده است. دلیل این پدیده این است که مثلا در پولبک به مقاومت شکسته اکثر خریداران بعد از شکست خط مقاومت تمامی خریدهای خود را انجام می دهند. بعد از مدتی دیگر خریداری در بازار وجود ندارد زیرا همه منتظر ادامه ی روند هستند. تقاضا در بازار کم و در نتیجه روند ضعیف می شود. در این نقطه مقاومت شکسته شده تبدیل به حمایت می شود و پس از پولبک انتظار رشد سهم را داریم. پولبک جریان طبیعی قیمت را نمایان می سازد و باعث جلوگیری از ورود زودهنگام می شود.
سه نوع پولبک داریم: پولبک عادی، خارجی و داخلی.
در پولبک عادی قیمت پس از عبور از مقاومت و تبدیل آن به حمایت، به حمایت جدید برخورد می کند و به صورت موج صعودی به روند خود ادامه می دهد.
در پولبک خارجی قیمت بازگشت مختصری دارد ولی قبل از اینکه به سطح حمایت برسد به روند صعودی خود ادامه می دهد. این پولبک خیلی قوی است و نشان از افزایش تقاضا و پتانسیل رشد دارد.
در پولبک داخلی قیمت تا زیر سطح حمایت پایین می آید و سپس با شکستن مقاومت به روند صعودی خود ادامه می دهد.
اصطلاح مهم بعدی break out است و به معنای شکست یک خط مقاومت یا حمایت می باشد که در آن روندی به یک خط مقاومت یا حمایت برخورد می کند و خط را می شکند. اکثر تریدرها با بریک آوت ، خصوصا در معاملاتی که بازه ی زمانی کوتاهی دارند سود خوبی بدست می آورند.
false break out یعنی قیمت خط حمایت یا مقاومت شکسته می شود و به سمت دیگر خط می رود و تثبیت می شود. بریک آوت صعودی که در آن خط مقاومت شکسته می شود به این معناست که احتمالا قیمت روند صعودی خود را شروع کرده است.
در برخورد با خطوط حمایت هرگاه کندلها چند مرتبه به خطوط حمایت برخورد کنند و هر بار یک های پایین تر ساخنه شود، نشان دهنده ی این است که قدرت روند نزولی افزایش یافته و خط حمایت خواهد شکست. در این حالت اگر بدنه ی کندل دوم کاملا زیر خط حمایت قرار بگیرد بریک آوت معتبرتر است.
مفهوم حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) در تحلیل تکنیکال
در این مقاله مفید به مفهوم حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) در تحلیل تکنیکال میپردازیم که مفهوم خط مقاومت در تحلیل تکنیکال همچنین مفهوم خط حمایت در تحلیل تکنیکال چیست؟ انواع خطوط حمایت و مقاومت را معرفی میکنیم و اینکه چگونه بتوان از آنها استفاده کرد نیز در مقاله قرار داده شده است. تصاویری در مقاله قرار داده شده است که به درک هرچه بهتر مطالب کمک میکند و میتوانید آنها بهعنوان نمونه عملی مشاهده کنید.
مفهوم حمایت در تحلیل تکنیکال
در ابتدای مقاله مفهوم حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) به مفهوم حمایت اشاره میکنیم که چه ویژگی دارد و چطور آن را تشخیص بدهیم. معمولاً خط حمایت در تحلیل تکنیکال پایینتر از قیمت ارز دیجیتال یا سهام و… قرار میگیرد و از مرز مشخص شده پایینتر نمیرود؛ ولی ترید و خرید و فروش روی خط یا در اطراف آن نیز انجام میشود.
این خط برای خریداران ارزهای دیجیتال و … جذاب است. این جذابیت به این دلیل است که با رسیدن نمودار به این سطوح حمایت/مقاومت خطوط، تقاضا افزایش مییابد و به دنبال آن نیز قیمت رشد میکند. بهطورکلی نمودار روند صعودی را پیش میگیرد و تعداد خریداران (حجم تقاضا) از فروشندگانی که حجم عرضه به دست آنها است، بیشتر میشود.
مفهوم مقاومت در تحلیل تکنیکال
در تعریف سطح مقاومت (Resistance) باید گفت کاملاً برخلاف خط حمایت است. بهطورکلی خطی است که با رسیدن نمودار قیمت به آن، عرضه بیشتری سطوح حمایت/مقاومت در بازار رخ میدهد و به همین دلیل قیمت رمزارز یا سهام و… کاهش پیدا کرده و روندی نزولی را تجربه میکنند.
مفهوم مقاومت در تحلیل تکنیکال
مقاومت در تحلیل تکنیکال سبب میشود تا فروشندگان قیمت را کنترل کنند که در نتیجه میتوانند کنترل روند را مدیریت کنند. تعداد فروشندگان در خطوط مقاومت، بیشتر از خریداران است؛ بنابراین حجم عرضه بر تقاضایی که نسبت به آن وجود دارد غلبه میکند. از این موضوع نتیجه میگیریم که کنترل قیمت به دست فروشندگان بوده و خریداران علاقهای به خرید کوین یا سهام و… در بالای سطوح مقاومت ندارند. همچنین معامله گران بر این موضوع معتقدند که قیمت از خطوط مقاومت تجاوز نمیکند و بالاتر نمیرود.
چگونه با خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال کار کنیم؟
نحوه کار با این دو خط فوقالعاده کار سختی نیست و بهراحتی میتوانید از آنها استفاده کنید. سطوح حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) در تحلیل تکنیکال نقشی اساسی دارند و تریدهای زیادی از آنها بهره میبرند. راههای مختلفی برای رسم خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال وجود دارد که در این قسمت از مقاله، 2 روش را به شما عزیزان معرفی میکنیم. در برخی موارد با کمک یکی از خطوط میتوان خط دیگر را رسم نمود. بهعنوان مثال با پیداکردن خط مقاومت امکان تشخیص و رسم خط حمایت نیز وجود دارد. در این قسمت به 2 روش رسم خط مقاومت و خط حمایت در تحلیل تکنیکال اشاره میکنیم:
روش اول: اوج و کف قیمت
برای رسم خط حمایت در این روش باید به کفهای قیمتی گذشته توجه کنید. برای رسم خط مقاومت نیز باید بیشترین قیمتهای (اوج قیمت) گذشته را در نظر گرفت تا بتوان در این روش این دو خط را رسم کرد. به طور معمول برای کشیدن و رسم کردن خط مقاومت باید از 2 نقطه یا نقطه همسطح در نمودار قیمت استفاده کنیم.
در تعیین قیمتها باید دقت کافی را داشته باشید؛ زیرا باید در بازههای زمانی مختلفی اقدام به بررسی آنها کنید. رسم خطوط مقاومت و حمایت در تحلیل تکنیکال ممکن است در بازه زمانی یک سال و یا چند روزه انجام شود.
بهعنوان مثال میتوانید در تصویر بالا قیمت شرکت هالیبورتون (Halliburton) را مشاهده کنید. خط حمایت این نمودار از کف قیمتی به وجود آمده است. خط حمایت در 31 اکتبر آغاز شده و کف قیمتی بعدی را در دسامبر ثبت کرده است که قیمتی حدود 32 دلار دارد. باتوجه به این موضوع در کف قیمتی 32.5 در ماه فوریه، 3 نقطه برای تأیید خط حمایت برای تریدر در دسترس است.
بعد از هر جهش قیمت از خط حمایت، قیمت به سمت سطح مقاومتی که در ماه سپتامبر ثبت شده است، برمیگردد. بعد از جهش از خط حمایت قیمت 42.5 دوباره دیگر توسط نمودار قیمت لمس شده و 3 نقطه برای معامله گران برای سطح مقاومت بعدی ارائه میکند.
در این تصویر نیز نمودار شرکت «به پرداخت ملت» را مشاهده میکنید که در قیمت 27061 ریال سطح مقاومت ایجاد کرده است. همچنین در قیمت 24518 ریال سطح حمایت ایجاد شده تا در ماه فوریه و در جهش بعدی از خط حمایت، به حوالی خط مقاومت حرکت کند.
حرکت به سمت خط مقاومت
روش دوم: برابر و یکسان بودن خط حمایت و مقاومت
یکی از قوانینی که در تحلیل تکنیکال برای خطوط حمایت و مقاومت وجود دارد، قابلیت تبدیل شدن آنها به یکدیگر است. بهعنوان مثال زمانی که خط حمایت شکسته میشود، خط شکسته شده توانایی تبدیل به خط حمایت و یا خط مقاومت را دارد.
اگر نمودار قیمت از خط حمایت عبور کند نمایانگر افزایش میزان عرضه در مقابل تقاضا است؛ بنابراین با برگشت دوباره خط میتوان گفت که تقاضا افزایش پیدا میکند و به دنبال آن خط حمایت به خط مقاومت تبدیل میشود.
برابر و یکسان بودن خط حمایت و مقاومت
در این نمودار قیمت نیز خط مقاومت در 935 شکسته شده و بازه یکماهه بالاتر از مقدار مشخص شده، خرید و فروش انجامگرفته است. بعد از بالارفتن نمودار قیمت از 935، خط مقاومت به سطحی بهعنوان حمایت تبدیل میشود. قیمت نیز روند صعودی خود را دنبال کرده و در 1150 توقف کرده است. سپس به قیمت 935 برمیگردد.
در عکس زیر، خط حمایت در ابتدا به مقاومت تبدیل شده است و دوباره به اصل خود یعنی خط حمایت تبدیل شده است. در قسمت دایره سبزرنگ، قیمت با سطح حمایت 17.5 به کار خود ادامه میدهد. سپس به خط مقاومت تبدیل میشود و بعد از گذشت چند ماه و افزایش تقاضا، قیمت از سطح مقاومت بالاتر رفته و خط را به سطح حمایت تبدیل میکند.
روش سوم: استفاده از اندیکاتور تشخیص خودکار خطوط حمایت و مقاومت
یکی از بهترین انتخاب های شما می تواند استفاده از اندیکاتور اتوماتیک تشخیص خطوط حمایت و مقاومت باشد که به سادگی و در چند ثانیه تمام خطوط حمایت و مقاومت را برای شما مشخص می کند. با خیال راحت از این اندیکاتور استفاده کنید و زمان تحلیل خود را کوتاه، اما پر ثمر کنید. برای آشنایی بیشتر می توانید وارد صفحه اندیکاتور اتوماتیک تشخیص خطوط حمایت و مقاومت شوید و اطلاعات بیشتری در مورد آن به دست آورید.
تبدیل شدن به خط حمایت
استفاده از خطوط حمایت و مقاومت منطقهای در تحلیل تکنیکال
استفاده از حمایت و مقاومت منطقهای میتواند کمک بسیار خوبی برای تشخیص خطوط حمایت و مقاومت باشد. همانطور که میدانید تحلیل تکنیکال 100 در 100 دقیق نیست و برخی اوقات ممکن است تحلیلهای نادرستی از بازار کریپتوکارنسی یا سایر بازارهای مالی داشته باشیم. برای همین منظور بهجای استفاده از یک خط باید از خطوط حمایت و مقاومت منطقهای استفاده کنیم. به خطوط حمایت و مقاومت منطقهای، مناطق حمایت و مقاومت نیز گفته میشود.
تحلیل تکنیکال انواع بازار مالی کمی با یکدیگر متفاوت هستند نمیتوان بهطورقطع گفت که تمامی استراتژیهای در تمامی بازارها عملی است. در تحلیل تکنیکال باید از روشهایی استفاده کنید که تمامی جوانب پوشش داده شود. به همین دلیل سعی کنید باتوجه به شرایط، خطها و سطوح دقیق از حمایت و مقامت رسم کنید و یا از حمایت و مقاومت منطقهای کمک بگیرید.
استفاده از خطوط حمایت و مقاومت منطقهای در تحلیل تکنیکال
رسم سطوح مقاومت و حمایت در تحلیل تکنیکال متفاوت است. بهعنوان نمونه، هرچه قدر میزان عرض نوسان کمتر باشد، دقت رسم آن نیز بیشتر خواهد شد؛ ولی اگر نوسان در 2 ماه باقی بماند و عرض کمی داشته باشد، رسم خطوط حمایت و سطوح حمایت/مقاومت مقاومت دقیقتری نسبت به قبل وجود دارد. عکس این موضوع نیز در تحلیل صدق میکند.
انواع خطوط حمایت و مقاومت کدام اند؟
در این قسمت از مقاله مفهوم حمایت (Support) و مقاومت (Resistance) در تحلیل تکنیکال به 2 مورد از انواع خطوط حمایت و مقاومت اشاره میکنیم که به شرح زیر میباشد:
1- استفاده از خطوط روند
همانطور که تا این قسمت از مقاله متوجه شدهاید سطوح حمایت/مقاومت که سطوح حمایت و مقاومت، خطهایی افقی یا زاویهدار هستند و مانند مثالهای گفته شده، قابل مشاهد هستند. در مثالها متوجه شدیم که قیمت 2 یا 3 بار علاقهای به بازگشت به سطح موردنظر را داشته است که این سطح دقیقاً همان خطی افقی است که تحلیلگر آن را بهعنوان سطح حمایت و مقاومت تعیین میکند.
از این مورد (خطوط روند) برای بازارهایی استفاده میشود که نوسانات زیادی دارند؛ اما ممکن است در یک روند صعودی، نمودار قیمت حرکات صعودی خود را با شیبهای زیاد یا کم آمیخته کند و در یک روند نزولی قرار بگیرد. همچنین در روند نزولی نمودار قیمت حرکات نزولی خود را با شیبهای کم یا زیاد نمایش میدهد. برای تشخیص خطوط حمایت و مقاومت در این روش باید کفها و سقفهای قیمت را به یکدیگر متصل کنید؛ سپس آن را ادامه میدهیم تا بتوانیم برای قیمت پیشبینی کنیم.
برای دریافت یک موقعیت در نمودارهای قیمت میتوانید از این روش استفاده کنید. شما با استفاده از این خطوط نسبتاً ساده میتوانید نوسانات، روندها و همچنین الگوهای دیگر را شناسایی کنید. برای آنکه تحلیل راحت تر و سریع تری داشته باشید حتماً اندیکاتور اتوماتیک تشخیص روند صعودی و نزولی را مشاهده کنید و با نحوه عملکرد آن آشنا شوید.
2- خطوط حمایت و مقاومت های عمده و جزئی
سطوح مقاومت و حمایت جزئی
سطوح مقاومت و حمایت جزئی اینگونه هستند که مقاومت زیادی ندارند و بهسرعت از بین میروند. بهعنوان مثال اگر نمودار قیمت نزولی باشد و به یکباره صعود کند و دوباره به سمت پایین کشیده شود، میتوان آن را خط حمایت جزئی در نظر گرفت؛ زیرا قیمت صعود داشته است. شکستن خط به وجود آمده کار سختی نیست زیرا روند نمودار نزولی است.
یکی از مزیتهای این خطوط این است که موقعیتهای بسیار خوبی برای سرمایهگذاران ایجاد میکنند. اگر قیمت حمایت جزئی شکسته شود، سرمایهگذاران میدانند نمودار حرکت نزولی خود را حفظ کرده و به راه خود ادامه میدهد؛ ولی اگر قیمت در سطح قبلی رشد کند و روند صعودی را در پیش بگیرد، شاهد نوسان معامله هستیم. در این هنگام زمانی که قیمت بالاتر از کف قیمت گذشته خود باشد، احتمال زیادی وجود دارد که با یک تغییر روند روبرو شویم.
سطوح حمایت و مقاومت عمده
این خطها سطوحی هستند که بهتازگی سبب تغییر در یک روند میشوند. برای مثال میتوان گفت که اگر یک نمودار قیمت در روندی صعودی قرار بگیرد و به شکل غیرمنتظرهای ریزش کند و حرکت نزولی پیدا کند، خط مقاومتی عمده ایجاد شده است. عکس این موضوع یعنی زمانی که نمودار روند نزولی خود را متوقف میکند و بهصورت صعودی رشد میکند، خط حمایت عمده نامگذاری میشود.
زمانی که نمودار قیمت به خط مقاومت و حمایت قدرتمند عمده برمیگردد، معمولاً سعی بر شکستن آن دارد و سپس جهتی دیگری را برای حرکت انتخاب میکند. فرض کنید نمودار قیمت به خط حمایت قوی برسد (اغلب جهش روبه بالا دارد).
در تحلیل تکنیکال نیز این امکان را در نظر میگیرند که زمانی این سطح شکسته میشود، اما قبل از اینکه واقعه رخ دهد و نمودار از آن رد شود، چندین بار آن را لمس خواهد کرد.
خطوط حمایت و مقاومت های عمده و جزئی
بهطورکلی مفهوم و خطوط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال تکنیکهای مختلفی را در برمیگیرند که باید بر اساس تجربه خود توانایی رسم و استفاده سطوح را داشته باشید. در برخی موارد ممکن است رسم این خطوط با کمی پیچیدگی همراه باشد؛ اما اگر به طور دقیق کشیده شود، بازتاب بسیار خوبی برای شما خواهد داشت. اگر بخواهیم به اندیکاتورهای مفیدی دیگری اشاره کنیم، اندیکاتور اتوماتیک تشخیص واگرایی یکی از پیشنهادهای بایننس فارسی به تریدرهای حرفه ای است.
خطوط حمایت و مقاومت یکی از بهترین و اصلیترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند و همه افراد با هر سطح دانشی باید آشنایی مختصری از این سطوح داشته باشند تا بتوانند آن را تشخیص دهند. زمانی که صحبت از تحلیل تکنیکال میشود باید نام تحلیل فاندامنتال نیز در کنار آن آورده شود که میتوانید مقاله آن را در بایننس فارسی مطالعه کنید. در مقاله بعدی در مورد نحوه تشخیص الگو در تحلیل تکنیکال مطالب مفیدی را ارائه میکنیم.
حمایت و مقاومت چیست؟ منظور از خط و نقاط و محدوده حمایت و مقاومت چیست؟
اصطلاحات خطوط و سطح و نقاط حمایت و مقاومت (Support and Resistance) در تحلیل تکنیکال بازار های مالی بسیار کاربردی است، در این مقاله شما را با نقاط و محدود حمایت و مقاومت در بازار بورس و فارکس و ارز دیجیتال آشنا خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.
حمایت و مقاومت چیست؟
اگر به تحلیل تکنیکال علاقه داشته باشید و در بازار های مالی مثل فارکس و بورس یا کریپتوکارنسی فعالیت کرده باشید حتما با اصطلاحات Support and Resistance مواجه شده اید و ممکن است برای شما این سوال پیش آمده باشد که منظور از این مفاهیم دقیقا چیست.
دو عبارت حمایت و مقاومت معادل انگلیسی Support و Resistance می باشند و منظور از حمایت سطحی است که در آن تمایل به خرید یا تقاضا به اندازه کافی قوی می باشد و بر فشار فروش غلبه میکند.
اما مقاومت برعکس حمایت می باشد و مقاومت محدوده یا سطحی است که در آن فشار عرضه بر تقاضا غلبه می کند.
ارائه دهنده ی نقاط اتصال کلیدی و مهمی هستند که در آنها نیروهای عرضه و تقاضا به هم میرسند.
عرضه با کاهش قیمتها، فروشندگان و فروش هم ردیف است و تقاضا نیز با افزایش قیمتها، خریداران و خرید. زمانی که تقاضا افزایش یابد قیمتها هم افزایش می یابند و زمانی که عرضه افزایش یابد قیمتها کاهش می یابند.
هنگامیکه عرضه و تقاضا برابر هستند، قیمتها نیز همگام با مبارزه خریداران و فروشندگان به کندی بالا و پائین می روند.
تصویر زیر بیانگر حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال می باشد.
خطوط حمایتی یا مقاومتی در تحلیل تکنیکال
خط حمایت: خط حمایت خطی است که از اتصال و امتداد نقاط حمایت در یک راستا تشکیل میشود. زمانی که فشار فروش فروشندگان زیاد شود و خریداران کم شوند خط حمایت شکسته میشود.
خط مقاومت: خط مقاومت خطی است که از اتصال و امتداد نقاط مقاومت در یک راستا تشکیل میشود. زمانی که افزایش قیمت به بالای این خط هم ادامه پیدا می کند خط مقاومت بیانگر بیشتر بودن تقاضا نسبت به عرضه می باشد.
سطوح حمایت (سطوح تقاضا) Support
به رفتار قیمت سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان در نمودار زیر توجه نمایید.
انتظارات در طی زمان، عرضه و تقاضا برای سهام را تغییر داده و نوسانات قیمت را برای آن به ثبت رسانده است.
در طی یک دوره چهار ماهه هر زمان قیمتها تا سطح ۲۶۳۶ ریال پایین آمده، وضعیت فشار خریداران قیمت را کنترل نموده است.
در این حالت خریداران از سقوط بیشتر قیمتها به سمت پایین جلوگیری کردهاند.
در واقع به خریداران این احساس دست داده است که سهام فولاد مبارکه اصفهان در قیمت ۲۶۳۶ ریال برای سرمایه گذاری ارزنده است و خریداران با افزایش تقاضا در قیمتهای بالاتر از ۲۶۳۶ ریال از کاهش قیمت جلوگیری کرده اند.
این عملکرد قیمت به حمایت مشهور است چرا که خریداران از قیمت ۲۶۳۶ ریال حمایت میکنند.
از سوی دیگر فروشندگان نیز تمایلی به فروش زیر محدوده ۲۶۳۶ ریال نداشته اند.
بدین صورت خریداران و فروشندگان در سطح ۲۶۳۶ ریال از روند قیمتی سهام شرکت حمایت و پشتیبانی نموده اند.
بنابراین سطح حمایت قیمتی سطحی است که اکثریت سرمایه گذاران اعتقاد دارند.
قیمت از آن سطح به سمت بالا حرکت میکند.
سطح حمایت از به هم پیوستن نقاط پایین قیمتها در یک بازه زمانی ایجاد میشود و معنایش حمایت از افزایش قیمتها بوسیله خریداران (خرید در قیمتهای بالاتر) و فروشندگان (با ابزار خودداری از فروش) میباشد.
در نمودار زیر تغییرات قیمت جهانی آلومینیوم در یک دوره زمانی ۱۲ ماهه ترسیم شده است.
قیمت این فلز در این دوره، ۴ بار در روند نزولی با سطح حمایت ۱۷۶۵ دلار برخورد نموده و تغییر جهت داده است.
سطح حمایت
- در سطح حمایت تعداد خریداران (حجم تقاضا) از تعداد فروشندگان (حجم عرضه) بیشتر است.
- در این حالت فروشندگان تمایلی به عرضه سهام در زیر سطح حمایت ندارند و کنترل قیمت در دست خریداران است.
- معامله گران، سهام شرکت را در آن محدوده ارزنده ارزیابی میکنند.
- معامله گران معتقدند، قیمتها از ان سطح پایین تر نمیآید.
- از بهم پیوستن نقاط پایینی در یک دوره زمانی روی یک خط، سطح حمایت پدید میآید.
سطوح مقاومت (سطوح عرضه) Resistance
به طور مشابه، خط مقاومت سطحی است که در آن فروشندگان کنترل روند قیمتی را به دست گرفته و از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری میکنند.
این سطح که از بهم پیوستن نقاط بالایی قیمتها در یک دوره زمانی حاصل میگردد را “سطح مقاومت” مینامند در این سطح عرضه سهام بیشتر از تقاضا بوده، به معنایی فروشندگان با فروش بیشتر باعث کاهش قیمتها میگردند.
نمودار زیر تغییرات قیمت سهام شرکت معدنی باما در یک بازه یکساله ترسیم شده است.
هر گاه قیمتها به سطح ۱۷۶۰۰ ریال نزدیک شده است، مقادیر عرضه بر تقاضا فزونی یافته و از افزایش قیمت ممانعت به عمل آمده است.
در واقع سطح مقاومت، بیانگر محدوده قیمتی است که اکثریت معامله گران بر این باورند که قیمت از آن سطح بالاتر نخواهد رفت.
سطح مقاومت
- در آن تعداد فروشندگان (حجم عرضه) از خریداران (حجم تقاضا) بیشتر است. در این حالت خریداران تمایل به خرید سهام در بالای سطح مقاومت ندارند.
- در این حالت خریداران تمایلی به خرید سهام در بالای سطح مقاومت ندارند و کنترل قیمت در دست فروشندگان است.
- معامله گران، فروش سهام شرکت را در آن محدوده ارزنده ارزیابی میکنند.
- معامله گران معتقدند، قیمتها از آن سطح بالاتر نمیرود.
- از بهم پیوستن نقاط بالایی در یک دوره زمانی روی یک خط، سطح مقاومت پدید میآید.
نمودار زیر سطح حمایت و مقاومت سهم شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی را نشان میدهد.
سطح حمایت در محدوده ۱۴۰۰ ریال و سطح مقاومت در محدوده ۱۷۰۰ ریال قرار دارد.
برای یک دوره بلند مدت نزدیک به ۸ ماه سرمایه گذاران انتظار افزایش قیمت سهام شرکت صندوق بازنشستگی، بالاتر از سطح ۱۷۰۰ ریال نداشتند.
به همان نسبت سرمایه گذاران انتظار کاهش قیمت سهام این شرکت را به زیر محدوده ۱۴۰۰ ریال نداشتند. برخورد سه باره قیمت سهم در روند صعودی به سطح ۱۷۰۰ ریال نشان از استحکام و اعتبار این سطح مقاومت دارد؛ اما باید توجه داشت انتظارات سرمایه گذاران در طول زمان تغییر میکند و چند ماه بعد روند قیمت سهام شرکت با عبور از سطح مستحکم ۱۷۰۰ ریال تا ۲۰۵۰ ریال افزایش یافت؛ زیرا انتظارات سرمایه گذاران اغلب به صورت ناگهانی تغییر میکند.
ترسیم سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال
خطی در امتداد قلهها و چالهها با حداقل ۲ برخورد ترسیم میکنیم.
نقطه ای که قیمت نتوانسته از آن بالاتر رود را قله یا PEAK میگویند.
نقطه ای که قیمت نتوانسته از آن پایین تر بیاید را حفره یا PIT گویند.
محل برگشت قیمت را پیووت Pivot میگویند.
چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال اعداد دقیقی نیستند.
اغلب مواقع میبینید که یک سطح حمایت و مقاومت به نظر در حال شکستن است ولی به زودی متوجه میشوید که بازار تنها در حال تست کردن آن بوده است.
در نمودارهای شمعی این ” تست ” معمولا با سایههای شمعها نشان داده میشوند.
حمایت و مقاومت استاتیک و داینامیک در تحلیل تکنیکال
حمایت و مقاومت داینامیک در واقع حمایت ها و مقاومت هایی هستند که در نمودارها تشکیل می شوند و به لحاظ اعتبار و دقت تحلیل دسته بندی می شوند. در بخش های قبل در خصوص حمایت ها و مقاومت ها توضیح دادیم. در این بخش نیز یک تعریف مختصر ارائه میکنیم و سپس در خصوص حمایت ها و مقاومت های استاتیک و داینامیک صحبت میکنیم.
حمایت سهم در تحلیل تکنیکال:
محدوده حمایتی محدوده ای در نمودار قیمتی است که در آن خریدار به صورت پر قدرت ظاهر می شود و فروشنده نیز ضعیف می شود. در محدوده حمایت تقاضا برای سهم افزایش می یابد به گونه ای که هر گونه عرضه در بازار را خنثی میکند و از کاهش قیمت بیشتر سهم جلوگیری می شود. ساده ترین روش ممکن در تشخیص نقاط حمایت سهم این است که کف های قیمتی در نمودار را به هم وصل کنیم.
مقاومت سهم در تحلیل تکنیکال:
محدوده مقاومتی محدوده ای در نمودار قیمتی است که فروشنده به صورت پرقدرت ظاهر می شود و همگام با آن ضعف خریدار در سهم وجود دارد. در این هنگام به دلیل افزایش عرضه ها و عدم تقاضای قوی در بازار قیمت سهم شروع به کاهش میکند و روند افزایش قیمت متوقف می شود.
به طور کلی سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال دارای دو جنس می باشند: استاتیک و داینامیک
سطوح داینامیک در تحلیل تکنیکال:
به سطوحی گفته می شود که در زمان های مختلف تغییر می کند. به بیان دیگر سطوح داینامیک سطوحی هستند که در زمان های گذشته اتفاق نیفتاده اند و دارای سابقه تاریخی نمی باشند. به عنوان مثال نمودار زیر یک روند صعودی را نشان میدهد. اگر به نمودار توجه کنید به این نتیجه میرسید که حمایت ها و مقاومت های سهم که در قالب کانال صعودی می باشد فقط یک بار تکررار شده اند به همین دلیل به این سطوح داینامیک می گویند.
سطوح استاتیک در تحلیل تکنیکال:
به سطوحی گفته می شود که در زمان های مختلف تغییر نمی کند. به بیان دیگر سطوح استاتیک سطوحی هستند که در زمان های گذشته اتفاق افتاده اند و دارای سابقه تاریخی می باشند. به عنوان مثال در شکل زیر سهم دارای مقاومت استاتیک می باشد.
در شکل بالا که سهم درگیر مقاومت استاتیک خود می باشد و فروشندگان زیادی نیز دارد بهتر است تا زمانی که مقاومت رو به بالا شکسته نشده است به دنبال فرصت معاملاتی خرید نباشیم و صبر کنیم تا نتیجه عرضه و تقاضا در بازار مشخص شود و سپس وارد معامله شویم.
دیدگاه شما